Powieść Zofii Nałkowskiej jest doskonałym przykładem tego typu powieści. Otóż wątkiem wiodącym, wokół którego jest skoncentrowana fabuła powieści jest skomplikowana i kontrowersyjna historia życia i śmierci Zenona Ziembiewicza. Pochodzi on z rodziny szlacheckiej, która jednak nie jest nazbyt zamożna. Jego ojciec - Walerian - pełni funkcję zarządcy dóbr hrabiostwa Tczewskich. Jest to człowiek nie stroniący od alkoholu i wdający się co chwilę w przelotne romanse z dziewczynami będącymi w służbie u Ziembiewiczów. Matka Zenona Matka Zenona, Żancia Ziembiewiczowa to kobieta cicha i spokojna. Była pobłażliwa dla zachowań syna. Ale najwięcej tolerancji wykazywała dla zachowań męża. Doskonale zdawała sobie sprawę z przypadłości męża, jednak zawsze mu wybaczała jego przewinienia i romanse, licząc, że obietnice, które jej składa kiedyś się w końcu wypełnią. Zenon uczęszczał do gimnazjum, gdzie poznał swoją przyszłą żonę Elżbietę Biecką. Elżbieta była półsierotą, ponieważ jej ojciec zmarł, gdy była małą dziewczynką, a matka ponownie wyszła za mąż za pana Niewieskiego. Matka oddała dziewczynę na wychowanie do ciotki - Cecylii Kolichowskiej, a sama podróżowała po Europie. Cecylia Kolichowska była właścicielką kamienicy, w której wynajmowała lokale mieszkalne. Zenon wyjechał na studia do Paryża, gdzie studiował ekonomię. Pewnych wakacji, przed ostatnim rokiem studiów, kiedy przyjechał na odpoczynek do rodzinnej Boleborzy poznał Justynę Bogutównę, z którą połączył go namiętny romans, a która stała się uczestniczką wielu dramatów, które miały się niebawem wydarzyć. Justyna była córką kucharki państwa Ziembiewiczów. Po wakacjach Zenon ponownie wyjechał do Paryża ukończyć studia. Powrócił po roku już na stałe. Wtedy to spotkał przypadkiem Justynę zrozpaczoną po śmierci matki, która nie widziała, co ma dalej ze sobą począć. Zenon poruszony nieszczęściem dziewczyny pragnie jej pomóc i zaprasza ją do siebie, do pokoju hotelowego, gdzie potajemnie będą się spotykać przez długi czas. Oczywiście nic by w tym nie było niezwykłego, gdyby nie to, że w tym samym czasie Zenon spotykał się również z inną kobietą - Elżbietą, z którą miał zamiar się pobrać. W pewnym momencie jednak Elżbieta dowiaduje się o tym w wyniku czego chce zerwać swoje zaręczyny z Zenonem, ale ten prosi swą ukochaną, by mu wybaczyła i przeprasza ją, na co Elżbieta zgadza się do niego wrócić. Życie Zenona układa się coraz lepiej, ma wspaniałą żonę, zyskuje awanse zawodowe, robi też karierę polityczną, co kończy się prezydenturą miasta. Przeszkodą do osiągnięcia pełni szczęścia jest jednak Justyna, która tym bardziej zaczyna mu ciążyć, gdyż zmuszony był nakazać jej usunięcie ciąży. Po tych wydarzeniach Justyna popada w chorobę psychiczną, której w żaden sposób nie może opanować. Jej stan jest coraz gorszy. W pewnym momencie nawet żona Zenona włącza się w ratowanie tej biednej dziewczyny, ale wszelkie działania nie dają rezultatów, bo stan Justyny jest bardzo ciężki. W końcu następuje czas, w którym życie i kariera Zenona zaczynają ulegać degradacji. Jego kariera polityczna budowana była na czczych obietnicach i programie, których obecnie Zenon nie może realizować. Poza tym jest on oskarżony o wydanie rozkazu do użycia broni przeciwko protestującym robotnikom z miejscowej fabryki. Wszystko to prowadzi do jego osobistej tragedii, która kończy się śmiercią - pewnego dnia zrozpaczona Justyna wbiegła do jego gabinetu i oblała jego twarz kwasem, co spowodowało, że Zenon stracił wzrok. W wyniku tej tragedii popełnił on samobójstwo.