I. Świat przedstawiony:

1. Przedstawienie elementów kultury rycerskiej: a) bohaterowie: Tristan - jest rycerzem, dla którego ważniejszy niż życie jest honor, a spętane ręce oznaczają hańbę (“Wloką Tristana za ręce związane sznurami. Przebóg, hańba to była spętać go w ten sposób! Płacze od sromu”); dowiódł swego nadzwyczajnego męstwa w walce z Morhołtem (“ty, Tristanie, ty stoczyłeś walkę za nas wszystkich, za lud Kornwalii, i zabiłeś Morhołta”); Izolda - jest królową uwielbianą przez lud (“miła królowo, pani uwielbiana, w jakiejż ziemi zrodzi się kiedy królewska córka tak piękna, tak droga?”); przedstawiona jest w taki sposób, który ma wzbudzać litość (“Kto by mógł oglądać ja tak piękną i nie zlitował się, miałby serce okrutnika. Boże, jakże ramiona jej ciasno spętane!”); Król Marek - przedstawiony jest jako cierpiący mąż i surowy władca (“Nie, ani łaski, ani zmiłowania, ani oskarżenia, ani sądu! Przez tego Boga, który stworzył świat, jeśli ktokolwiek odważy się jeszcze żądać takiej rzeczy, spłonie pierwszy na stosie!”); Dynas - marszałek dworu, wierny Tristanowi - nie szczędzi sił, aby pospieszyć z pomocą rycerzowi (“śpieszę na sądy królewskie. Bóg pozwoli mi może podać tam radę, która wspomoże was oboje”); Garbaty karzeł Frocyn - przewrotny zdrajca będący przyczyną pojmania kochanków; przedstawiony jako “czarny charakter” opowieści. b) tłem opowieści jest kultura chrześcijańska (np. częste odwoływanie się do miłosierdzia Bożego), c) pojawiają się też motywy czarów i wróżb (“Toż więc jest, karle garbaty, dzieło twego wróżbiarstwa”) - zapewne pozostałości przedchrześcijańskiej kultury celtyckiej. d) oprócz typowych elementów kultury rycerskiej opowieść zawiera wyraźne wątki awanturnicze (ucieczka Tristana, zapowiedź ukarania zdrajcy, podział na bohaterów pozytywnych i negatywnych, nieoczekiwane zbiegi okoliczności, nagłe zwroty akcji, dramatyczny opis Izoldy stojącej przed stosem) i fantastyczne (cudowne ocalenie Tristana skaczącego ze skały, wróżby Frocyna).

II. Miłość:

1. przedstawiona jako źródło cierpienia (fizycznego i psychicznego),
2. tragiczna, niemożliwa do spełnienia, gdyż Izolda jest żoną króla Marka, a Tristan jego rycerzem,
3. gotowa do poświecenia (“Ponieść śmierć, miły mój, byłeś ty ocalał, ha, byłaby to wielka radość!”),
4. namiętna i popychająca do niezwykłych czynów.

III. Narrator:

1. Ujawnia się jako średniowieczny truwer: zakłada obecność słuchaczy (“Ale wiedzcie, panowie, iż…”), używa form typowych dla języka mówionego, np. krótkich dynamicznych zdań (“Pada, odwraca się, widzi z daleka stos; płomień trzeszczy, dym wznosi się. Ucieka.”), używa czasu praesens historicum dodającego ekspresji opowieści (“Biegnie przez kaplicę, wdziera się na chórek, dostaje się do szyby we framudze, chwyta okno, otwiera je i skacze…”), jest bardzo subiektywny, stoi po stronie zakochanych i sugeruje to samo słuchaczom (“Kto by mógł oglądać ja tak piękną i nie zlitował się, miałby serce okrutnika”), przedstawia reakcje wszystkich ludzi (“Tristana i królową pojmano, król chce ich zgładzić. Bogaci mieszczanie i lud ubogi - wszystko płacze”), a także przychylność Boga (“Bóg to bowiem wziął go teraz pod swą pieczę”).

IV. Wnioski:

1. Opowieść przedstawia postaci i sytuacje mieszczące się w konwencji średniowiecznego romansu rycerskiego.
2. Kultura rycerska wzbogacona jest o wątki awanturnicze i fantastyczne
3. Na tym tle przedstawiony jest motyw miłości jako uczucia niezwykle silnego, będącego źródłem szczęścia i cierpienia, władającego człowiekiem, dlatego też zasługującego na wyrozumiałość i litość.