Temat: Oznaczanie fosforu w superfosfacie metodą miareczkową i wagową.
Superfosfat – nawóz fosforowy zawierający diwodorofosforan wapnia, Ca(H2PO4), jako źródło fosforu przyswajalnego przez rośliny. Otrzymywany głównie z fosforytów i apatytów przez działanie na nie kwasami mineralnymi. Diwodorofosforan wapnia jest rozpuszczalny w wodzie, w glebie podlega sorpcji i przechodzi w związki nierozpuszczalne. Nawóz może mieć formę drobnoziarnistą lub granulowaną.
Superfosfat zwyczajny:
Do otrzymywania superfosfatu zwyczajnego (pojedynczego) stosuje się kwas siarkowy, w wyniku czego zawiera gips, będący balastem:
Ca3(PO4)2 + 2H2SO4 → Ca(H2PO4)2 + 2CaSO4
Zawartość fosforu w superfosfacie zwyczajnym wynosi 15–19% w przeliczeniu na P2O5.
Superfosfat podwójny (potrójny):
W wyniku działania na fosforyty kwasem fosforowym:
Ca3(PO4)2 + 4H3PO4 → 3Ca(H2PO4)2
otrzymuje się superfosfat podwójny (potrójny)[a] o znacznie większej zawartości fosforu – 46% w przeliczeniu na P2O5.
Superfosfat amoniakalny:
Ten rodzaj superfosfatu powstaje w wyniku zobojętnienia nadmiaru kwasów pozostałych w nawozie po procesie produkcyjnym za pomocą amoniaku. Zawiera ok. 2% przyswajalnego azotu.
Superfosfat prosty- Nawóz otrzymywany w reakcji zmielonego fosforytu z kwasem siarkowym, zawierający jako składniki główne fosforan jednowapniowy oraz siarczan wapnia.
Minimalna zawartośc składników nawozowych:
16% P2O5 Fosfor w przeliczeniu na P2O5 rozpuszczalny w obojętnym roztworze cytrynianu amonu, w tym co najmniej 93% deklarowanej zawartości rozpuszczalne w wodzie.
Superfosfat potrójny- Nawóz otrzymywany w reakcji zmielonego fosforytu z kwasem fosforowym, zawierający jako składnik podstawowy fosforan jednowapniowy.
Minimalna zawartośc składników nawozowych:
38% P2O5 Fosfor w przeliczeniu na P2O5 rozpuszczalny w obojętnym roztworze cytrynianu amonu, w tym co najmniej 93% deklarowanej zawartości rozpuszczalne w wodzie.
OZNACZANIE FOSFORU WODNOROZPUSZCZALNEGO W SUPERFOSFACIE PROSTYM METODĄ MIARECZKOWĄ:
Zasada metody :
H3PO4+ NaOH---NaH2PO4+ H2O
*2 NaH2PO4+ 3 CaCl2----Ca3(PO4)2+ 2 NaCl+ 4 HCl
* Ca(H2PO4)2 + 3CaCl2---- Ca3(PO4)2 + CaCl2+ 4HCl
Przebieg analizy:
- 5 g nawozu
- 250 mL wody destylowanej
- po wytrząśnięciu, przesączyć i pobrać 50 mL, a potem dodać ok. 150 mL wody destylowanej
- miareczkować 0,1M NaOH do barwy żółtej (oranż metylowy)
- dodać 50 mL 30% CaCl2
- miareczkować 0,5M NaOH do barwy buraczkowej (fenoloftaleina)