Miłość – uczucie najpiękniejsze i najtrudniejsze, głębokie i piękne. Potrafi dać radość i szczęście, ale potrafi także zabić. Jest to uczucie, które towarzyszy każdemu człowiekowi niemal od urodzin aż do śmierci. Ta niepowtarzalna więź łącząca dwoje ludzi może być fantastyczna, kiedy odwzajemniona, lecz tragiczna, kiedy jednostronna i wtedy człowiek zdolny jest do przekroczenia wszelkich barier moralnych. Miłość jest wartością nadającą sens ludzkiemu życiu, ma podstawowe znaczenie dla prawidłowego rozwoju jednostki i społeczeństwa, ponieważ człowiek, który nie kocha jest pusty i bezwartościowy. Temat miłości w literaturze jest bardzo popularny. Pojawił się już w starożytności i towarzyszył niemal wszystkim twórcom poszczególnych epok. Ujęć motywu miłości w poezji i prozie jest wiele. W prozie częściej przedstawia się miłość z różnych względów niemożliwą i nieszczęśliwą, w poezji częściej spełnioną, chociaż to wcale nie jest regułą. Miłość w literaturze to nie tylko próba obrazowania związku kobiety i mężczyzny, ale także występują motywy miłości do ojczyzny. W swojej pracy postaram skupić się na miłości , która prowadziła do przekroczenia granic moralnych. Pierwszym bohaterem , którego losy chciałabym Państwu przybliżyć jest Werter, główny bohater utworu : „ Cierpienie młodego Wertera” Goethe`go Johanna Wolfganga. Werter to inteligentny, pogodny, sympatyczny, ciekawy świata człowiek. Zachwyca się przyrodą, dużo czyta i pisze wiersze. Jego życie zmienia się, gdy poznaje Lottę. Jest to miła, bezpośrednia i zupełnie zwyczajna dziewczyna, ale Werter spragniony jest wzniosłych, gwałtownych uczuć. Zakochuje się w niej od pierwszego wejrzenia, a miłość jego wzmaga się z każdym dniem. Niestety Lotta ma narzeczonego, ale ponieważ wyjechał on, by załatwiać rodzinne sprawy, nic nie stoi na przeszkodzie, by Werter przebywał stale w jej domu i towarzyszył wszędzie, pogrążając się tym samym coraz bardziej w miłości do niej. Widzi w niej same zalety, rozpamiętuje najdrobniejsze szczegóły jej urody. Wszystko go w niej zachwyca i pobudza do wzruszeń i czułości. Werter zatapia się całkowicie w tym uczuciu. Przepełniony miłością nie myśli racjonalnie i odbiegając od wszelkich moralnych zasad adoruje Lottę i zabiega o jej względy. Od chwili poznania Lotty w jego życiu nie ma miejsca na inne czynności mimo tego , że jest to miłość platoniczna. Po powrocie narzeczonego Lotty wszystko się zmienia, kobieta przestaje zwracać uwagę na Wertera. Romantyk okrutnie męczy się tym uczuciem przez co staje się w końcu uosobieniem bólu i rozpaczy. Cierpi, ale wydaje się, że wcale nie chce zapanować nad tym uczuciem. Z miłością , która prowadzi do przekroczenia granic moralnych mamy również do czynienia w lekturze pt. „ Granica” autorstwa Zofii Naukowskiej. Autorska przedstawia w „Granicy” zwątpienie w niezawisłość i słuszność norm moralnych. Przedstawia w sposób interesujący proces odejścia od etycznego światopoglądu i przekroczenie tym samym granicy moralnej. Przedstawia również skutki odrzucenia tego, co powszechnie uważane jest za moralne i ukazuje tragizm konsekwencji. Zenon Ziembiewicz wielokrotnie w utworze przekracza granice moralne. Pierwszy raz gdy zdradza Elżbietę – swą narzeczoną – z Justyną przez co pokazuje brak pewnych zahamowań i norm, zdecydowanie łamiąc barierę moralności. Takie postępowanie doprowadziło także do drugiego złamania tej niewidzialnej granicy. Stało się to gdy Zenon wręczał Justynie pieniądze na zabieg aborcji ich wspólnego dziecka, która miała się odbyć prawdopodobnie tylko dlatego, że ojciec dziecka obawiał się reakcji otoczenia. Pewnym usprawiedliwieniem jest to, że Zenon pozostawił Justynie wybór, co ma zrobić, nawet zaofiarował pomoc gdyby zdecydowała się urodzić dziecko, jednakże sam fakt świadomego wręczenia pieniędzy na aborcję jest zdecydowanie przekroczeniem wszelkich zasad moralnych cywilizowanego społeczeństwa. Jednak Zenon narusza nie tylko granicę moralną ale także psychologiczną. Czyni to w momencie popełnienia samobójstwa. Nie mógł już znieść zaistniałej sytuacji. Jego życie wydaje się być jedną wielką klęską, nie spełniło się żadne z jego marzeń. Życie osobiste nie układało mu się najlepiej – skrzywdził Elżbietę, Justynę, a wcześniej Adelę; starał się być przeciwieństwem swojego ojca, a w rzeczywistości stał się jego lustrzanym odbiciem; kariera zawodowa również okazała się katastrofą - zginęli niewinni ludzie. Nałkowska, poprzez prezentację złożonej postaci Zenona Ziembiewicza, jego subiektywnego poczucia moralności, ukazuje efekt porzucenia norm moralnych. Doprowadza to do tragedii zarówno człowieka jako jednostki, jak i tragedii innych ludzi. Porzucenie moralności świadczy również o odrzuceniu człowieczeństwa. To właśnie właściwe rozróżnienie dobra i zła jest dowodem na to, czy w pełni jest się człowiekiem. Uprawiając w powieści pewien rodzaj moralizatorstwa, zmusza czytelnika do wyciągania odpowiednich wniosków i ocenienia działań bohaterów. Kolejnym utworem jaki chciałabym Państwu przedstawić jest „ Lalka” Bolesława Prusa. Swoją uwagę postaram się skupić na głównej postaci czyli Stanisławie Wokulskim. Po głębokiej lekturze wspomnianego wyżej dzieła można przypuszczać, że miłość Wokulskiego względem Izabeli nie miała szans na spełnienie oraz szczęście. Izabela pochodziła z arystokracji, całe swe życie była przekonana, że tylko ludzie pochodzący z jej sfery są naprawdę wartościowi oraz zasługują na zainteresowanie się nimi. W jej rozumieniu tylko piękny Apollo mógłby zasługiwać na jej naprawdę szczerą oraz żarliwą miłość, bowiem wszystko w tej postaci było doskonałe. Kapryśna Izabela była dopieszczana przez swego ojca, który spełniał jej każdą zachciankę. Przyszedł czas, że Tomasz Łęcki miał poważne problemy finansowe, błędnie sądził, że jego problemy są jedynie przejściowe. Jednak jego córka była pozbawiona tych złudzeń, w związku z zaistniałą sytuacją zainteresowała się postacią Wokulskiego. Stanisław był w stanie zapewnić jej godziwą sytuację materialną. Jednak nigdy nie dopuszczała ona myśli, że mógłby pozostać jej mężem, w tym zamierzeniu przeszkadzało jego pochodzenie. Wokulski wywodził się z rodziny zubożałego szlachcica, zamierzeniem jego ojca było to, aby Stanisław podjął pracę, jednak ten powziął inne plany. Chciał się kształcić, w konsekwencji otrzymał odpowiednie wykształcenie. Dniami pracował w sklepie, natomiast noce spędzał na uczeniu się. Poślubił wdową Małgorzatę Minclową, natomiast po jej śmierci przejął sklep i tym samym rozpoczęła się jego kariera jako kupca. Dla Izabeli Stanisław gotów był poświęcić wszystko aby tylko zwróciła na niego uwagę. Wyjazd Wokulskiego za granice w celu powiększenia swojego majątku spowodowany był również miłością do Izabeli. Bohater za wszelką cenę starał się zapomnieć o swoim pochodzeniu aby tylko być szczęśliwym u boku Łęckiej. Przekroczenia granic moralnych możemy doszukiwać się w jego przypadku w sytuacji wykupienia kosztowności Łęckich aby pomóc im w trudnej sytuacji materialnej oraz w wielokrotnych sytuacjach , gdy dalej zabiegał o względy Izabeli mimo upokorzenia z jej strony. Idealizacja ukochanej przekraczająca granice możliwości również znacznie odbiegała od moralnego zachowania. Ostatnim utworem jest „ Kordian” Juliusza Słowackiego. W przypadku tego utworu mamy do czynienia z miłością do ojczyzny , która również może prowadzić do przekroczenia barier moralnych.