Publikacją z dziedziny strategii bezpieczeństwa, która wybrałam jako przedmiot analizy jest Strategia Obronności RP. 23 grudnia 2009 roku Rada Ministrów przyjęła opracowaną w Ministerstwie Obrony Narodowej Strategię Obronności Rzeczpospolitej Polskiej. Strategia Obronności RP jest dokumentem sektorowym do Strategii Bezpieczeństwa Narodowego RP z 2007 r. Strategia jest jawnym dokumentem strategicznym. Zawiera ona założenia obronności Polski oraz sposób funkcjonowania całego systemu obronnego państwa. W Strategii został ujęty najważniejszy element obronności państwa – Siły Zbrojne Rzeczpospolitej Polskiej. „Strategia Obronności RP nie reguluje jednoznacznie priorytetów pomiędzy kierowaniem środków na zaangażowanie w działania koalicyjne bez wyraźnego związku z bezpieczeństwem wewnętrznym a rozbudową systemu obronnego państwa, jego interesów i najbliższego otoczenia.” Strategia składa się z 34 stron, podzielona jest na 6 rozdziałów: zewnętrzne uwarunkowania obronności, koncepcja obronności, system obrony państwa, siły zbrojne RP w systemie obronnym, przygotowania obronne państwa, kierunki transformacji systemu obronnego państwa. Strategia Obronności RP z 2009 roku jest bardzo ważnym i potrzebnym dokumentem, ponieważ: ─koncepcyjnie porządkuje całą sferę związaną z obronnością;
─ tworzy wykładnię dla dokumentów obronnych niższego szczebla – jej zapisy będą rozwijane i precyzowane w dokumentach wdrożeniowych, tj. dyrektywach, planach strategicznych i operacyjnych oraz w programach przygotowań obronnych; ─ stanowi ważny komunikat dla polskiego społeczeństwa i partnerów zagranicznych, informujący o żywotnych zagadnieniach dotyczących obronności Polski i wskazujący na otwartą i transparentną postawę naszego kraju w kwestiach związanych z bezpieczeństwem i obronnością państwa. Autorzy Strategii Obronności RP zakładają, że istnieje niskie prawdopodobieństwo wybuchu konfliktu zbrojnego lub konfliktu lokalnego. Zidentyfikowanie, zapobieganie oraz rozwiązywanie konfliktu możliwe jest jedynie poprzez integrowanie działań dyplomatycznych, ekonomicznych, wojskowych. Dokument mówi o znaczącym wpływie globalizacji oraz o zwiększającej się współzależności państw. Niebezpieczeństwem, które ujęte jest w dokumencie dotyczy braku porozumienia w sprawie kontroli zbrojeń między państwami. Efektem może być poczucie braku bezpieczeństwa przez państwa, które nie są podmiotowym elementem międzynarodowej polityki bezpieczeństwa. Istotnym zagrożeniem jest terroryzm, który nadal trudno jest zidentyfikować. Największe straty przynosi jednak terroryzm z użyciem broni masowego rażenia. W Strategii Obronności RP została ujęta także międzynarodowa, zorganizowana przestępczość. Jej działalność skupia się wokół handlu narkotykami, przemytu broni, handlu ludźmi, a także na konfliktach etnicznych i religijnych. dokumencie zawarte jest także bezpieczeństwo niemilitarne, które ma wpływ na bezpieczeństwo i obronność kraju. W wyniku tych założeń Polska będzie utrzymywała zdolności pozwalające na reagowanie w tego typu zagrożeniach. Polska musi uczestniczyć w polityce globalnej bezpieczeństwa, ponieważ bezpieczeństwo naszego kraju pozostaje w związku z zagrożeniami globalnymi. Rozdział dotyczący Sił Zbrojnych poświęcony jest charakterystyce misji i zadań polskiej armii. Zawarta jest w nim także ocena zdolności operacyjnych wojska. Autorzy wspominają również o obowiązku rozbudowy lub poprawy obronności. W dokumencie zaznaczone jest wyraźnie, że działania obronne nie mogą być jednocześnie prowadzone na terytorium kraju oraz poza jego granicami. Siły Zbrojne zobowiązane są do prowadzenia działań antyterrorystycznych, przeciwdziałania zagrożeniom, muszą także wspierać działania antykryzysowe prowadzone przez władze cywilne. Siły Zbrojne RP zobowiązane są również do wspierania granic lądowych, wód terytorialnych, rozpoznania, działań wywiadowczych, operacji przeciwko niewybuchom oraz akcji poszukiwawczych na lądzie i morzu. Strategia postuluje o zwiększenie współpracy w ramach operacji traktatowych i sojuszniczych. Zawiera także propozycje transformacji Sił Zbrojnych RP, jednak ich identyfikacja i opis odbiega nieco od stanu obecnego, a może nawet od obowiązującego prawa. Przykładem może być punkt poświęcony Marynarce Wojennej. Dokument mówi o wspieraniu działań w czasie pokoju Straży granicznej przez Marynarkę Wojenną w obszarze wód terytorialnych i wyłącznej sfery ekonomicznej. W ustawie o Straży Granicznej nie została przewidziana tak partnerska współpraca jak opisano to w Strategii Obronności RP. Istotnym elementem Strategii jest identyfikowanie organów dowodzenia Siłami Zbrojnymi RP w kierowaniu obronnością. Dokument nie przewiduje modyfikacji systemu dowodzenia Siłami Zbrojnymi w wypadku kryzysu lub wojny. Siły wydzielone do operacji międzynarodowych będą podlegać dowódcom operacyjnie odpowiedzialnym za działania w kraju zaś jednostki wojskowe dowodzone będą w ramach systemu zarządzania i dowodzenia obowiązującego podczas pokoju – określonego w dokumencie, nazbyt optymistycznie, jako w pełni zintegrowany z krajowym i sojuszniczym systemem zarządzania kryzysowego. Dokument wspomina też funkcję Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych sprawującego swoje funkcje w wypadku operacji obronnej ze Stanowiska Dowodzenia Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych w celu odparcia zbrojnej agresji na terytorium RP. Strategia zawiera także opis całego sektora niemilitarnego łącznie z mobilizacją gospodarki i zadaniami niemilitarnych struktur państwa odpowiedzialnych za bezpieczeństwo obywateli. Strategia Obronności RP spełnia wymogi stawiane nowoczesnemu dokumentowi o charakterze strategicznym; ma logiczny i czytelny układ, będący odzwierciedleniem sekwencji problemów strategicznych w dziedzinie obronności. Przedstawia nowoczesne postrzeganie obronności, koncepcję obronności oraz szczegółową analizę różnych aspektów funkcjonowania Sił Zbrojnych RP. Rozwija problematykę przygotowań obronnych, a także szkicuje wizje transformacji Sił Zbrojnych RP. Jednak Strategia Obronności RP posiada wady podobne do wcześniejszych strategii bezpieczeństwa narodowego RP. Nie odnosi się ona w zupełności do realnej sytuacji, przedstawiona jest w podręcznikowy sposób. Według Strategii Obronności RP najważniejszym priorytetem jest suwerenność państwa, a nie mówi o jasnym rozgraniczeniu wysiłku obronnego. Uważam, że więcej środków z budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej powinno zostać przekazywanych na udoskonalanie polskiego sytemu bezpieczeństwa. Jest to bardzo ważne, ponieważ system obronności Polski pozostanie kilka lat wstecz, w stosunku do innych krajów. Podsumowując swoje rozważania pragnę zauważyć, że Strategia Obronności RP jest istotnym dokumentem. Mimo niedoskonałości jakie zawiera, odgrywa znaczącą rolę w systemie obronnym RP.

BIBLIOGRAFIA / NETOGRAFIA:

1. Strategia Obronności RP z 2009 r.
2. www.altair.com.pl
3. www.plska-zbrojna.pl