ŚRODKI MASOWEGO PRZEKAZU I ICH ROLA W NASZYM ŻYCIU (RADIO)

Każdy z nas ma na co dzień do czynienia z środkami masowego przekazu (inna nazwa - mass media). Za pośrednictwem mass mediów można przekazywać informacje do niezwykle licznej oraz bardzo zróżnicowanej publiczności (czyli odbiorców). Przez środki masowego przekazu rozumie się wielonakładowa prasę, także radio oraz telewizję. Dodatkowo do tej grupy można dołączyć np. plakaty, także filmy oraz kasety video lub wydawane w wielkich nakładach książki. Skrócona nazwa mass mediów to po prostu media.

Każdy z nas ma na co dzień do czynienia z środkami masowego przekazu (inna nazwa - mass media). Za pośrednictwem mass mediów można przekazywać informacje do niezwykle licznej oraz bardzo zróżnicowanej publiczności (czyli odbiorców). Przez środki masowego przekazu rozumie się wielonakładowa prasę, także radio oraz telewizję. Dodatkowo do tej grupy można dołączyć np. plakaty, także filmy oraz kasety video lub wydawane w wielkich nakładach książki.

Skrócona nazwa mass mediów to po prostu media. Pełnią one bardzo ważną rolę w społeczeństwie m. in.:

  • Wpływają na rozwój życia całej społeczności, są pewnego rodzaju działalnością gospodarczą. Wokół nich jest zatrudnionych wielu różnych specjalistów, którzy wiedza jak kreować współczesną kulturę. Są potężnymi instytucjami, które wykształciły osobiste zasady działania, jednocześnie współpracują z innymi ważnymi instytucjami.

  • Media stanowią jedno z narzędzi kontrolnych władzy społecznej, także zarządzania społecznego

  • Mass media stanowią swego rodzaju forum, na którym do publicznej wiadomości podaje się sprawy dotyczące życia całej społeczności.

-Pobudzają one rozwój kultury, po pierwsze w jej przejawach symbolicznych, artystycznych oraz obyczajowych , wskazują oraz promują nowe tendencje - zarówno w sztuce, także modzie oraz obyczajach.

  • Mass media są nadrzędnym źródłem kształtowania osobistej wyobraźni całej rzeszy odbiorców, wręcz całego społeczeństwa.

Środki masowego przekazu znacznie wpływają na system komunikowania się w tzw. kulturze masowej, poprzez swe istnienie określają charakter tej kultury. Rozwój mediów w Polsce podlegał zmianom na przestrzeni dziejów naszego państwa, w dużym stopniu był uzależniony od sytuacji politycznej oraz ustrojowej naszego państwa. Początki rozwoju polskich mediów należy upatrywać w okresie międzywojennym, zwłaszcza dotyczy to prasy. Natomiast o umasowieniu np.. radia można mówić mając na uwadze okres powojenny. Najpóźniej rozpowszechniła się telewizja, bowiem dopiero w latach sześćdziesiątych XX wieku. Nie ulega wątpliwości, że s PRL środki masowego przekazu podlegały ścisłej kontroli władz państwowych. Z końcem lat czterdziestych XX wieku media służyły jako narzędzie polityki kulturalnej, nad nimi piecze sprawowały ośrodki władzy. Mass media spełniały różnorakie role np. informacyjną, także propagandową oraz rozrywkową i edukacyjną. W mediach prezentowane były zarówno treści uznawane za trudne, rodem z klasyki artystycznej, jak również i te, które można określić jako popularne skierowane do szerszego kręgu odbiorców. Jednocześnie skutecznie eliminowano i selekcjonowano informacje napływające z Zachodu.

Z biegiem lat mass media rozwijały się coraz prędzej. Widoczne zmiany można już było zaobserwować w latach siedemdziesiątych. Natomiast lata osiemdziesiąte to początek masowego rozwoju magnetowidów oraz dużej ilości anten umożliwiających odbiór telewizji satelitarnej. Jednocześnie zauważa się znaczny wpływ kultury masowej napływającej z Zachodu. Jednak prawdziwe zmiany w zasadach funkcjonowania masowej komunikacji przyniósł ze sobą rok 1989, bowiem wówczas powstaje prawdziwy rynek mediów, jak również zauważalna jest ingerencja firm wydawniczych pochodzących z Zachodu, także telewizji satelitarnych, popularnych agencji reklamowych oraz firm zajmujących się produkcja nośników informacji. W odmienny sposób przebiegają w Polsce sposoby pozyskiwania odbiorcy, także konkurencja pomiędzy nadawcami oraz właściwa specjalizacja mass mediów. Następuje swego rodzaju przejście do tzw. ładu komunikacyjnego, który nadal kontroluje państwo, media zaczynają być regulowane poprzez rynek, w miejsce chaotycznej konkurencji, która nie posiadała żadnych regulacji prawnych, powstają konkretne zasady funkcjonowania środków masowego przekazu. Na oczach odbiorców dokonuje się monopolizacja rynku o charakterze wtórnym, dotyczy to zwłaszcza prasy. Do głosu dochodzą nadawcy, którzy mają silne zaplecze finansowe. To co zdecydowanie zaczyna wyróżniać mass media jest ich wciąż rosnący zasięg. Informacje przekazywane za pomocą mediów przybierają charakter publiczny, są skierowane do masowego odbiorcy.

O masowości wyżej wspomnianych mediów można mówić kolejno: prasa (XIX w. - która dobrze prosperuje w wysoko rozwiniętych państwach Europy oraz Ameryki Północnej), radio (lata trzydzieste XX wieku) oraz telewizja (lata pięćdziesiąte XX wieku).

Badając etymologie słowa mass media sięgną należy do lat czterdziestych XX wieku. Termin ten powstał w USA, tym samym oznaczał ich podstawowe cechy: w tym masowy charakter produkcji oraz odbioru przekazu, także schematyczność oraz dostępność przekazywanych informacji do szerszego ogółu.

Można przypuszczać, że najbardziej dostępne z mediów jest znane wszystkim radio. Jego podstawową rolę, która odgrywa w społeczeństwie można nazwać kulturotwórczą. Audycje, które pojawiają się w radio są adresowane do szerokiego kręgu odbiorców. Ich odbiór umożliwiają różnego rodzaju odbiorniki radiowe. Techniczna strona takiego przekazu leży już w gestii radiofonii. Radio w pewien sposób góruje nad np. prasą. Informacje przekazywane przez radio szybciej docierają do odbiorcy, w momencie gdy są nadawane można je odbierać, ich odbiór jest stosunkowo tani, informacje mogą się pojawiać w różnych obcych językach, bez trudu można przekazywać wiadomości na bardzo duże odległości (granice państwa nie stanowią tu przeszkód). Radio należy do narzędzi odpowiedzialnych za kształtowanie opinii publicznej oraz postaw, znaczącą rolę odgrywa w szerzeniu propagandy międzynarodowej. Kolejnym zadaniem jest wpływanie na rozwój poziomu kulturalnego słuchaczy, także przekazywanie przeżyć artystycznych oraz różnego rodzaju rozrywki (np. poprzez obecność programów muzycznych czy literackich), jak również przekazywanie postanowień dotyczących oświaty (np. programy nauczania dla poszczególnych etapów kształcenia). Dodatkowo radiu przypisuje się funkcje związane z reklamą. Oprócz audycji skierowanych do słuchaczy naszego kraju w radiu prezentowane są audycje skierowana do słuchaczy przebywających za granicą. W audycjach radiowych pojawiają się także informacje związane z polityką zagraniczną władz danego kraju, z nich słuchacze mogą się dowiedzieć o osiągnięciach i sukcesach gospodarczych jak również otrzymują komentarz do wydarzeń międzynarodowych. Tak różnorodne funkcje radia, przy tym wzbogacenie i udoskonalenie techniczne odbiorników wpłynęły na rozwój znaczenia radia oraz jego powszechna dostępność.

Za prekursorów radia postrzega się Aleksandra S. Popowa oraz Gugliemo Marconiego, jednak opatentowanie tego niezwykłego wynalazku przypisuje się temu drugiemu. Miało to miejsce w Anglii w 1896 roku. Początkowo (aż do zakończenia I wojny światowej ) radio służyło jedynie komunikacji na morzu oraz wykorzystywane było w celach militarnych. Jako wynalazek techniczny pojawiło się wraz z filmem (miło to miejsce z początkiem XX wieku). Wówczas kultura przekroczyła tzw. drugi próg umasowienia. Jednak do powstania pierwszej stacji radiowej doszło w 1920 roku (Pittsburg). Wówczas głoszono przez nią treści związane z ówczesną polityką amerykańską. Od tego czasu nastąpił zaskakujący rozwój radia. Początkowo trudno dopatrzyć się funkcji tego medium jako środka komunikacji, bowiem wiązało się ono z wysokimi kosztami (stając się tym samym popularnym hobby dla nadawców oraz odbiorców). Poprzez radio był możliwy aktywny udział w kulturze. Wraz z biegiem lat odbiorniki radiowe coraz bardziej taniały, w związku z tym radio stawało się coraz bardziej powszechne (nawet dla przeciętnego obywatela).

Na terenie Europy działa pięć podstawowych typów stacji radiowych : kanały informacyjne o zasięgu ogólnokrajowym, które należą do radiofonii publicznej, także sieci komercyjne (np. RadioZet) o zasięgu ogólnokrajowym, prywatne sieci w skład których wchodzą stacje lokalne, niezależne stacje, których zasięg jest regionalny lub lokalny oraz inne prywatne stacje lokalne (np. na terenach Niemiec).

Istnieją na świecie takie organizacje, których rola polega na zrzeszaniu instytucji radiowych oraz telewizyjnych na terenach danych krajów (m. in. Międzynarodowa Organizacja Radia i Telewizji oraz Europejska Unia Radiofoniczna). Stacje w poszczególnych krajach współpracują ze sobą. Ich współdziałanie polega na wymianie tych programów, które można określić mianem informacyjnych oraz publicystycznych, także wspólne organizowanie imprez o zasięgu międzynarodowym. Wszystkie sprawy związane z funkcjonowaniem radia reguluje specjalnie do tego uchwalona ustawa (Ustawa o Radiofonii i Telewizji), która weszła w życie z dniem 29 grudnia 1992 roku. NA mocy tej ustawy został powołana Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji.

Aktualnie wiele osób słucha radia, traktując to zajęcie już jako swoją codzienność. Wszyscy przyzwyczaili się do obecności środków masowego przekazu i współcześnie trudno sobie wyobrazić bez nich nasze codzienne życie. Lawinowo rozwijająca się technika oraz elektronika powoduje coraz to nowsze udoskonalenia w zakresie np. odbiorników radiowych i telewizyjnych. Taki stan rzeczy dodatkowo wpływa na korzystny rozwój wszystkich rodzajów środków masowego przekazu, które na dzień dzisiejszy są dostępne dla każdego człowieka.