Kolonie Wielkiej Brytanii na kontynencie azjatyckim miały ogromne znaczenie gospodarcze i strategiczne. W dużej mierze decydowały o mocarstwowej pozycji Anglii w świecie (“wspaniałe odosobnienie”). Stanowiły przedmiot dumy Anglików, którzy swą najważniejszą posiadłość - Indie - nazywali “perłą w koronie” impe-rium.

Terytoria zdobyte przez Anglię na mocy decyzji kongresu wiedeńskiego (Malta, Wyspy Jońskie, Przylądek Dobrej Nadziei, Cejlon) oraz posiadanie najpotężniejszej w świecie floty zapewniało Brytyjczykom bezpieczną komunikację morską z Indiami. Gospodarczą eksploatacją subkontynentu prowadziła Kompania Wschodnioindyjska, administrująca brytyjskimi posiadłościami w środkowej Azji. Pozostające w dyspozycji Kompanii wojska zapewniły w pierwszej połowie XIX wieku poddanie całych Indii pod wyłączną kontrolę Wielkiej Brytanii. Dominacja Anglii, obok ogromnych korzyści dla metropolii (wywóz bawełny, korzeni, siarki, sprowadzanie produktów przemysłu brytyjskiego), niosła ze sobą postęp cywilizacyjny dla kolonii (rozwój szkolnictwa, komunikacji, łączności, opieki medycznej, unowocześnianie administracji).

Umocnienie pozycji Anglików i powodowane przez nich przemiany w tradycyjnej hinduskiej obyczajowości doprowadziły w 1857 r. do wybuchu tzw. Wielkiego Buntu - powstania sipajów. Antybrytyjska rewolta została stłumiona po przeszło rocznych, niezwykle okrutnych, walkach. W 1858 r. zlikwidowana została Kompania Wschodnioindyjska, a Indie (zarządzane przez wicekróla) zostały bezpośrednio podporządkowane Anglii. Zdetronizowany i deportowany został ostatni przedstawiciel dynastii Wielkiego Mogoła - Bahadur Szach. W 1877 r. królowa Wiktoria przyjęła tytuł cesarzowej Indii.

“Perła w koronie”, uznawana za integralną część brytyjskiego imperium, przysparzała nie tylko krociowych zysków, ale i poważnych kłopotów. Wprawdzie Anglicy, nie chcąc zrażać do siebie lokalnych władców, godzili się na ich samodzielność w polityce wewnętrznej, to jednak rządy angielskie wiązały się z ubezwłasnowolnieniem ludności hinduskiej. Udział autochtonów w sprawowaniu władzy zwiększał się bardzo powoli. Polityka Anglii utrudniała rozwój innych dziedzin gospodarki poza rolnictwem. Rodząca się hinduska inteligencja i burżuazja były niezadowolone z brytyjskich rządów i dążyły do zmian. W 1885 r. powstał Indyjski Kongres Narodowy. Organizacja ta, założona przy udziale przedstawicieli brytyjskiej administracji, z czasem zaczęła formułować hasła niepodległościowe.