Wpływ promieniowania jonizującego na organizmy.

Pod pojęciem promieniowanie jonizujące ,znajdziemy te rodzaje promieniowania , które wywołują jonizację ośrodka materialnego, tj. oderwanie przynajmniej jednego elektronu od atomu lub cząsteczki , albo wybicie go ze struktury krystalicznej. Promieniowanie jonizujące w naszym otoczeniu jest wszędzie i stale , i ze względu na swoje właściwości wywiera wpływ na organizmy żywe. Przenikając je , pozostawia ślad w postaci zjonizowanych atomów, co ułatwia z kolei jego wykrycie . Promieniowanie jądrowe jest zabójcze dla jednokomórkowców, tak wiec bakterie poddane wpływowi promieniowania (alfa) i (beta ) z pewnością zostaną unicestwione.

Pod pojęciem promieniowanie jonizujące ,znajdziemy te rodzaje promieniowania , które wywołują jonizację ośrodka materialnego, tj. oderwanie przynajmniej jednego elektronu od atomu lub cząsteczki , albo wybicie go ze struktury krystalicznej. Promieniowanie jonizujące w naszym otoczeniu jest wszędzie i stale , i ze względu na swoje właściwości wywiera wpływ na organizmy żywe. Przenikając je , pozostawia ślad w postaci zjonizowanych atomów, co ułatwia z kolei jego wykrycie . Promieniowanie jądrowe jest zabójcze dla jednokomórkowców, tak wiec bakterie poddane wpływowi promieniowania (alfa) i (beta ) z pewnością zostaną unicestwione. Wykorzystano to w procesie sterylizacji żywności , tak by można ją było długo przechowywać. Organizmy wielokomórkowe natomiast, więc również my, wytworzyły reakcje obronne przed tym słabym promieniowaniem. Stale oddziałuje na nas promieniowanie jądrowe, którego źródłem są izotopy rozproszone w skorupie ziemskiej oraz atmosferze .To powszechne promieniowanie nazywamy tłem . Nie wszędzie jest ono jednakowe, i zależy od skupienia izotopów promieniotwórczych w skorupie ziemskiej. Średnia roczna dawka równoważna , pochłonięta przez każdego z nas właśnie w związku z tymże tłem wynosi ok. 2,5 mSv. Pochłonięcie jednak dawki nawet kilkadziesiąt razy większej w ciągu roku nie jest szkodliwe dla naszego organizmu. By móc porównać skutki napromieniowania organizmu , wprowadza się,wyżej już wspomniany równoważnik dawki pochłoniętej ,którego jednostką jest siwert (Sv) . Otrzymamy go mnożąc dawkę pochłoniętego promieniowania , przez współczynnik skuteczności biologicznej (WSB)odpowiedni dla danego typu promieniowania. I tak dla promieniowania (alfa) współczynnik ten wynosi 20 , a więc 1 Gy odpowiada 20 Sv. Dla przykładu , zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej to około 5 mSv Wspomnieć należy jeszcze ,że dawkę pochłoniętą promieniowania obliczamy dzieląc energię pochłoniętego promieniowania przez masę ciała. Jednostką tej dawki jest grej (Gy) . wzór 1Gy =1J :1kg Wracając do tła, nasze układy odpornościowe nauczyły się eliminować uszkodzone pod jego wpływem komórki , i zastępować je zdrowymi.Zjawisko to wykorzystano w medycynie do leczenia niektórych przewlekłych chorób,np. kąpiele w wodach bogatych w promieniotwórczy radon stymulują organizm do szybszego zwalczania schorzeń narządów ruchu oraz chorób skóry. Gdyby jednak wystawić człowieka na promieniowanie setki razy silniejsze , zapadnie na chorobę popromienną. Przebiegiem i leczeniem przypomina ona infekcję wirusową . Pojawiają się oparzeliny, trudno gojące się rany, oraz oparzenia i krwotoki wewnętrzne. Może dojść do uszkodzenia materiału genetycznego, oraz do rozwinięcia się nowotworu. Bywa ,że prowadzi do śmierci . RYCINA z dołu Szkodliwość promieniowania zależy od jego rodzaju. Promieniowanie (alfa) było by śmiertelne dla połowy populacji , gdyby nie fakt, iż nie przenika nawet przez naskórek człowieka. Tak więc bezpiecznie można trzymać w ręku uran. Izotopy (alfa) stały by się niebezpieczna , gdyby wniknęły do organizmu, w pożywieniu lub przez błony śluzowe. Promieniowanie (beta) ma przenikliwość kilku milimetrów, podrażnia więc skórę człowieka. Komórki naszych organów wewnętrznych mogą zostać uszkodzone natomiast przez promieniowanie o dużej przenikliwości, czyli promieniowanie (y) . Wiemy jednak ,że kwanty (y) słabo oddziałują z materią, a więc tylko bardzo silne źródła tego promieniowania są dla człowieka niebezpieczne. RYCINA