Wypracowanie na temat: Bogurodzica jako gatunek literacki. Bogurodzica. Hymn Wielkiego Księstwa Litewskiego od XIV do XVIII wieku. Pieśń służąca zagrzewaniu do bitwy, która łączyła ludzi wszystkich stanów. To miłość do Boga pomagała zjednywać się narodowi w chwilach zagrożenia, walki i chwały. Bogurodzica jest wielkim symbolem, ale także ważnym aspektem językowym i kulturowym, charakteryzującym czasy polskiego średniowiecza. Jako utwór o charakterze melicznym, czyli śpiewanym, była ona prosta do przekazania kolejnym pokoleniom. Dzięki temu utrzymywała się ona w pamięci narodu przez stulecia, pozwalając dzisiejszemu pokoleniu komputerów zbliżyć się do średniowiecznych przodków. O ile religijność pieśni pomogła zakorzenić się w polskim społeczeństwie, to kuriozalnie najprawdopodobniej jest ona zmienioną prasłowiańską pieśnią religijną. Jak większość wybitnych dzieł średniowiecznych, również i Bogurodzica została stworzona anonimowo. Po długim okresie ustnego obiegu, została pierwszą spisaną polską pieśnią religijną. Wbrew powszechnemu przekonaniu, nie ma ona tytułu, nazwano ją więc później od pierwszego słowa, zaczynającego pieśń. Pieśń zawiera równolegle budowane wersy, jak i rymy zewnętrzne i wewnętrzne – powszechne w pieśniach. Tekst budowany jest przy zastosowaniu podwajania elementów formalnych: dwie strofy, druga dwukrotnie większa od pierwszej, dwoje adresatów. Przy tej mnogości środków stylistycznych pieśń jest zwięzła, zachowując cechy gatunkowe. To wypowiedź zarazem intelektualna i modlitewna. Bogurodzica stanowi więc wyrafinowany tekst poetycki. W Bogurodzicy znajdują się liczne archaizmy. Niektóre z nich były przestarzałe już w XV wieku. Jest dzięki temu niezbitym dowodem zmienności i elastyczności języka polskiego. Pokazuje, jak wiele zmieniło się w mowie i piśmie polskim. Najstarszy znany zapis tekstu Bogurodzicy – obejmującego 2 strofy i opatrzonego nutami – pochodzi z początku XV w. W 1407 zapisany został na tylnej wyklejce zbioru kazań łacińskich skopiowanych przez wikarego w Kcyni na Kujawach Macieja z Grochowa. Obecnie wyklejka ta przechowywana jest w Bibliotece Jagiellońskiej. Od połowy XV wieku do pierwotnego tekstu pieśni dopisywano kolejne strofy. Drugim zachowanym przekazem Bogurodzicy jest kodeks Decisiones rote Wilhelmi Horborg, do którego dopisano utwór w 1408 roku. Także i ten manuskrypt przechowywany jest w Bibliotece Jagiellońskiej. Z uwagi na tematykę Aleksander Brückner wyodrębnił wersy 12-34 jako “pieśń wielkanocna”, a wersy 35-48 – “pieśń pasyjna”. Podział ten został przyjęty także przez późniejszych badaczy utworu. W ciągu XVI w. dodawano jeszcze zwrotki o charakterze okolicznościowo-modlitewnym tworząc obszerny, ale niespójny literacko tekst. W czasie okupacji w okresie drugiej wojny światowej Bogurodzica była hymnem Armii Krajowej. Dziś zaś można ją usłyszeć co roku na polach Grunwaldu. Jest ona śpiewana przez bractwa rycerskie, które wcielają się w rolę rycerzy, przy inscenizacji bitwy. Wykonywana dwukrotnie, przed i po walce, ma olbrzymią, wręcz powalającą siłę oddziaływania na słuchaczy. Osobiście widziałem reakcję 250 –tysięcznego tłumu po odśpiewaniu Bogurodzicy. Nie było tam takiego człowieka który by się nie wzruszył. Na zakończenie warto by było dodać, że Bogurodzica zachowuje środki stylistyczne dla pieśni i kształtuje dzisiejszą polską poezję. Uważam iż gdyby nie trudny i archaiczny tekst, Bogurodzica obok Hymnu Narodowego i Roty, byłaby w obecnych czasach jedną z głównych pieśni państwowych.