Granice Polski w kontekście historycznym.

Granica państwa, według encyklopedii PWN to „powierzchnia pionowa przechodząca przez linię graniczną wyznaczoną na powierzchni ziemi, oddzielająca terytorium jednego państwa od innych państw lub od obszarów nie podlegających niczyjej suwerenności (np. morza pełnego) „. Celem mojej pracy jest zaprezentowanie jak zmieniały się granice Polski od czasów państwa pierwszych Piastów po dzień dzisiejszy, z uwzględnieniem zmian zachodzących w wyniku konfliktów zbrojnych z państwami ościennymi.
Początki państwa polskiego wiążą się z przejęciem władzy nad plemieniem Polan przez ród Piastów. Nastąpiło to w nieznanych nam okolicznościach i czasie, najprawdopodobniej w drugiej połowie IX wieku . Głównym ośrodkiem państwa Polan było Gniezno, a pierwszym historycznym władcą – Mieszko I (choć w późniejszych kronikach Gal Anonim podaje również imiona jego przodków). W momencie objęcia władzy przez Mieszka państwo Piastów obejmowało następujące ziemie : Wielkopolska, Kujawy, ziemia lubuska, Sandomierszczyzna, ziemia Sieradzko-Łęczycka, Mazowsze, Pomorze Gdańskie i Grody Czerwieńskie. Aby zapobiec przymusowej chrystianizacji Mieszko w 965 roku poślubił czeską księżniczkę Dobrawę, a rok później przyjął chrzest i rozpoczął proces chrystianizacji państwa. Wydarzenie to przyniosło Polsce korzyści w postaci nowych sojuszników, pochodzących z kręgu państw chrześcijańskich Europy zachodniej. Władca wykorzystał ten fakt i z pomocą sojuszników (Czesi, Cesarstwo Niemieckie) przyłączył do Polski Pomorze Zachodnie w 967r. Decyzja o przyjęciu chrztu dała również szansę dla następców Mieszka do walk o nowe terytoria, które pochodzić miały z wypraw zbrojnych na tereny państw pogańskich. W roku 990 Mieszko z pomocą Niemców zajął Śląsk i Małopolskę, które należały do Czechów. Rządy Mieszka zakończyły się w 992 wraz z jego śmiercią, a jego następcą został Bolesław Chrobry. Początkowo przyjął on taktykę proniemiecką, zawierając sojusz z cesarzem Ottonem III. Sytuacja uległa zmianie, gdy Otton II zmarł, a jego następcą został Henryk Święty. Chwilą dezorganizację w Cesarstwie wykorzystał Chrobry, zajmując Miśnię, Milsko i Łużyce, które później zostały Polsce nadane na zasadzie lenna. W tym samym roku Bolesław przejął również władzę w Czechach, sprzeciwiając się woli Henryka Świętego. Sytuacja ta doprowadziła do utraty Czech i Miśni rok później. W wyniku konfliktu polsko-niemieckiego od Polski odłączone zostało również Pomorze Zachodnie. W roku 1025 Chrobry został pierwszym królem Polski, jedna w tym samym roku zmarł, pozostawiając władzę nad państwem Mieszkowi II Lambertowi. Mimo wszystko bilans rządów Chrobrego wyszedł na plus, ponieważ powiększył on państwo Mieszka o ziemie znajdujące się na zachodzie Polski. Mieszko II kontynuował antyniemiecką politykę ojca, jednak jego rządzy nie przyniosły Polsce zysków w postaci nowych terenów, wręcz przeciwnie – jego panowanie, zakończone w 1031r (na skutek interwencji księcia ruskiego Janusza oraz braci Mieszka) przyniosło utratę Łużyc, Milska, Grodów Czerwieńskich, a Mazowsze, Kujawy i Pomorze Wschodnie usamodzielniły się. Władzę na krótki czas przejął brat Mieszka – Bezprym, jednak stosując politykę brutalności przywołał sobie wielu wrogów i ostatecznie został zamordowany. Okrojona Polska podzielona została między 3 pretendentów : Mieszka II, Ottona Bolesławica i Dytryka. Po śmierci Ottona Mieszko przejął jego ziemie, a także ziemie Dytryka, którego wcześniej wygnał z kraju. Kolejnym władcą został Kazimierz Odnowiciel, który na skutek zniszczeń w kraju zmuszony został przenieść stolicę do Krakowa. Prowadząc sprawną politykę zagraniczną z Niemcami i Czechami udało mu się odzyskać Śląsk, a także poskromić Mazowsze i ponownie przyłączyć te tereny do Polski. Po jego śmierci w 1058r władzę zwierzchnią objął jego najstarszy syn – Bolesław Szczodry (Śmiały), natomiast jego bracia otrzymali Mazowsze oraz Kujawy jako oddzielne dzielnice. Okres jego panowania odznacza się względnym spokojem – dochodziło do nielicznych konfliktów i starć, nie doszło jednak do znaczących zmian terytorialnych. Rządy Bolesława nie podobały się części społeczeństwa, która wznieciła bunt, w związku z czym Bolesław musiał opuścić kraj, a nowym władcą został jego brat, Władysław Herman. Od początku prowadził ostrożną politykę, dbając o dobre kontakty z Czechami i Węgrami. Zrezygnował także z korony i przystąpił do obozu cesarskiego. Od momentu objęcia tronu posiadał słabą pozycję w państwie, a realna władza należała do jego palatyna, Sieciecha. Synowie Władysława doprowadzili do sytuacji, w której ich ojciec ponownie musiał przydzielić ziemie (Śląsk, Wielkopolska) synom, tworząc z nich dzielnice. Po śmierci Władysława Hermana powstały dwa państwa, których władcy posiadali równą pozycję: wielkopolsko-mazowieckie Zbigniewa i małopolsko-śląskie Bolesława (Krzywoustego). Bracia prowadzili samodzielną politykę zagraniczną, co doprowadziło do konfliktu, z którego zwycięsko wyszedł Bolesław. Po objęciu samodzielnej władzy w kraju przystąpił do walk o Pomorze, w roku 1119 przyłączył Pomorze Gdańskie, a dwa lata później zhołdował Pomorze Zachodnie. Koniec jego rządów wiąże się z wprowadzeniem zasady senioratu. Ustawa sukcesyjna doprowadziła do licznych wojen wewnętrznych i trwającego do początków XIV wiek rozbicia dzielnicowego Polski, które zakończyło się dopiero w 1320r wraz z koronowaniem Władysława Łokietka na króla Polski. Na mocy ustawy sukcesyjnej Bolesława III Krzywoustego Księstwo Polskie zostało podzielone na dzielnice. Seniorem sprawującym władzę zwierzchnią został najstarszy syn Władysław II Wygnaniec. W tym okresie kraj znalazł się w obliczu silnych zagrożeń zewnętrznych, rozbicie oznaczało osłabienie militarne. Żaden z kolejnych władców nie dążył do powiększenia terytorium państwa, martwili się oni raczej o utrzymanie swojej władzy i zapewnienie porządku wewnątrz państwa, które skłócone było wewnętrznymi konfliktami. Osłabienie Polski wykorzystywali sąsiedzi Polski, czego przykładem jest zajęcie Pomorza Zachodniego przez Cesarstwo Niemieckie. Z kolei w 1228 Konrad I Mazowiecki (jeden z książąt sprawujących władzę w dzielnicach) przekazał ziemię chełmińską Krzyżakom, z ziemię dobrzyńską Zakonowi Braci Dobrzyńskich. W tym samym roku doszło do usamodzielnienia się Pomorza Wschodniego. W 1249r Niemcy ponownie wkroczyli na terytorium Polski zajmując ziemię lubuską. W 1279r na podboje ziem polskich pozwoliła sobie również Litwa, która zajęła okolice Drohiczyna. Okres końca XIII wieku stanowił czas walk pomiędzy książętami piastowskimi o władzę nad Krakowem i dzielnicą senioralną. W walki te włączył się także czeska dynastia Przemyślidów. Głównymi pretendentami do tronu byli Władysław Łokietek, Przemysł II oraz Wacław II. Władysław i Przemysł (obaj z dynastii Piastów) zawarli sojusz przeciwko Wacławowi i jego potomkom. Spór (w trakcie którego zarówno Przemysł jak i Wacław zostali zamordowani) zakończył się w 1314r, kiedy to Łokietek zjednał główne dzielnice Polski i rozpoczął starania o koronę, którą jednak uzyskał dopiero w 1320r.

Władysław Łokietek, stając się królem Krakowa (taki tytuł otrzymał) sprawował władzę nad dwoma głównymi dzielnicami Polski : Małopolską i Wielkopolską, podczas gdy reszta terytorium dawnego państwa polskiego składała się z mniej lub bardziej niezależnych księstw piastowskich. Łokietek sprawował władzę do 1333r, w tym czasie utracił panowanie nad Kujawami i ziemią dobrzyńską, ale utrzymał koronę i kontrolę nad głównymi terytoriami Polski. Jego następcą został Kazimierz Wielki. Odziedziczył on państwo okrojone do dwóch głównych dzielnic i łączących je ziem sieradzkiej i łęczyckiej, gdzie Łokietek osadził Piastów kujawskich. Kazimierz na swoich sojuszników wybrał czeskich Luksemburgów oraz węgierskich Andegawenów. Z ich pomocą prowadził rokowania z Krzyżakami dotyczące odzyskania Kujaw, ziemi dobrzyńskiej, a przede wszystkim Pomorza. Kazimierz zawarł również sojusz z Bolesławem Trojdenowicem – księciem ruskim – po śmierci którego rozpoczął ekspansję w kierunku wschodnim, w wyniku czego zajął Ruś Halicką oraz ziemię sanocką, a pozostałe tereny Trojdenowica przekazał w lenno ruskiemu bojarowi Dymitrowi Detko. Kazimierz zaangażował się w działania na wschodzie, zarazem jednak nie zamierzał rezygnować z prób odzyskania włości piastowskich na Śląsku. W związku z powyższym zaatakował Henryka Żelaznego (który władał na Śląsku), zdobył Wschowę i spustoszył księstwa śląskie, co doprowadziło do zawarcia pokoju. Henryk Żelazny w związku z odniesioną porażką udał się po pomoc do Jana Luksemburga, stając się jego wasalem. Wzrost siły Luksemburgów zaniepokoiła władców europejskich, co doprowadziło do powstania koalicji antyluksemburskiej, w skład której wchodzili : Polska, Brandenburgia i Węgry. W 1349 roku władca Polski ponownie rozpoczął ekspansję na wschodzie, tym razem na terenie Litwy. Kazimierz Wielki panował w Polsce do roku 1370, w tym czasie udało mu się powiększyć terytorium Polski o : Kujawy i ziemię dobrzyńską (na mocy pokoju kaliskiego z Krzyżakami), ziemię przemyską, lwowską, Mazowsze, księstwo Bełskie, Chełmskie, Włodzimierskie oraz ziemie trembowelską. Kazimierz Wielki zmarł 5 listopada 1370. Za jego czasów państwo polskie odzyskało pozycję liczącego się na arenie międzynarodowej organizmu politycznego, a zarazem rozrosło się terytorialnie, anektując ziemie ruskie i odzyskując zwierzchność nad Mazowszem. Zgodnie z układami dynastycznymi ponawianymi już od czasów Łokietka królem polskim został Ludwik Węgierski. W zamian Ruś Halicko-Włodzimierska zostawała już przy Polsce. Po śmierci Ludwika nastąpił okres bezkrólewia (1382–1384) związany z brakiem męskiego potomka. Ostatecznie w 1384r królową Polski została Jadwiga, córka Ludwika,natomiast już rok później wyszła za mąż za Władysława II Jagiełłę. Jagiełło, jako władca pogańskiej Litwy przyjął chrzest, a następnie zasiadł na tronie Królestwa Polskiego, którego częścią stało się od teraz również Wielkie Księstwo Litewskie. Jesienią 1387 we Lwowie hospodar mołdawski Piotr I i jego brat Roman złożyli polskiej parze królewskiejhołd lenny (Mołdawia stała się lennem polskim). W 1398r Krzyżacy zajęli Żmudź i Gotlandię, które w związku z późniejszymi postanowieniami (pokój toruński) i zwycięstwem Polaków w bitwie pod Grunwaldem ponownie przeszły we władanie Jagiełły. W 1430 roku doszło też do inkorporacji Podola Zachodniego do Korony. Jego syn, Władysław Warneńczyk, który sprawował władzę do 1444r nie prowadził wojen, wobec czego nie uzyskał nowych terytoriów dla Polski. Zasiadł jedynie na krótki czas na tronie Węgier. Sytuacja uległa zmianie za panowania Kazimierza Jagiellończyka, kóry po podpisania drugiego pokoju toruńskiego z Krzyżakami odzyskał Pomorze Gdańskie, Prusy Królewskie, Warmię, oraz ziemię chełmińsk i michałowską. W 1466r ziemia lęborsko-bytowska stała się lennem koronnym w rękach książąt zachodniopomorskich. W 1503r za panowania Aleksandra Jagiellończyka Polska utraciła zwierzchność nad Mołdawią, a 1/3 terytorium Wielkiego Księstwa Litewskiego znalazła się pod okupacją rosyjską. Kolejne straty przypadają na rok 1522, kiedy to Zygmunt Stary podpisał rozejm z wielkim księciem moskiewskim Wasylem III, któego głównym postanowieniem było przekazanie Smoleńska Rosjanom. 28 listopada 1561 Zygmunt II August podpisał pakt wileńśki, na mocy którego Inflanty oddały się zwierzchnictwu króla polskiego i zostały włączone do terytorium Korony i Litwy. Wydarzenie to było jednym z czynników wybuchu wojen półncnych. I wojna północna przyniosła Polsce straty w wymiarze wschodnich Inflant z kilkoma zamkami. W 1569 na mocy unii lubelskiej Korona Polska i Wielkie Księstwo Litewskie słaty się realnie cześciami nowego tworu – Rzeczpospolitej Obojga Narodów, którego lennami pozostały Kurlandia, Prusy Książęce i ziemia lęborsko-bytowska. 1577R przyniósł Polsce utratę reszty Inflant, któe stały się częścią Księstwa Moskiewskiego. Nowy władca, którym został Stefa Batory zorganizował zbrojną wyprawę przeciwko Moskalom, w wyniku której odbił Połock i Łuki Wielkie, a w 1582r na mocy pokoju w Jamie Zapolskim Moskwa musiała oddać Polsce Inflanty oraz zrzec się pretensji do ziemi połockiej. Po śmierci Stefana Batorego królem został wybrany Zygmunt III Waza, który ogłosił inkorporacje szwedzkich Inflant do Polski. Stało się to pretekstem do wypowiedzenia wojny Rzeczpospolitej przez Szwedów. Na mocy pokoju zawartego w 1622r w Mitawie Polska utraciła na rzecz Szwecji większość Inflant, pozostając zwierzchnikiem jedynie na terytorium Kurlandii. W tym czasie Polska aktywnie walczyła również na wschodzie z Rosjanami. Na mocy pokoju w Dywilinie Polska odzyskała Smoleńsk oraz ziemię czernichowską i siewierską. W tym okresie Rzeczpospolita Obojga Narodów, złożona z Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego, była jednym z największych państw Europy, osiągając w 1634 powierzchnię ok. 990 tysięcy kilometrów kwadratowych. Kolejne lata przynosiły jedynie straty. W 1648 wybuchło powstanie koazckie, które w późniejszych latach przerodziło się w wojnę pomiędzy Rzeczpospolitą, a Kozakami i Rosją. Zdecydowanie bardziej liczebne oddziały wojsk rozyjskich ponownie zajęły Smoleńszczyznę, Czernichowszczyznę oraz Kijów. Dalszą ekspansję Rosji zahamowali Szwedzi – Rosja zaniepokojona wzrostem potęgi Szwedów postanowiła zawrzeć z Polakami rozejm. W 1655 roku 40-tysięczna armia szwedzka wkroczyła do Rzeczypospolitej. Wielkopolskie pospolite ruszenie skapitulowało bez walki pod Ujściem. Janusz Radziwiłł i jego brat Bogusław zawarli w Kiejdanach unię ze Szwecją, uznając unię lubelską za niebyłą. Szwedzi opanowali niemal cały kraj oprócz pojedynczych twierdz takich jak: Jasna Góra, Gdańsk, Zamość. Karol X Gustaw zawarł układ z Jerzym Rakoczym, Wilhelmem Hohenzollernem, Bogusławem Radziwiłłem i Bohdanem Chmielnickim. Na jego mocy Szwecja zatrzymywała Pomorze Gdańskie, Brandenburgia zabierała część Wielkopolski i Warmię, Siedmiogród południową część Korony z Warszawą. Chmielnicki – Ukrainę, a Bogusław Radziwiłł województwo nowogródzkie. Jan Kazimierz skoncentrował wszystkie dostępne siły we Lwowie, skąd później rozpoczęła się akcja zmuszenia Szwedów do wycofania się z terytorium Rzeczpospolitej. Wyniiem wojny była utrata zwierzchnictwa nad Prusami Książęcymi oraz Inflantami. W latach 1669-1699 prowadzona była również wojna z Trucją, głównie o Podole, które RP utraciła w roku 1672, by odzyskać je w roku 1699 na mocy pokoju w Karłowicach. W 1697r kolejnym królem elekcyjnym został elektor saski – August II Mocny (Sas), wobec czego utworzona została polsko-saska unia personalna. August II rozpoczął starania o nabytki nadbałtyckie. Po odzyskaniu dla Polski Podola (pokój karłowicki w 1699 roku), uwagę swą skierował na Inflanty. W 1700 r. saski atak na Inflanty rozpoczął III wojnę północną. August II przystąpił do wojny bez zgody sejmu. Rzeczpospolita nie była oficjalnie stroną konfliktu. Król Szwecji Karol XII bardzo szybko pobił Duńczyków i skierował się przeciwko Rosji, którą pokonał w bitwie pod Narwą. W 1701 armia szwedzka wkroczyła w granice Rzeczypospolitej. Chociaż wojna północna nie uszczupliła polskiego terytorium, przyniosła straszliwe zniszczenia, potęgowane przez epidemie. Już po śmierci Augusta III w 1763 roku, Rosja w grudniu tego roku zaproponowała Prusom w zamian za przymierze rozbiór Rzeczypospolitej. Pierwszy rozbiór Polski miał miejsce w 1772r i spowodowany był antyrosyjską konfederacją barską, która nie godziła się na zwierzchnictwo Rosji (carycy Katarzyny II) nad władzą w Polsce. Dokonały go : Rosja, która zajęła Inflanty Polskie oraz wschodnie, peryferyjne krańce Rzeczypospolitej za Dnieprem, Drucią i Dźwiną (województwa: mścisławskie, witebskie i połockie oraz część mińskiego i inflanckiego – ogółem 92 tys. km² oraz 1,3 mln mieszkańców), utrzymując poza tym swój protektorat nad resztą okrojonego kraju; Austria, której przypadły południowa Polska z Lwowem, ale bez Krakowa (83 tys. km² oraz 2,7 mln mieszkańców); Prusy natomiast anektowały Warmię i Prusy Królewskie (Pomorze Gdańskie), lecz bez Gdańska i Torunia (36 tys. km² oraz 600 tys. mieszkańców). Do drugiego rozbioru Polski doszło po przegranej przez Polskę wojnie z Rosją w 1792 r. Celem tej wojny była obrona Konstytucji 3 Maja. 23 stycznia 1793 r. Rosja i Prusy zawarły nową konwencję rozbiorową. W celu jej zatwierdzenia zwołano sejm do Grodna w 1793r. Sejm ten, na którym większość stanowili uczestnicy konfederacji targowickiej (przeciwnicy reform proklamowanych w Konstytucji 3 Maja) ratyfikował rozbiór. Według jego postanowień : Prusy otrzymały Gdańsk i Toruń oraz województwa gnieźnieńskie, poznańskie, sieradzkie (z Wieluniem), kaliskie, płockie, brzeskokujawskie,inowrocławskie, ziemię dobrzyńską oraz części krakowskiego, rawskiego i mazowieckiego (57 tys. km², ok. 1mln ludności), a Rosja ziemie Ukrainy i Białorusi po linię rzek Druja-Pińsk-Zbrucz (280 tys. km² oraz 3mln ludności). Ostatnią próbą ratowania państwowości była insurekcja kościuszkowska z 1794r, która mimo początkowych sukcesów zakończyła się klęską wojsk powstańczych. Aby zniszczyć w Polakach zapędy patriotyczne oraz chęć walki narodowo-wyzwleńczej Rosja, Prusy i Austria porozumiały się w sprawie likwidacji Rzeczpospolitej. W roku 1795 doszło do III rozbioru naszego państwa, w trakcie którego zabrocy podzielili między siebie resztki dawnej potęgi Europejskiej. Po III rozbiorze państwo polskie przestało istnieć na okres 123 lat, aż do roku 1918. W okresie tym jednak był jeden moment, gdy powstał twór autonomiczny, będący symulacją państwa. Chodzi oczywiście o Księstwo Warszawskie, utworzone przez Napoleona w 1807r w trakcie jego kampanii wojennej. Początkowo składało się ono z ziem zaboru pruskiego (departamenty : poznański, bydgoski, kaliski, warszawski, płocki, augustowski). Obszar księstwa został powiększony w roku 1809 po podpisaniu pokoju w Schönbrunn. Na jego mocy do księstwa przyłączono ziemie III zaboru austriackiego i okręg zamojski. Wspólną własnością księstwa i Austrii miała być kopalnia soli w Wieliczce. Po klęsce Napoleona pod Lipskiemw 1813 roku i pod Waterloo w 1815 roku Księstwo ponownie zniknęło z mapy Europy. Zastąpił je twór zwany Królestwem Polskim, które formalnie stanowiło oddzielne państwo, w rzeczywistości jednak zależne było od Rosji oraz powiązane było z nią unią personalną. Po zakończeniu I wojny światowej w 1918r, niejako w „nagrodę” za aktywny udział Polaków w działaniach zbrojnych, państwa zwycięskie, a więc Stany Zjednoczone, Francja, Wielka Brytania i Włochy postanowiły, że dojdzie do powstania nowego państwa polskiego. Składało się ono z większości byłej Kongesówki (Królestwa Polskiego), Zachodniej Galicji, obejmującej San i Lwów oraz Cieszyn. Po zwycięskim powstaniu wielkopolskim terytorium dodatkowo powiększono o województwo poznańskie. Walki na tereniu Ukrainy przyniosły Polakom dodatkowe zdobycze w postaci Galicji Wschodniej aż po rzekę Zbrucz. W 1920r udało się również zająć Wileńszczyznę, która miała być włączona do terytorium Litwy, ale zamieszkiwana była przez Polaków; Polska interweniowała w tej sprawie i zajęła wymieniony wyżej obszar razem z Wilnem. W tym samym roku zajęto również Kijów i Pomorze, a także obszary plebiscytowe na Śląsku, Warmii i Mazurach. Dwa lata później Polacy zdobyli również ważny obszar (ze względu na wysokie zagospodarowanie) jakim był Górny Śląsk. Taki stan rzeczy utrzymywał się do 1939r kiedy to stosunki polsko-niemieckie uległy gwałtownemu pogorszeniu na skutek braku zgody Polaków na włączenie Gdańska (który w owych czasach uznawany był za wolne miasto) do Rzeszy Niemieckiej. W tym samym roku wybuchła II wojna światowa, zapoczątkowana przez Niemcy i Rosję, które to państwa na mocy tajnego paktu Ribbentrop-Mołotow dokonały podziału państw, znajdujących się pomiędzy dwoma mocarstwami, w tym przede wszystkim Polski. 1 września na tereny II RP wkroczyły oddziały Wermachtu, natomiast wojska radzieckie 17 września. Polska ostatecznie została rozebrana 6 listopada, a granicą wpływów rosyjskich i niemieckich stały się rzeki Narew, Wisła i San. Po zakończeniu II wojny światowej oraz po zakończeniu obrad w Poczdamie Wielka Trójka zadecydowała o kształcie przyszłego państwa Polskiego. Do jego obszarów wchodziły ziemie na wschód od Nysy Łużyckiej i Odry oraz wolne miasto Gdańsk (granica zachodnia), granica lądowa z ZSRR zaczynała się faktycznie na Mierzei Wiślanej, przecinała Zalew Wiślany i przebiegała dalej lądem równolegle na północ od miejscowości Braniewo, Bartoszyce, Węgorzewo, Gołdap, przez Puszczę Romincką, na północny wschód od Suwałk w okolicach Wiżajn, przecinała dolinę Czarnej Hańczy, biegła wzdłuż doliny Świsłoczy, przecinała dolinę Narwi, Puszczę Białowieską, skręcała linią prostą na południowy zachód, następnie biegła wzdłuż Bugu, zostawiając po stronie wschodniej nadrzeczny Brześć, w okolicach Kryłowa opuszczała koryto Bugu i skręcała linią niemal prostą na południowy zachód, przecinając Bramę Przemyską, dolinę rzeki Strwiąż, na wschód od Ustrzyk Dolnych osiągając dolinę Sanu, jego korytem biegła do Przełęczy Użockiej, zakręcała na zachód i po kilku kilometrach docierała na szczyt Krzemieńca, gdzie osiągała trójstyk z Czechosłowacją. Rozmiar terytorium państwa polskiego wynosił 312,6 tys km², a wymianie uległa prawie połowa dawnych ziem. Granice ustanowione po II wojnie światowej zachowały się aż po dzień dzisiejszy. Obecnie Polska graniczy z 7 państwami : Niemcami, Czechami, Słowacją, Białorusią, Łitwą, Łotwą i Rosją. Długość granic włącznie z granicą morską wynosi 3511km. Polska już w X wieku zaczęła odgrywać ważną rolę na arenie europejskiej. Z małych plemion, poprzez początki państwowości, kryzysy i upadki, przeistoczyła się w XVIIw w istne mocarstwo, do upadku którego przyczyniła się magnateria oraz szlachta, kierujące się własnymi interesami. Historia naszego kraju obejmuje również okresy, w których formalnie państwo nie istniało, jednak nadzieja w jego odzyskanie nigdy nie umierała. Obecnie państwo polskie jest ważnym graczem na arenie międzynardowej, co zagwaratowała sobie m.in. poprzez członkowstwo w Unii Europejskiej oraz organizacjach międzynarodowych takich jak NATO czy ONZ.

ŹRÓDŁA: http://polmap.pdg.pl/ http://pl.wikipedia.org/ http://encyklopedia.pwn.pl/ http://historia-polski.klp.pl/ http://polskiedzieje.pl/