Superfosfat – nawóz fosforowy zawierający diwodorofosforan wapnia, Ca(H2PO4), jako źródło fosforu przyswajalnego przez rośliny. Otrzymywany głównie z fosforytów i apatytów przez działanie na nie kwasami mineralnymi. Diwodorofosforan wapnia jest rozpuszczalny w wodzie, w glebie podlega sorpcji i przechodzi w związki nierozpuszczalne. Nawóz może mieć formę drobnoziarnistą lub granulowaną.

Superfosfat zwyczajny:

Do otrzymywania superfosfatu zwyczajnego (pojedynczego) stosuje się kwas siarkowy, w wyniku czego zawiera gips, będący balastem:

Ca3(PO4)2 + 2H2SO4 → Ca(H2PO4)2 + 2CaSO4

Zawartość fosforu w superfosfacie zwyczajnym wynosi 15–19% w przeliczeniu na P2O5.

Superfosfat podwójny (potrójny):

W wyniku działania na fosforyty kwasem fosforowym:

Ca3(PO4)2 + 4H3PO4 → 3Ca(H2PO4)2

otrzymuje się superfosfat podwójny (potrójny)[a] o znacznie większej zawartości fosforu – 46% w przeliczeniu na P2O5.

Superfosfat amoniakalny:

Ten rodzaj superfosfatu powstaje w wyniku zobojętnienia nadmiaru kwasów pozostałych w nawozie po procesie produkcyjnym za pomocą amoniaku. Zawiera ok. 2% przyswajalnego azotu.

Superfosfat prosty- Nawóz otrzymywany w reakcji zmielonego fosforytu z kwasem siarkowym, zawierający jako składniki główne fosforan jednowapniowy oraz siarczan wapnia.

Minimalna zawartośc składników nawozowych:

16% P2O5 Fosfor w przeliczeniu na P2O5 rozpuszczalny w obojętnym roztworze cytrynianu amonu, w tym co najmniej 93% deklarowanej zawartości rozpuszczalne w wodzie.

Superfosfat potrójny- Nawóz otrzymywany w reakcji zmielonego fosforytu z kwasem fosforowym, zawierający jako składnik podstawowy fosforan jednowapniowy.

Minimalna zawartośc składników nawozowych:

38% P2O5 Fosfor w przeliczeniu na P2O5 rozpuszczalny w obojętnym roztworze cytrynianu amonu, w tym co najmniej 93% deklarowanej zawartości rozpuszczalne w wodzie.

OZNACZANIE FOSFORU WODNOROZPUSZCZALNEGO W SUPERFOSFACIE PROSTYM METODĄ MIARECZKOWĄ:

Zasada metody :

H3PO4+ NaOH---NaH2PO4+ H2O

*2 NaH2PO4+ 3 CaCl2----Ca3(PO4)2+ 2 NaCl+ 4 HCl

* Ca(H2PO4)2 + 3CaCl2---- Ca3(PO4)2 + CaCl2+ 4HCl

Przebieg analizy:

- 5 g nawozu

- 250 mL wody destylowanej

- po wytrząśnięciu, przesączyć i pobrać 50 mL, a potem dodać ok. 150 mL wody destylowanej

- miareczkować 0,1M NaOH do barwy żółtej (oranż metylowy)

- dodać 50 mL 30% CaCl2

- miareczkować 0,5M NaOH do barwy buraczkowej (fenoloftaleina)