Stylizacja gwarowa w "Chłopach" Władysława Stanisława Reymonta

Jakie rodzaje stylizacji występują w utworach literackich? Odwołanie do danych fragmentów „Chłopów” Władysława Stanisława Reymonta oraz do „Potopu” Henryka Sienkiewicza. Obydwa fragmenty pochodzą z 5 rozdziału I tomu „Chłopów”, w którym to Borynowie przebywają na jarmarku. Fragment drugi jest to rozmowa, dialog pomiędzy Hanką i Józką a Boryną. Boryna, gospodarz przyszedł sprawdzić jak jego córce Józi i synowej Hance idzie handel, gdyż miały one sprzedać maciorę i wieprzka. Niestety odpowiadają mu, że rzeźnicy targowali maciorę, ale zbyt mało chcieli za nią zapłacić.

Jakie rodzaje stylizacji występują w utworach literackich? Odwołanie do danych fragmentów „Chłopów” Władysława Stanisława Reymonta oraz do „Potopu” Henryka Sienkiewicza.

Obydwa fragmenty pochodzą z 5 rozdziału I tomu „Chłopów”, w którym to Borynowie przebywają na jarmarku.  
Fragment drugi jest to rozmowa, dialog pomiędzy Hanką i Józką a Boryną. Boryna, gospodarz przyszedł sprawdzić jak jego córce Józi i synowej Hance idzie handel, gdyż miały one sprzedać maciorę i wieprzka. Niestety odpowiadają mu, że rzeźnicy targowali maciorę, ale zbyt mało chcieli za nią zapłacić. Boryna pyta następnie czy świnie są drogie. Odpowiadają mu, że nie są drogie, ale przyprowadzili ich tak wiele, że nie wiadomo kto je kupi. Boryna radzi im, żeby szybko wypełniły swoje zadanie to będą mogły jeszcze popatrzyć sobie na jarmark. Boryna pyta ile dają za maciorę, jednak gdy słyszy kwotę stwierdza, że potencjalni klienci chcieli oszukać je (ocyganić). Doradza im ,żeby maciorę sprzedały za 35. Na odchodne pyta jeszcze czy nie są głodne i obiecuje im kupić kiełbasę. Józia przypomina o chustce, którą obiecał jej kupić ojciec. 
W danym fragmencie autor posłużył się stylizacją gwarową. (czyli wprowadził do tekstu elementy  z gwary ludowej, w tym przypadku głównie gwar Polski środkowej). Stylizacją gwarową jest objęty cały utwór. Dialektyzacja obejmuje tu wszystkie warstwy języka. Obecna jest zarówno w fonetyce jak i gramatyce. 
Zastosowane środki i przykłady w zakresie fonetyki:  

przydech (np. hale zamiast ale) liczne ściągnięcia (np. wiada, ździebko) w zakresie morfologii: w 2. os. l. mn. występuje gwarowa końcówka -ta (np. uwińta się) inwersja: Wiele dają za maciorę?

Funkcje stylizacji gwarowej: Sprawia że tekst jest bardziej wiarygodny prawdziwy gdyż jest charakterystyczny dla grupy społecznej przedstawionej w „Chłopach” indywidualizuje tą grupę i wskazuje na jej odrębność
Oddaje koloryt, życia na wsi.
Innym utworem, w którym autor zastosował stylizację językową jest „Potop” Henryka Sienkiewicza. Jest to powieść historyczno-przygodowa, w której losy bohaterów przeplatają się z wydarzeniami historycznymi a mianowicie „potopem szwedzkim” czyli wojnie polsko- szwedzkiej 1655.
W utworze tym występuje archaizacja, czyli rodzaj stylizacji językowej, w której autor wplata elementy charakterystyczne dla języka minionych epok. W tym wypadku jest to język XVII wieku. W „Potopie” mamy do czynienia z archaizacją: fonetyczną np.“harmaty” - armaty, fleksyjną np. “jeślić się co we mnie” - jeśli się coś we mnie,
leksykalną np.“waćpanna”,
znaczeniową, np. “siła o tym mówić” - dużo tym mówić,
składniową, przejawiająca się w okresie zdaniowym, szyku przestawnym, czasie zaprzeszłym – „Chciał był pan Skrzetuski” Funkcje archaizacji: uwiarygodnia miejsce i czas akcji (Sienkiewicz stworzył „Potop” w II połowie XIX a pisze o wydarzeniach z wieku XVII) Jest to opis jarmarku. Maciej przyjechał z organistą, który zaproponował mu podwózkę. Podczas podróży rozmawiano o synu organisty, który ma iść na księdza a także o Jagnie. Po dotarciu na miejsce Boryna zsiadł z wozu i podziękował za podwiezienie. Widok oddalającego się w gęsty tłum wozu stał się pretekstem do opisu jarmarku.

W opisie wypowiada się narrator, którego sposób myślenia, język i wyobraźnia podobne są do mentalności chłopskiej. Jest to zatem wiejski gaduła jeden z trzech typów narratorów, jacy występują w „Chłopach”. Narracja ta jest bogata w wyrażenia gwarowe. Takie jak np.: „cięgiem”- ciągiem, bezustannie   „jeno” – tylko „tyla” – tyle „zowie” – zwie 
Funkcje stylizacji w danym fragmencie: 

konkretyzuje tło akcji i realia Inny typ stylizacji: Oprócz stylizacji gwarowej i archaizacji często spotykaną stylizacją językową jest kolokwializacja (kształtowanie języka wypowiedzi na styl potoczny) Odmianą kolokwializacji są: argotyzacja, czyli stylizacja na środowiskowe odmiany języka, profesjonalizacja, czyli stylizacja na język określonej grupy zawodowej. Przykładem utworu w którym autor zastosował kolokwializację jest: „Pamiętnik z powstania warszawskiego” M. Białoszewskiego
Funkcje kolokwializacji: sprawia, że tekst jest bardziej zrozumiały, wpływa na dynamikę utworu
Wśród rodzajów stylizacji językowej występującej w utworach wyróżniamy: Stylizację gwarową, kolokwializację, archaizację.
Stylizacja językowa pełni między innymi takie funkcje jak uwiarygodnia miejsce i czas akcji; konkretyzuje tło akcji i realia; indywidualizuje język bohaterów i wskazuje na ich pochodzenie społeczne, charakteryzuje postać, jej wykształcenie, temperament, status; 4. urozmaica język utworu.