„Antygona” – Sofokles

1.Sofokles żył w latach 496-406 p.n.e. Był – obok Ajschylosa i Eurypidesa- jednym z trzech najwybitniejszych tragediopisarzy greckich. Przyczynił się także do rozwoju teatru greckiego. Napisał ok. 120 sztuk, w tym 90 tragedii. 2.Według mitu, Lajos, król Teb, usłyszał od wyroczni przepowiednię, że własny syn pozbawi go życia i poślubi jego żonę, czyli swoją matkę- Jokastę. Gdy więc Lajosowi urodził się syn Edyp, przebito mu pięty i porzucono w górach, aby zapobiec tragedii. Chłopiec został jednak uratowany przez pasterza, który zaniósł go do króla Koryntu. Kiedy Edyp, dorósł, dowiedział się o przepowiedni. Postanowił uciec do odległej krainy, aby zapobiec nieszczęściu. Myślał, bowiem, że jego prawdziwym ojcem jest król Koryntu. Po drodze doszło do bójki, w której z rąk Edypa zgina starzec. Był nim Lajos- ojciec młodzieńca. Edyp dotarł do Teb, gdzie w nagrodę za pokonanie Sfinksa otrzymał rękę Jokasty. Miał z nią dwóch synów- Polinika i Eteoklesa oraz dwie córki – Antygonę i Ismenę. Wkrótce zaczęły nawiedzać nieszczęścia. Edyp dowiedział się wtedy, że jest to kara za zabicie ojca i poślubienie matki. Z rozpaczy oślepił się i opuścił Teby. Zmarł niedaleko Aten. Po śmierci Edypa Polinik i Eteokles mieli na zmianę sprawować rządy w Tebach. Jednak, wbrew umowie, po roku panowania Eteokles nie chciał oddać władzy. Bracia rozpoczęli walkę, w której obaj zginęli. Władcą wówczas ich stryj- Kreon, który uznał Polinika za zdrajcę. Zakazał też pochowanie jego zwłok, z czym nie zgadzała się Antygona. 3. „Antygona” jest tragedią antyczną. Jest to gatunek dramaty o tematyce mitologicznej, wywodzący się ze starożytnej Grecji. Wydarzenia w tragedii rozwijają się dzięki konfliktowi pomiędzy dążeniami bohaterów a siłami wyższymi, którym musie się przeciwstawić ( w tym wypadku konflikt między Antygoną a Kreonem). W tragedii wyróżnia się następujące elementy:
• Prolog- rodzaj wstępu, w którym przedstawieni zostają bohaterowie oraz zdarzenia poprzedzające; • Parodos- pieśń chóru wkraczającego na scenę ukazując problematykę utworu; • Epejsodia- dialogi i monologi bohaterów; • Stasima- pieśń chóru, przeplatająca się epejsodiami; • Exodos- ostatnia pieśń chóru chodzącego ze sceny, podsumowanie i komentowanie wydarzeń. 4.Zasada trzech jedności: • jedność akcji – zasadniczo fabuła utworu koncentruje się na jednym tylko wątku • jedność czasu - wydarzenia dramatu nie mogą przekraczać 24 godzin (i faktycznie najczęściej wydarzenia opisane w antycznych tragediach nie przekraczają pod względem czasowym jednej doby). • jedność miejsca – akcja toczy się w tym samym miejscu (o zdarzeniach, do których doszło gdzie indziej dowiadujemy się przez posłańca).