Człowiek jest zwierzęciem stadnym. Ma silnie wytworzoną potrzebę przynależności do grupy, jednakże samo bycie w niej jest niewystarczające. Określone miejsce, pozycja oraz rola w stadzie ma znaczenie. Potrzeba ta zapoczątkowała tworzenie się całych hierarchii społecznych, i tak biorąc pod lupę prostego Kowalskiego widzimy, że jego najbliższe grupy społeczne to dom, rodzina praca, aż dochodząc do dalszych tj. miasto, województwo, kraj. Jest on ich częścią. Pochodzenie oraz otoczenie są czynnikami wpływającymi na jego tożsamość. Człowiek większość swojego życia spędza na pogoni za odkryciem swojego miejsca, stawia sobie pytania określające, kim jestem, do jakich celów zostałem stworzony. Mocno motywowany przez ową potrzebę wyodrębnia on w sobie postawę łącząca przywiązanie i miłość do ojczyzny oraz solidarność z własnym narodem – zwaną patriotyzmem. Patriotyzm w czasach dzisiejszych wydawać by się mógł martwy. Jednak jakby się przyjrzeć głębiej sprawie, można by zauważyć, ze zmienił on jedynie kształt, jednak sens i jego cel pozostaje taki sam. Ginie gdzieś otoczka heroizmu i wojen; brak tu rozlanej krwi i morza martwych ciał, bohaterstwa… Obecna sytuacja nie zmusza nas do takich zachowań, dlatego też i charakter patriotyzmu się zmienił; stał się on jakby bardziej ucywilizowany i spokojny, opierający się na poszanowaniu dla godła, hymnu oraz języka. Ważną kwestią jest tradycja oraz kultura - jest to coś, co wyodrębnia nas na forum innych krajów. Schematy powtarzane przez daną społeczność zbliżają ją do siebie i dają poczucie wspólnoty, która jest podstawą patriotyzmu. Duże znaczenie ma poszanowanie do przodków oraz historii. Może być ono realizowane poprzez kultywowanie tradycji i obrzędów, obchodzenie świąt i rocznic, oddawanie czci bohaterom narodowym oraz sławnym osobistościom zasłużonym dla kraju, a także kultywowanie pamięci o nich. W życiu codziennym, dobrym sposobem na uzewnętrznienie patriotyzmu są prace na rzecz rozwoju lokalnej społeczności. Wszelkiego rodzaju przedsięwzięcia o charakterze kulturalnym, politycznym, gospodarczym i społecznym. Do wyżej wymienionych zaliczamy uczestnictwo w wyborach, świadomą postawę obywatelską, ochronę własnego dziedzictwa kulturowego, wolontariat oraz wszystkie te działania, które maja na celu dobro danej społeczności. W pewnych sytuacjach, takich jak utrata niepodległości czy narzucenie danej społeczności rządów o charakterze tyrańskim, działania na szkodę aparatu państwowego mogą być uznawane jako patriotyczne, jeżeli służą one budowaniu ojczyzny - nieposłuszeństwo obywatelskie. W czasie wojny postawa patriotyczna wiąże się z obowiązkiem obrony terytorium własnego kraju przed atakującym wrogiem. W okresie okupacji kraju mogą to być sabotaż, działania dywersyjne zmierzające do obalenia niesprawiedliwych i represyjnych rządów oraz konspiracja i partyzantka. Inaczej sprawy się mają, kiedy osoba mocno związana ze swoim narodem przebywa poza jego granicami, w takim przypadku patriotyzm wzmaga na sile. Dochodzi tu uczucie tęsknoty, porzucenia i paląca chęć powrotu w rodzinne strony, ale i umacnia się poczucie więzi i lojalności wobec rodaków. Taka osoba staje się świetnym generatorem patriotycznej energii, która idealnie sprawdza się przy tworzeniu, np. w literaturze. Do twórców, którymi miotały takie emocje można zaliczyć Adama Mickiewicza, który swoją twórczością wskrzeszał ducha Narodu Polskiego. Utwór Adama Mickiewicza pt. „Pan Tadeusz” napisany „ku pokrzepieniu serc” w sposób szczególny odwołuje się do uczuć patriotyzmu i dumy narodowej. Mickiewicz przypomniał rodakom okres Polski szlacheckiej wraz z jej tradycjami i niepowtarzalnym krajobrazem ziemi litewskich. Jako wielki patriota postawił sobie za cel zbudowanie w świadomości narodu obrazu Polski silnej i niepodległej. Cel ten, biorąc pod uwagę klęski kolejnych powstań-listopadowego i styczniowego, był trudny do osiągnięcia. Ciekawy pogląd wyraził w jednej ze swoich pieśni Jan Kochanowski. W pieśni „O dobrej sławie” (Pieśń XIX ks. II) porusza problem powinności obywatela wobec własnej ojczyzny. Twierdzi w niej, że o miłości do ojczyzny świadczy nie tylko męstwo okazane na polu bitwy, ale również wykorzystanie innych talentów darowanych przez Boga: inteligencji, nieugiętości charakteru czy daru pięknej wymowy. “Służymy poczciwej sławie, a jako kto może, Niech ku pożytku dobra wspólnego pomoże”. Według Kochanowskiego celem działań oraz powinnością każdego obywatela powinien być pożytek ojczyzny z wykorzystaniem posiadanych talentów. Reasumując patriotyzm to stawianie dobra kraju i swojej społeczności ponad interes osobisty. Wymaga on osobistego poświęcenia i podporządkowania interesom społeczności, co może się niekiedy wiązać z rezygnacją z prywatnych korzyści, a nawet z odniesieniem straty. Wynika on z poczucia więzi społecznej i emocjonalnej z narodem, kulturą, tradycją oraz przodkami. Patriotyzm opiera się na poczuciu lojalności wobec społeczności, w której się żyje. Może być narzędziem samodoskonalenia.