Ogólne założenia systemu bezpieczeństwa narodowego warunkowane czynnikami wewnętrznymi

Na wstępie warto się zastanowić co kryje się pod pojęciem systemu bezpieczeństwa narodowego. Definicję tego pojęcia można znaleźć w słowniku wydanym przez Akademię Obrony Narodowej. Tak więc system bezpieczeństwa narodowego określamy jako ,,skoordynowany wewnętrznie zbiór elementów organizacyjnych, ludzkich i materiałowych, ukierunkowany na przeciwdziałanie wszelkim zagrożeniom państwa, a w szczególności politycznym, militarnym, gospodarczym, ekologicznym, kulturowym, informacyjnym i społecznym.” Definicja ta jest również określona w Strategii Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej: ,,na system ten składają się wszystkie odpowiedzialne za bezpieczeństwo w świetle Konstytucji RP i właściwych ustaw organy oraz instytucje należące do władz ustawodawczych, wykonawczych i sadowniczych, w tym Parlament, Prezydent RP, Rada Ministrów i centralne organy administracji rządowej.

Na wstępie warto się zastanowić co kryje się pod pojęciem systemu bezpieczeństwa narodowego. Definicję tego pojęcia można znaleźć w słowniku wydanym przez Akademię Obrony Narodowej. Tak więc system bezpieczeństwa narodowego określamy jako ,,skoordynowany wewnętrznie zbiór elementów organizacyjnych, ludzkich i materiałowych, ukierunkowany na przeciwdziałanie wszelkim zagrożeniom państwa, a w szczególności politycznym, militarnym, gospodarczym, ekologicznym, kulturowym, informacyjnym i społecznym.” Definicja ta jest również określona w Strategii Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej: ,,na system ten składają się wszystkie odpowiedzialne za bezpieczeństwo w świetle Konstytucji RP i właściwych ustaw organy oraz instytucje należące do władz ustawodawczych, wykonawczych i sadowniczych, w tym Parlament, Prezydent RP, Rada Ministrów i centralne organy administracji rządowej. Ważnymi jego elementami są siły zbrojne oraz służby i instytucje rządowezobowiązane do zapobiegania i przeciwdziałania zagrożeniom zewnętrznym, zapewnienia bezpieczeństwa publicznego, prowadzenia działań ratowniczych oraz ochrony ludności i mienia w sytuacjach nadzwyczajnych” Definicje te zawierają podmioty odpowiedzialne za bezpieczeństwo narodowe oraz katalog zagrożeń mogących zaburzyć stan bezpieczeństwa państwa. Jako pierwsze są wymienione zagrożenia pochodzenia politycznego i militarnego, które mogą mieć priorytetowe znaczenie dla bezpieczeństwa i nienaruszalności terytorialnej. Natomiast aspekty ekologiczne, społeczne, czy kulturowe stanowią nieodzowny element rozwoju państwa. Przechodząc do omówienia meritum referatu wyróżniamy następujące dziedziny bezpieczeństwa wewnętrznego: • Bezpieczeństwo ustrojowe • Bezpieczeństwo publiczne i porządek publiczny • Ochrona granic • System ratowniczy • System sanitarno – epidemiologiczny • Bezpieczeństwo informacyjne • System zarządzania kryzysowego

Bezpieczeństwo ustrojowe zostało wymienione jako pierwsze i odnosi się ono zagadnień określonych między innymi w Konstytucji RP. Głównie dotyczy to zasad ustrojowych, porządku prawnego, relacje i zależności pomiędzy instytucjami państwowymi, praw obywateli. Założenie te ma na celu eliminację wszelakich zagrożeń godzących w spójność państwa i jego prawidłowe funkcjonowanie. Kolejnym elementem, na który chciałem zwrócić uwagę jest bezpieczeństwo publiczne i porządek publiczny. Odnosi się on do utrzymania porządku w państwie i zapewnienia rozwoju życia. Charakteryzuje się celowym lub nieumyślnym działaniem człowieka, jak również zdarzeniami wywołanymi siłami przyrody. Porządek publiczny jest ściśle określony w wielu aktach prawnych, które wyznaczają działanie na podstawie i w granicach prawa. Akty prawne dotyczące porządku publicznego normują ochronę zdrowia i życia obywateli, zapewnienie bezpieczeństwa publicznego, działania mające na celu wykrywanie sprawców przestępstw, narzucają określone postępowanie dotyczące poruszania się po drogach publicznych, regulują wszelakie działania powiązane z szeroko pojętym porządkiem publicznym. Ochrona granic dotyczy kontrolowania ruchu na granicach naszego państwa. Zadnia z tego zakresu określają zakazy i pozwolenia na przekroczenie granic RP, kontrolę importowanych produktów, zapobieganie przestępstw związanych z przekraczaniem granic państwa. Kolejnym elementem jest system ratowniczy. Odnosi się on do wszelakich działań mających na celu eliminacje powstałych zagrożeń, ochronę zdrowia i życia ludzkiego, mienia. Są to również działania z zakresu planowania i analizowania potencjalnych zagrożeń oraz przeciwdziałanie ich wystąpienia. Główne zadania odnoszą się do ratowania życia i zdrowia ludzkiego, ochronę mienia i środowiska naturalnego, walka z klęskami żywiołowymi. Następnie działania ratownicze i niesienie pomocy medycznej, operacje poszukiwawcze. Ważną rolę spełniają Centra Powiadamiania Ratunkowego, które pełnią całodobową służbę w oczekiwaniu na zgłoszenia osób potrzebujących pomocy i informują odpowiednią jednostkę o zaistniałym zdarzeniu. System sanitarno – epidemiologiczny odnosi się do ochrony zdrowia ludzkiego i przeciwdziałania powstawania, rozwijania się różnego rodzaju chorób. Element ten również określa działalność w zakresie edukacji prozdrowotnej. Ważnym składnikiem systemu bezpieczeństwa państwa jest bezpieczeństwo informacyjne. Określa on swobodny przepływ informacji, łatwą dostępność do wiadomości dla każdego obywatela. Ważnym elementem jest wolność wypowiedzi oraz poufność przesyłu informacji. W obecnej dobie cyfryzacji i szybkiego rozwoju technologii istotną rolę odgrywa wykrywanie przestępstw w cyberprzestrzeni i godzących w bezpieczny przepływ informacji. Ostatnim elementem jest system zarządzania kryzysowego. Odnosi się on do działań, procedur postępowania w przypadku wystąpienia zagrożeń. Jak również planowania, reagowania, usuwania i przeciwdziałania sytuacji kryzysowej. Na zakończenie warto dodać, że wszystkie te systemy wzajemnie nakładają się na siebie i stanowią spójną całość.