Bezpieczeństwo wartością i potrzebą człowieka

Od początku istnienia ludzkości człowiek musiał stawiać czoła różnym zagrożeniom z którymi miał styczność na co dzień. Ludzie mieli potrzebę przetrwania. Troska o siebie i innych, o zapewnienie bezpieczeństwa stały się naturalną potrzebą. Z biegiem rozwoju cywilizacyjnego, potrzeb wiążących się z bezpieczeństwem było coraz więcej. Nie wystarczało już samo przetrwanie. W skład bezpieczeństwa dołączyły też m.in. stabilizacja, rozwój dobrobytu, oraz ludzkie szczęście. Zaspokojenie potrzeby bezpieczeństwa ma bardzo dużą wartość, ponieważ przez brak zaspokojenia tej potrzeby może doprowadzić do śmierci organizmu.

Od początku istnienia ludzkości człowiek musiał stawiać czoła różnym zagrożeniom z którymi miał styczność na co dzień. Ludzie mieli potrzebę przetrwania. Troska o siebie i innych, o zapewnienie bezpieczeństwa stały się naturalną potrzebą. Z biegiem rozwoju cywilizacyjnego, potrzeb wiążących się z bezpieczeństwem było coraz więcej. Nie wystarczało już samo przetrwanie. W skład bezpieczeństwa dołączyły też m.in. stabilizacja, rozwój dobrobytu, oraz ludzkie szczęście. Zaspokojenie potrzeby bezpieczeństwa ma bardzo dużą wartość, ponieważ przez brak zaspokojenia tej potrzeby może doprowadzić do śmierci organizmu. Według A. Maslowa bezpieczeństwo znajduje się tuż pod potrzebami biologicznymi. Założył on, że jeśli nie spełnione zostaną potrzeby niższego rzędu, nie mogą się spełnić potrzeby wyższe. Wynika z tego że brak poczucia bezpieczeństwa hamuje rozwój człowieka. Według H. Kissingera „bezpieczeństwo” przez to, że „jest jedną z centralnych kategorii antropocentrycznych, stanowi współcześnie fundament każdego ludzkiego działania”. Bezpieczeństwo w znaczeniu ogólnospołecznym polega na zabezpieczeniu potrzeb istnienia, przetrwaniu, stabilności, tożsamości, niezależności, ochrony poziomu i jakości życia. Wszechstronność tego pojęcia sprawia że bezpieczeństwo nie jest tylko główną potrzebą człowieka, lub grup społecznych, ale także najważniejszym czynnikiem funkcjonowania państw i systemów międzynarodowych. Jego brak wywołuje niepokój i poczucie zagrożenia, a zadaniem państwa jest eliminacja, a przynajmniej oddalanie zagrożenia i wywołanych przez nie lęków, obaw, niepokoju i niepewności, tym samym stwarzając obywatelom optymalne warunki do rozwoju. Według profesora Kukułki są trzy wymiary bezpieczeństwa. Podmiotowe, dotyczące różnego rodzaju podmiotów. Zaczynając od osób fizycznych, państwa, kończąc na organizacjach. Przedmiotowe, gdy mówimy o tym, jaki przedmiot jest chroniony np. zjawisko, ale również gdy mamy na myśli treść i sposoby kształtowania bezpieczeństwa. Według tego wyodrębnia się rodzaje bezpieczeństwa takie jak bezpieczeństwo polityczne (ochrona przed zamachami różnych ugrupowań), militarne, ekonomiczne, kulturowe, humanitarne (istnienie grup etnicznych), ekologiczne, ideologiczne (swoboda wyznań, wolność słowa). Trzecie jest bezpieczeństwo procesualne. Obejmuje ono zmienność w czasie subiektywnych i obiektywnych aspektów bezpieczeństwa. Omawiając pojęcie bezpieczeństwa nie należy pomijać zagrożenia. Jest to stan psychiki polegający na postrzeganiu pewnych zjawisk jako niebezpiecznych, lub niekorzystnych. Ważna tutaj będzie sprawna ocena zagrożeń przez władze państwa, ponieważ one decydują czy i kiedy rozpocząć reagowanie na większą skalę. Przy zagrożeniu, Daniel Frei obejmuje cztery elementy. Stan braku bezpieczeństwa, kiedy występuje duże zagrożenie zewnętrzne i jego postrzeganie jest prawidłowe. Stan obsesji, podczas którego minimalne zagrożenie jest postrzegane jako duże. Stan fałszywego bezpieczeństwa, z którym mamy do czynienia , gdy zagrożenie zewnętrzne jest dużej wagi, a postrzegamy je jako niewielkie. Ostatni jest stan bezpieczeństwa, który ma miejsce, gdy zagrożenie zewnętrzne jest nieznaczne i jego postrzeganie jest prawidłowe. Najlepszą formą zabezpieczenia potrzeb człowieka, oraz grupy społecznej jest państwo. Państwo bierze udział w stosunkach międzynarodowych, stąd bezpieczeństwo zewnętrzne odgrywa ogromną rolę w teorii i poczynaniach praktycznych. Jednak patrząc na bezpieczeństwo jako całość, powinniśmy brać pod uwagę zarówno zewnętrzne, jak i wewnętrzne aspekty. Bezpieczeństwo wewnętrzne odnosi się do zagrożeń i ich przeciwdziałań występujących wewnątrz państwa. Jest to zaspokajanie potrzeb, oraz interesów danego kraju. Realizuje się to w środowisku złożonym, ale tego konsekwencje dotyczą nie tylko osób zainteresowanych, grup, środowisk, czy państwa, lecz mogą odnieść się też do innych społeczności. Terroryzm jest przykładem zjawiska, które bez problemu rozprzestrzenia się poza granice państwa. Bezpieczeństwo wewnętrzne to relacja pomiędzy zagrożeniami, poziomem bezpieczeństwa, polityką bezpieczeństwa, oraz poczuciem bezpieczeństwa. Zagrożenia to ataki, katastrofy, oraz sytuacje o podobnych skutkach i ich konsekwencje. Poziom bezpieczeństwa jest stanem bezpieczeństwa panującym w danym państwie. Przez realizację polityki bezpieczeństwa przez określone organy, wpływa ona na poziom bezpieczeństwa społeczeństwa. Z kolei poziom bezpieczeństwa przekłada się na poczucie bezpieczeństwa. Poczucie bezpieczeństwa wyrażane jest przez społeczeństwo na przykład w marszach protestacyjnych, czy prezentowanych opiniach. Bezpieczeństwo zewnętrzne odnosi się do zagrożeń i przeciwdziałań wobec nich na zewnątrz państwa. Współcześnie najbardziej liczy się nie siła armii, a przynależność do sojuszy, dzięki którym zyskuje się wsparcie wojskowe innych państw. Siła armii bardziej od liczebności, zależy od wyszkolenia, oraz zaawansowania technicznego. Pojęcie bezpieczeństwa pojawiło się wraz z pierwszym człowiekiem. Od samego początku ludzie poszukują ścieżek, które zapewnią im bezpieczne życie, dzięki czemu będą mogli się dalej rozwijać. Zaczęto zauważać, że aby zapewnić bezpieczeństwo sobie, oraz najbliższym, trzeba się łączyć z innymi. Tak powstały plemiona, grupy i nareszcie państwa. Państwo jest najważniejszym dla człowieka czynnikiem wpływającym na poczcie bezpieczeństwa.

Bibliografia: • J. Szmyd, Bezpieczeństwo jako wartość, refleksja aksjologiczna i etyczna, Warszawa 1996 • Jarosław Zieliński, Bezpieczeństwo wewnętrzne wobec globalizacji, w: Problemy bezpieczeństwa wewnętrznego i bezpieczeństwa międzynarodowego, pod redakcją Krzysztofa M. Księżopolskiego, Wyższa Szkoła Administracyjno-Społeczna, Warszawa 2009 • S. Dworecki, Zagrożenia bezpieczeństwa państwa, Warszawa 1994