1. Co to są mydła i jak powstają? Mydło to najpopularniejszy środek czystości. Mydła to sole wyższych kwasów karboksylowych (kwasów tłuszczowych): • C15H31COOH - kwas palmitynowy; • C17H35COOH- kwas stearynowy; • C17H33COOH -kwas oleinianowy . Mydła możemy podzielić na: • sodowe, czyli ciała stałe w temperaturze pokojowej i rozpuszczalne w wodzie (mydło w kostce); • magnezowe, które SA ciekłe w temperaturze pokojowej, np. mydła w płynie, szampony; • potasowe, które są miękkie zwane mydłem szarym, rozpuszczalnym w wodzie; • litowe, które są półciekłe w temperaturze pokojowej i słabo rozpuszczalne w wodzie- nie stosuje się ich jako środki myjące, lecz jako dodatki do litowych smarów łożyskowych. Mydła można otrzymać w reakcji: • zmydlania tłuszczy CH2-O-C-C17H35 CH2 - OH CH-O-C-C17H35 + 3NaOH  CH- OH + 3C17H35COONa CH2-O-C-C17H35 CH2- OH

• zobojętniania C17H35COOH + KOH  C17H35COOK + H2O

2. Co to jest brud? Objaśnij zwięźle mechanizm usuwania brudu.

Brud – mieszanina sadzy, krzemionki (SiO2), soli mineralnych oraz substancji pylistych. Cząstki te zlepione są pozostałościami potu (głównie tłuszczami i białkami). Mieszanie, tarcie lub pocieranie, a także inne sposoby mechaniczne używane podczas prania powodują wytworzenie się emulsji brudu oraz ułatwiają i przyspieszają ten proces. Wytwarza się przy tym piana utrzymująca cząsteczki brudu na powierzchni. Cząsteczka brudu jest hydrofobowa, czyli nielubiąca wody. Podczas prania jest ona otaczana przez cząsteczki mydła (detergentu) częścią hydrofobową w skierowaną w stronę brudu. Detergent unosząc cząsteczkę brudu z pianą odrywa ja od powierzchni wody. Woda używana do prania powinna być miękka, pozbawiona soli wapnia i magnezu.

3. Dlaczego w trakcie prania materiał trzeba pocierać i nagniatać?

Hydrofobowe ogony wnikają cząstki brudu, który także jest hydrofobowy. W wyniku tarcia i mieszania cząsteczki brudu odrywają się od tkaniny. Jony mydła zamykają brud w miceli, czyli cząstce koloidalnej o kształcie kulistym, której ogony są skierowane do wnętrza kul, a głowy na zewnątrz.

4. Co to jest eutrofizacja zbiorników wodnych? Eutrofizacja zbiorników wodnych jest naturalnym, powolnym procesem, który został przyspieszony dziesiątki i setki razy w wyniku gospodarki ludzkiej. Prowadzi do zachwiania równowagi ekologicznej, a w konsekwencji do burzliwego rozwoju glonów i roślinności wodnej ( zakwit wody). Jest to proces wzbogacania zbiorników wodnych w substancje pokarmowe (nutrienty, biogeny), głównie w związki azotu i fosforu. Eutrofizacja powoduje początkowo umiarkowany wzrost produkcji biologicznej, w tym pożądanej produkcji ryb. Po przekroczeniu pewnej granicy wywołuje jednak wiele niekorzystnych efektów.
5. Jakie są przyczyny oraz sposoby walki z tym zjawiskiem? Główną przyczyną tego procesu jest przyspieszanie go poprzez ludzką gospodarkę: wylewanie ścieków komunalnych i przemysłowych, które zawierają ogromne ilości detergentów (fosforanów) wycinki lasów, intensyfikacji rolnictwa, w tym nawożenia mineralne, a także celowe obniżanie poziomu jezior, np. dla uzyskania terenów rolniczych. Kolejną z przyczyn jest erozja wietrzna na suchych terenach, gdzie wiatr łatwo może poderwać cząstki gleby wraz z substancjami biogennymi , a następnie przenieść je do zbiornika. Najskuteczniejszą metodą walki z procesem eutrofizacji jest ograniczenie antropogenicznego dopływu biogenów do wód – kompostowanie odchodów w miejsce odprowadzania ich do ujścia kanalizacyjnego, redukcja zawartości fosforanów w środkach piorących używanych w gospodarstwach domowych, ograniczanie stosowania nawozów sztucznych w rolnictwie. W przypadku silnie zeutrofizowanych jezior czy zbiorników wodnych stosuje się różne metody rekultywacyjne polegające na: • usuwaniu warstwy osadów dennych i części roślinności, • przepłukiwaniu i napowietrzaniu mas wody, • wytrącaniu biogenów głównie związków fosforu i azotu, • ingerowanie w skład gatunkowy planktonu poprzez wprowadzenie określonych gatunków ryb planktonożernych. .