Położenie

Park leży w południowej części kraju, w Beskidzie Niskim, przy granicy z Republiką Słowacką na terenie województwa Podkarpackiego (90%) i Małopolskiego /powiat: Pilniki, Sękowa/. Obejmuje on znaczną część obszaru źródłowego Wisłoki jakim jest masyw Magury Wątkowskiej, który jest fragmentem głównego grzbietu karpackiego. Granice Magurskiego Parku Narodowego charakteryzują się bardzo nieregularnym przebiegiem. Stanowią kompromis między dążeniami ludności miejscowej do gospodarczego wykorzystywania terenu a realizowanymi przez Park zadaniami ochrony przyrody. Ich łączna długość wynosi ok. 380 km . Od strony południowej granicą MPN jest granica państwowa ze Słowacją długości ok. 14 km . Na południowym wschodzie Park graniczy z lasami Nadleśnictwa Dukla. Ponadto Park sąsiaduje z gruntami jeszcze dwóch nadleśnictw: Kołaczyce (od północy) i Gorlice (od zachodu). MPN graniczy również z lasami stanowiącymi własność inną niż państwowa oraz użytkami rolnymi. Zwracają uwagę duże enklawy lasów będących własnością gmin Krempna i Dukla, lasów prywatnych oraz prywatnych gruntów rolnych, które są zlokalizowane w południowej części Parku.

Rzeźba, geologia i geomorfologia

Krajobraz parku to typowy dla Beskidu Niskiego krajobraz gór średnich i niskich. MaPN jest położony w Zachodnich Karpatach Zewnętrznych. Pod względem budowy geologicznej dominują skały fliszowe płaszczowiny magurskiej /w części zachodniej/ i płaszczowina dukielska /w części wschodniej/. Na uwagę turysty zasługują szczególnie efekty procesów wietrzeniowych, zwłaszcza w obrębie bardziej odpornych na wietrzenie warstw magurskich. Piękno i unikatowość tych form było podstawą już wcześniejszego objęcia ich szczególną ochroną - rezerwat “Kornuty”, czy pomnik przyrody “Diabli Kamień”. Interesujące są również zgrupowania skałek w obrębie Góry Zamczysko w rejonie Mrukowej czy wodospadu nad Foluszem. Wspomnieć należy także o występujących tu jaskiniach, z których najdłuższa na terenie Karpat Fliszowych Jaskinia Mroczna znajduje się w obrębie rezerwatu “Kornuty” i posiada łączną długość korytarzy 175 m.

Główną częścią parku jest grzbiet Magury Wątkowskiej z kulminacją na Wątkowej (847 m n.p.m.). Jego północne stoki są pokrojone źródłami potoków Bednarka i Kłopotnica. Wschodnia część Magury uformowała się w ciąg pojedynczych garbów oddzielonych dolinami potoków i głębokimi przełęczami. Dłuższe pasma występują na południu parku gdzie wyraziste akcenty stanowią wzgórza Nad Tysowym (713 m n.p.m.), Wielka Góra (719 m n.p.m.) i Baranie (728 m n.p.m.), oddzielone od siebie przełęczą nad Ożenną, Ciechanią i Olchowcem.

Klimat Na obszarze MPN występują dwa piętra klimatyczne: * piętro umiarkowanie ciepłe, * piętro umiarkowanie chłodne. Średnia roczna temperatura na tym obszarze wynosi ok. 6 °C. Średnie roczne opady wahają się w granicach 800 - 900 mm (największe opady w lipcu) Na terenie tym wieją również silne wiatry, które nasilają się przede wszystkim w okresie jesienno zimowym. Nazywane one są wiatrami dukielskimi bądź rymanowskimi.

Przyroda

MPN chroni przede wszystkim unikalny w skali Karpat obszar przejściowy między Karpatami Zachodnimi i Karpatami Wschodnimi. Ponad 90% powierzchni parku zajmują lasy. Na jego terenie wyróżnić można dwa piętra roślinne: pogórza i regla dolnego. Piętro pogórza, zajmujące około 43% powierzchni parku i sięgające 530 m n.p.m., to głównie drzewostany sztuczne z przewagą sosny. Znajdują się tu też liczne łąki i pastwiska, a także torfowiska. Piętro regla dolnego, zajmujące około 57% powierzchni parku i sięgające od 530 m n.p.m. wzwyż (najwyższy szczyt w parku to Wątkowa 846 m n.p.m.), to głównie naturalne lasy bukowe (udział lasów sztucznych jest tu zdecydowanie mniejszy) z domieszką jedlin i rzadko występujących w Karpatach jaworzyn. Istnieją tu trzy obszary ochrony ścisłej: Magura Wątkowska (1189 ha), Kamień (378 ha) i Zimna Woda (841 ha), jest rezerwat skalny Kornuty, i pomnik przyrody Diabli Kamień. W parku występuje prawie 800 gatunków roślin i prawie 200 gatunków zwierząt (nie licząc owadów). Wśród roślin 59 gatunków objętych jest ochroną ścisłą, 11 częściową, a 12 wpisanych jest do Polskiej Czerwonej Księgi Roślin. Kilka roślin występujących w MPN: * cebulica dwulistna, * berberys pospolity, * modrzyk górski, * języcznik zwyczajny, * paprotnik Brauna, * róża francuska, * czosnek niedźwiedzi, * kruszczyk błotny i około 20 innych gatunków z rodziny storczykowatych m.in.: gnieźnik leśny, storczyca kulista, buławnik mieczolistny, * lilia złotogłów, * kosaciec syberyjski, * przebiśnieg, * miesięcznica trwała, * zimowit jesienny, Grzyby (463 gatunków), 17 z nich podlega ochronie ścisłej m.in.: * purchawica olbrzymia, * szyszkowiec łuskowaty, * gwiazdosz potrójny i frędzelkowaty, * smardz jadalny, Ssaki (57 gatunków) reprezentowane są w parku m.in. przez: * niedźwiedzia, * łosia, * wilka, * rysia, * żbika, * bobra, * jelenia, * nietoperze, * wydry, * piżmaka, * jenota,

Spośród ptaków (117 gatunków) koniecznie zauważyć trzeba występowanie: * myszołowa, którego zagęszczenie w MPN jest jednym z najwyższych w Polsce. * orlika krzykliwego, * krogulca, * Bociana czarnego, * orła przedniego (nielicznie), * puszczyka uralskiego, * trzmielojada, Gady, płazy (15 gatunków) i owady reprezentują: * salamandra plamista, * traszka karpacka i traszka górska, * żmija, * gniewosz plamisty, * ropucha zielona, * kumak górski, * jaszczurka zwinka i jaszczurka żyworodna, * zaskroniec, * padalec, * niepylak mnemozyna, * pokłonnik osinowiec, * nadobnica alpejska,

Ryby (12 gatunków) reprezentują: * strzebla potokowa, * kleń, * śliz, * głowacz pręgopłetwy, * brzanka, * pstrąg potokowy, * piekielnica.

Historia

Utworzony rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 24 listopada 1994 (Dz.U.Nr 126 poz. 618) miał obszar 199,62 km². Funkcjonowanie rozpoczął 1 stycznia 1995 r. W wyniku problemów z właścicielami gruntów został zmniejszony do obecnych 194,39 km² wraz z otuliną o powierzchni 22697 ha. 89,7% parku leży na terenie woj. podkarpackiego a 10,3% na terenie woj. małopolskiego.

Magurski Park Narodowy

Logo parku Położenie woj. podkarpackie i woj. małopolskie

Data utworzenia 1995

Powierzchnia

• leśna
• uprawna
• wodna 194,39 km² 185,31 km² 7,54 km² 0,38 km² Pow. ochrony
• ścisłej
• częściowej
• krajobrazu 24,08 km² 160,36 km² 9,95 km² Powierzchnia otuliny

Długość szlaków turystycznych 75 km Odwiedzających rocznie 40 tys. Siedziba Krempna

Położenie na mapie Polski

Magurski Park Narodowy