Faszyzm – ruch polityczny i ideologia rozwijające się w Europie po I wojnie światowej. Faszyzm niósł ze sobą system rządów oparty na dyktaturze; wprowadzał system monopartyjny, ograniczenie swobód obywatelskich, całkowite podporządkowanie obywatela państwu cechy faszyzmu: -podporządkowanie wszystkich organów władzy państwowej odpowiednim ogniwom aparatu partyjnego -kult wodza i wiara w jego nieomylność -antyhumanitaryzm -nacjonalizm -indoktrynacja społeczeństwa -rozwój systemu bezpieczeństwa, kontrolującego życie obywateli -militaryzm -system monopartyjny -rozbudowany system propagandy

• eliminacja przeciwników politycznych -antykomunizm -ekspansjonizm PROGRAM BENITO MUSSOLINIEGO -stworzenie silnego państwa, które poradzi sobie z wewnętrznym chaosem i doprowadzi do rozwoju terytorialnego Włoch
  -walka z komunizmem i lewicą, którą oskarżano o złą sytuację gospodarczą Włoch -odbudowa wielkich Włoch z czasów Imperium Rzymskiego -przejęcie przez państwo kontroli nad gospodarką dzięki utworzeniu rad korporacyjnych, skupiających zarówno pracodawców jak i pracowników danej gałęzi gospodarki -przeprowadzenie reformy rolnej -krytyka parlamentaryzmu jako systemu rządów gdyż nie potrafił on rozwiązać licznych problemów, z którymi borykały się Włochy PRZEJĘCIE WŁADZY PRZEZ FASZYSTÓW 1919 – Powstały Związki Walki (Fasci di Combattimento) 1919 – 1922 – „wojna domowa” z partią socjalistyczną (dewastowanie biur, niszczenie gazet, rozbijanie wieców) 1921 – założenie Narodowej Partii Faszystowskiej; faszyści zdobyli 35 mandatów 1922 – rozbudowa struktur partii i podporządkowanie jej „czarnych koszul” jako bojówek partyjnych 24.10.1922 – marsz na Rzym 1922 – Mussolini zostaje premierem Włoch 1923 – przyjmuje tytuł duce – wodza i zostaje dyktatorem 1924 – zmiana ordynacji wyborczej pozwoliła faszystom uzyskać 70% mandatów – rozpoczęcie eliminacji opozycji 1925 – zamordowanie Giacomo Matteottiego 1926 – uchwalenie ustaw wyjątkowych: zakaz działania innych partii politycznych, anulowanie mandatów poselskich opozycji PAŃSTWO TOTALITARNE WE WŁOSZECH „Wszystko w ramach państwa, nic poza państwem, nic przeciw państwu” System monopartyjny – Narodowa Rada Faszystowska była jedyną partia w państwie. Scentralizowany system władzy, na czele którego stoi wódz – duce. Zarządzał państwem poprzez aparat państwowy całkowicie oparty na Narodowej Partii Faszystowskiej . Zniesienie wolności demokratycznych – wolności słowa, prasy, stowarzyszeń, wolności osobistej i majątkowej .Rozwiązanie stowarzyszeń, fundacji itp. – na ich miejsce powoływano nowe organizacje kontrolowane przez Narodową Partię Faszystowską, a tym samym przez państwo.