Rzym-ustroj polityczny

Rzym został założony w 753r.p.n.e według starożytnego historyka Marcusa Terentiusa.Jest to osada położona przy ujściu rzeki Tybr na ternie pagórkowatym. Pierwszym ustrojem politycznym była monarchia,która przetrwała do 509r.p.n.e . Rzymem władało siedmiu królów pierwszym był Romulus zaś ostatnim Tarkwiniusz Pyszny, każdy z nich odegrał wieklą rolę w tworzeniu potęgi miasta. Wzorowali się przede wszystkim na greckich miastach. W okresie monarchicznym nastąpił również rozwój terytorialny i dalsze ekspansje doprowadziły do powstania wielkiego Imperium Rzymskiego.

Rzym został założony w 753r.p.n.e według starożytnego historyka Marcusa Terentiusa.Jest to osada położona przy ujściu rzeki Tybr na ternie pagórkowatym.
Pierwszym ustrojem politycznym była monarchia,która przetrwała do 509r.p.n.e . Rzymem władało siedmiu królów pierwszym był Romulus zaś ostatnim Tarkwiniusz Pyszny, każdy z nich odegrał wieklą rolę w tworzeniu potęgi miasta. Wzorowali się przede wszystkim na greckich miastach. W okresie monarchicznym nastąpił również rozwój terytorialny i dalsze ekspansje doprowadziły do powstania wielkiego Imperium Rzymskiego.Jednak rządy ostatniego króla wywołały bunt wśród ludu i zniesiono włdzę królów. Od 509r.p.n.e ustanowiona została republika. Najważniejsze decyzje były uchwalane przez obywateli na zgromadzeniu wszystkich obywateli Rzymu. Na czele państwa stali dwaj konsulowie. Posiadali władzę dowodzenia armią,zwoływanie posiedzenia senatu i zgromadzeń,powoływanie dyktatorów z polecenia senatu. Sądownictwo,zarząd prowincjami i ochrona porządku w mieście należało do pretorów. Drugą grupą byli cenzorzy którzy byli wybierani na pięć lat do ich obowiązków należało spis majątkowy ludności oraz list senatorów. Edylowie sprawowali urzędy nad porządkiem i bezpieczeństwem miasta,dbali o ulice,place,świątynie i organizację igrzysk. Trybuni ludowi reprezentujący interesy plebejuszy.Posiadali prawo veta z wyjątkiem decyzji cenzora i dyktatora,zwoływanie zgromadzeń tribusowych byli również nietykalni. Kwestorzy sprawowali władze nad finansami państwa. Dyktator nadzwyczajna funkcja urzędnicza ,którą sprawował przez pół roku w kryzysowych sytuacjach.
W drugiej połowie II w.p.n.e zaobserwowano oznaki kryzysu który miała charakter polityczny. Pojawiły się problemy z zarządzaniem ogromnym terytorium,często dochodziło do przejmowaniu władzy przez dyktatorów. potrzebę zmiany ustroju dostrzegli nietrórzy politycy.Losy Imperium zależały od zwycięskich wodzów: Gajusza Juliusza Cezara i od Gnejusza Pompejusza.Rozpoczęła sie wojna domowa o władzę pomiędzy zwycięskimi wodzami. Walki trwały do 45r.p.n.e właśnie tedy Cezar przejął dożywotnia władzę dyktatora. Przeprowadził on wiele reform jednak te zmiany budziły niechęć senatu za wzgledu na to ,że przejął on cała wladzę uknuto przeciwko niemu spisek i w dniu idów marcowych zamordowano go.Walke o włdzę zaczęli teraz Antoniusz i Oktawian. W 31r.p.n.e w bitwie pod Akcjum nastąpiło zwycięstwo Oktawiana. Jego rzady zapoczątkowały kolejny okres-Cesarstwo. Oktawian przejął przydomek Cezar i używał tytułu imperatora.Był najbardziej znaczącym politykiem ,dlatego nadano mu miano princepsa, a wprowadzony ustrój nazywano pryncypatem.Reformy jakie dokonał to: * usunął Zgromadzenie Ludowe

  • ograniczył władzę senatu
  • pozostawił tylko niektóre urzędy (w tym np.konsula)
  • uznał się za najwyższego kapłana (kult boski władców Imperium)
  • wprowadził ścisłą kontrolę na namiestnikami prowincji
  • zreformował wojsko (służba od 16 do 24 roku życia, po zakończeniu służby duży przydział ziemi; wojsko liczylo 300tys. żołnierzy) System władzy,który stworzył Oktawian Augustus był bardzo trwały i panował przez ponad dwa wieki.Rzym wkroczył w epokę dominatu gdy władcą był Dioklecjan,który wprowadził monarchię absolutną ,opartą na armii i scentralizowanej biurokracji.Podzielił Imperium na 4 części ,gdzie rządziło dwóch Augustów i dwóch Cezarów.Nastąpiło wzmocnienie Cesarsawa ,któro nie trwało długo, powstał podział cesarstwa na Cesarstwo Zachodnie ze stolicą w Rzymie, oraz na Cesarstwo Wschodnie ze stolicą w Konstantynopolu.W 476r. nastąpił upadek cesarstwa zachodniorzymskiego. W Grecji drogę do demokracji otworzył Drakon uregulował prawa zwyczajowe postrzegane były jako bardzo surowe .Kontynuatorem dzieła Drakona był Solon,żyjący na przełomie VII i VI w. p.n.e. Wprowadzając cenzus majątkowy, podzielił obywateli na cztery klasy. Ponadto, zwiększył prawa przybyszów spoza polis, którzy osiedlili się w Atenach i wrośli w ich społeczność. Ujednolicił system prawny, a także stosowane jednostki miar i wag. Ustanowił Radę Czterystu, będącą doniosłą manifestacją demokracji oraz powołał sąd przysięgłych.Pod koniec VI w. p.n.e. Klejstenes wprowadził kolejne reformy.Każdy region podległy Atenom miał prawo wystawiać swoich reprezentantów do zgromadzenia. Powiększono skład Rady Czterystu, przekształcając ją w Radę Pięciuset. Wprowadził sąd skorupkowy-ostracyzm. Perykles (V w. p.n.e.) zmniejszył rolę Aeropagu,), wprowadził odpłatność sprawowania funkcji państwowych podzielił Radę Pięciuset na dziesięć komisji, uregulował status obywateli, zwiększając prawa dostępu do uczestniczenia w życiu politycznym niższych grup majątkowych.