Wiersze „Lament Świętokrzyski” i „Stabat Mater” ukazują nam dwa obrazy matki, które straciły swoje dzieci. Sposób radzenia sobie z trudną sytuacją po stracie ukochanego dziecka, oraz emocje jakie wywołują w nich te wydarzenia.
Bohaterką średniowiecznego wiersza Lament świętokrzyski jest Maryja, matka Jezusa Chrystusa. Ukazana została w momencie, gdy stoi pod krzyżem, na którym cierpi jej syn, zbawiciel świata. Kobieta żali się zgromadzonym osobom, jak bardzo czuje się nieszczęśliwa. Zwraca się po kolei do ludzi, Jezusa, anioła Gabriela i innych matek, aby ukazać bezmiar swojego bólu, cierpienia i poczucia niesprawiedliwości. Autor szczegółowo opisuje mękę Chrystusa – używa obrazowych sformułowań: „krwawe narodzenie”, „męczy i bije”, „krew spływa”, podkreślających boleść zarówno matki, jak i jej syna. Maryja wini anioła Gabriela za to, że nie była przygotowana na tak wielki ból. Anioł Gabriel nie zwiastował Maryi śmierci jej syna na krzyżu, dlatego bohaterka średniowiecznego wiersza buntuje się przeciw spotykającemu ją cierpieniu. Anioł zwiastował jej przecież wielką radość – nazwał ją matką Boga, oznajmił, że urodzi zbawiciela, a zamiast spodziewanego szczęścia życie doświadczyło ją bólem i rozpaczą. Matka Boska nie skupia się wyłącznie na sobie, zwraca się również do innych kobiet, starając się uchronić je przed podobnym losem. Strata ukochanego dziecka wywołuje bowiem ogromny ból u każdej matki.
Wiersz „Stabat Mater” powstał w 1942 r. Jego autorem jest Józef Wittlin. Poeta ukazał matkę będącą świadkiem śmierci ukochanego syna. Kobieta bardzo cierpi, ale milczy. Może nie potrafi wyrazić żalu, a może jest on tak wielki, że nie zna sposobu aby go wyrazić. Poeta w dwóch ostatnich zwrotkach wiersza sugeruje, że takich matek było w Polsce wiele i każda doświadczyła ogromu bólu po utracie dziecka. Artysta użył przenośni i nazwał Polskę matką w cierniowej koronie. W ten sposób ukazał dużą ilość nieszczęścia, które dotknęło ojczyznę w czasie II wojny światowej. Autor ukazuje zastygłą w niemym bólu matkę, która czuwa przy zwłokach powieszonego przez Niemców syna. Józef Wittlin w pierwszej części swojego utworu posługuje się krótką, dwuwierszową strofą zwaną dystychem po to, aby wzmocnić wymowę opisywanej sceny. Autor Lamentu świętokrzyskiego, nawiązując do sceny zwiastowania, odbiega od wersji biblijnej. Poeta, porównując Polskę do matki opłakującej dziecko, podkreśla, jak silny może być związek człowieka z ojczyzną. Twórca, pragnąc odwołać się nie tylko do rozumu odbiorcy, lecz także do jego emocji, wykorzystuje w swoim tekście najbardziej wzruszające momenty historii biblijnej – zwiastowanie i śmierć Chrystusa. Matka z wiersza ,,Lament świętokrzyski’’ wydaje się być matką dobra, która bardzo cierpi z powodu śmierci syna; natomiast matka z drugiego wiersza ,,Stabat Mater’’ Józefa Wittlina, wydaje się być przepełniona chęcią zemsty, oraz ukrywa swój żal i gorycz. Mimo, iż wydaje się, że nie cierpi po jego stracie tak nie jest. Postawy matek ukazane w obu utworach podkreślają uniwersalizm tematyki. Niezależnie od czasu powstania wierszy, ich wymowa nie zmienia się. Stajemy się świadkami cierpienia matki po stracie syna, żadne zmiany w kulturze, historii czy światopoglądzie nie mogą zmienić ich bólu. Te uczucia są ponadczasowe, budzą współczucie i obawę przed ich osobistym przeżyciem. Inny jest sposób przedstawienie nieszczęścia, ale wymowa pozostaje bardzo podobna.