Józef Piłsudski –życiorys, kariera wojskowa, ciekawostki

Józef Klemens Piłsudski (pseudonim ,,Wiktor”, ,,Ziuk”), nazywany przez swoich zwolenników ,,Marszałkiem”, ,,Dziadkiem” lub ,,Komendantem”. Urodził się 5 grudnia 1867 roku w Żułowie (Litwa). Jego ojciec (Józef) brał udział w powstaniu styczniowym, matka (Maria z Billewiczów) pochodziła z rodziny szlacheckiej o tradycjach patriotycznych.

Ważne daty z życia ,,Marszałka” :

• 1885 - Piłsudski zdał maturę, rozpoczął również studia medyczne na Uniwersytecie Charkowskim
• 1887 - skazanie Józefa Piłsudskiego na 5-letnie zesłanie na Syberię. Powodem była jego działalność konspiracyjna w czasie studiów
• 1892 - powrót z zesłania do Wilna, przystąpienie do Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS)
• 1899 - ślub z Marią z Koplewskich Juszkiewiczową
• 1900 – aresztowanie Piłsudskiego w łodzi

Kariera wojskowa

W latach 1904-1905 Józef Piłsudski widząc porażki caratu w wojnie rosyjsko-japońskiej starał się przekonać rząd Japoński do utworzenia oddziałów zbrojnych złożonych z jeńców polskich z Armii Rosyjskiej. Podczas rewolucji mającej miejsce w 1905 roku Józef Piłsudski stanął na czele Organizacji Bojowej PPS. W roku 1906 doszło do rozłamu w PPS przez co Piłsudski stanął na czele radykalnej PPS- Frakcji Rewolucyjnej. Od 1908 roku stworzył Związek Walki Czynnej (konspiracyjny) oraz Związek Strzelecki o Towarzystwo ,,Strzelec” (organizacje jawne). W 1912 roku został komendantem wojskowym Komisji Tymczasowej Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych, planujących odzyskanie niepodległości Polski przy pomocy Austro-Węgier.

Legiony Polskie oraz działalność Piłsudskiego podczas I Wojny Światowej

Po wybuchu wojny, Piłsudski utworzył Pierwszą Kompanię Kadrową złożoną z członków związków strzeleckich. 27 sierpnia 1914 roku powołano w Austro-Węgrach Legiony Polskie. W tym samym okresie Piłsudski zainspirował powstanie formacji konspiracyjnej Polska Organizacja Wojskowa (POW), działającej na terenie Królestwa Polskiego. Został jej komendantem głównym. W wyniku aktu 5 listopada (1916 roku) powstała Tymczasowa Rada Stanu. Piłsudski objął tam stanowisko szefa Departamentu Wojskowego. 9 lipca 1917 J. Piłsudski doprowadził do kryzysu przysięgowego, w rezultacie którego, został wraz z Kazimierzem Sankowskim uwięziony w twierdzy w Magdeburgu, gdzie przebywał do listopada 1918 roku.

Rola J. Piłsudskiego w odzyskaniu przez Polskę niepodległości

10 listopada 1918 roku J. Piłsudski został zwolniony z twierdzy przez władze niemieckie. 11 listopada Rada Regencyjna powierzyła Józefowi Piłsudskiemu dowództwo nad powstającym Wojskiem Polskim, 14 listopada przekazała mu pełnię władzy. W ciągu następnych tygodni J. Piłsudskiemu podporządkowały się również inne, lokalne ośrodki władzy na ziemiach Polskich min. z Komitetem Narodowym Polskim. 22 listopada otrzymał tytuł Tymczasowego Naczelnika Państwa. Z kolei wybrany 26 stycznia 1919 roku Sejm Ustawodawczy powierzył Józefowi Piłsudskiemu funkcję Naczelnika Państwa do czasu uchwalenia konstytucji.

Józef Piłsudski jako Wódz Naczelny podczas wojen o niepodległość i granice

W pierwszych latach po odzyskaniu niepodległości, już jako marszałek Polski (od marca 1920) także Naczelnik Państwa i Wódz Naczelny Wojska Polskiego J. Piłsudski odgrywał kluczową rolę min. w ciężkich walkach o granice, zwłaszcza na wschodzie. 25 kwietnia 1920 roku podjęto tzw. Wyprawę Kijowską (jest to wynik zawarcia sojuszu z Ukrainą) podczas której stolica Ukrainy została zdobyta lecz kontrofensywa radziecka spowodowała utratę zdobytych terytoriów. Armia Czerwona w lipcu 1920 roku podeszła pod Lwów, a w sierpniu pod Warszawę. 13-25 sierpnia „cud nad Wisłą” czyli bitwa warszawska podczas której natarcie bolszewickie zostało powstrzymane. W toku bitwy, wojska rosyjskie zostały rozbite przez grupę uderzeniową dowodzoną osobiście przez Józefa Piłsudskiego. Klęska Armii Czerwonej pod Warszawą oraz podczas bitwy nad Niemnem (20-26 września 1920) skłoniła przywódców bolszewickich do podpisania 12 października 1920 roku rozejmu, a 18 marca 1921 roku traktatu pokojowego w Rydze. Na polecenie J. Piłsudskiego 9 października oddziały polskie zajęły Wilno, które było przedmiotem sporu polsko-litewskiego.

Lata 1921-1926

Pomimo powszechnych oczekiwań J. Piłsudski odmówił kandydowania na stanowisko prezydenta. W maju 1923 zrezygnował z zajmowanych stanowisk z powodu sporów o organizację naczelnych władz WP.

J. Piłsudski rozczarowany demokratycznymi realiami panującymi w kraju, udał się na „emigrację” do podwarszawskiego Sulejówka, gdzie zajmował się twórczością pisarską i publicystyką, w której ostro atakował obowiązujący ustrój i niestabilność polityczną. Jego niezadowolenie i rozczarowanie sprawiło że zdecydował się on na przeprowadzenie zamachu stanu mającego przywrócić stabilność polityczną kraju.