Bolesław Prus w powieści „Lalka” przedstawił wachlarz polskiego społeczeństwa. Obecni są tu arystokraci, mieszczanie i kupcy, reprezentowani przez Izabelę Łęcką, Stanisława Wokulskiego, doktora Szumana, Kazimierza Starskiego i panią Prezesową. Wszystkie te postacie pochodzą z różnych środowisk, są ludźmi w różnym wieku i o różnym statusie społecznym. Ponadto posiadają różne poglądy, szczególnie na temat miłości i małżeństwa. Poglądy te można podzielić na dwa rodzaje: romantyczny i pragmatyczny, z których to wynikają dwa odrębne rodzaje związków małżeńskich. Pogląd romantyczny to taki, który zakłada istnienie miłości prawdziwej a nawet idealnej, która nie wiąże się ze statusem społecznym czy majątkiem. Zwieńczeniem tegoż uczucia jest szczęśliwe małżeństwo. Natomiast pogląd pragmatyczny zakłada, iż prawdziwa miłość nie istnieje, a małżeństwo to rodzaj kontraktu pomiędzy ludźmi o takim samym statusie społecznym i majątku. „Miłość bowiem (…) zjawia się dopiero po sakramencie i najzupełniej wystarcza, ażeby żona umiała pięknie prezentować się w domu, a mąż z powagą asystować w świecie” – pogląd Izabeli Łęckiej, arystokratki, która całkowicie zgadzała się ze zdaniem konserwatywnych, starszych matron, sprawiał, że panna Izabela wykluczała istnienie prawdziwej miłości. Według niej, miłość to tylko mały dodatek do „kontraktu” małżeńskiego, słabe uczucie niknące naprzeciw spraw ważnych, takimi jak wielkość majątku i status społeczny. Panna Łęcka zakładała z góry, że małżeństwo to przymus, który człowiek musi przyjąć do świadomości. Sakrament ten pozwalał jedynie, by połączone rody podtrzymały swój prestiż, a małżonkowie otrzymali potomka, który odziedziczał tylko najlepsze cechy. Takie poglądy wypaczyły postawę panny Izabeli w stosunku do innych ludzi, w szczególności Stanisława Wokulskiego. Posąg Apollina, który kupiła i ustawiła w swym gabinecie, był jedyną rzeczą, która wzbudzała w niej uczucia romantyczne. Sprawiał on, iż panna Izabela widziała w swych snach „wypiększone rysy tych ludzi, którzy kiedykolwiek zrobili na niej wrażenie”. Niestety posąg spowodował również odmienny efekt, ponieważ postrzeganie mężczyzn przez bohaterkę było zbyt wyidealizowane. Patrząc na perfekcyjne kształty Apollina, szukała wyśnionego kandydata, niemalże boga, co spowodowało odtrącanie potencjalnych przyszłych mężów. Stanisław Wokulski to postać, która miłość romantyczną odkryła dopiero w średnim wieku. Jako wdowiec, który zawarł w przeszłości małżeństwo z rozsądku, zrozumiał, że sakrament małżeństwa jest ukoronowaniem miłości. Z pozytywisty przemienił się w romantyka, gdy spotkał pannę Izabele i zakochał się w niej od pierwszego wejrzenia. Od tamtego momentu miłość stała się dla niego całym życiem. Zaczął idealizować postać panny Łęckiej i dla niej zapragnął wejść w arystokratyczne sfery.