Interesy narodowe i cele strategiczne Szwecji

Rozdział IV Interesy narodowe i cele strategiczne Posiadanie Podstawowe interesy narodowe są niezmienne i oparte na całościowej koncepcji bezpieczeństwa państwa, uwzględniającej aspekty polityczno-militarne, ekonomiczne, społeczne i ekologiczne. Interesy narodowe wynikają z fundamentalnych i niezmiennych wartości państwa, a ich realizacja stanowi dla państwa i jego mieszkańców potrzebę nadrzędną w aspekcie zapewnienia bezpieczeństwa . Główne interesy narodowe Szwecji w dziedzinie bezpieczeństwa to: Zapewnienie integralności terytorialnej i suwerenności politycznej – skuteczne dysponowanie potencjałem bezpieczeństwa, Udział Szwecji w wiarygodnych systemach bezpieczeństwa międzynarodowego; Swoboda korzystania przez obywateli z praw i wolności człowieka bez szkody dla innych osób i bezpieczeństwa państwa oraz ochrona indywidualna obywateli i zbiorcza ludności przed losowymi i celowymi zagrożeniami życia lub dóbr materialnych Bezpieczne warunki rozwoju potencjału społeczno-gospodarczego, ze szczególnym uwzględnieniem dbałości o akwen Morza Bałtyckiego oraz podwyższenie standardów życia i zdrowia obywateli; Cele strategiczne Szwecji: Utrzymywanie i demonstrowanie gotowości systemu bezpieczeństwa narodowego do wykorzystywania szans, podejmowania wyzwań, zmniejszania ryzyk i przeciwdziałania zagrożeniom zarówno zewnętrznym jak i wewnętrznym Rozwijanie współpracy ze wszystkimi sąsiadami, budowanie partnerstwa gospodarczo-militarnego, co ma na celu zapobieżenie konfliktom i kryzysom na arenie międzynarodowej Ochrona granic Szwecji, w szczególności granic morskich, ochrona porządku publicznego Rozwój potencjału obronnego i ochronnego, zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego, cybernetycznego i infrastruktury krytycznej w tych obszarach Stosunki międzynarodowe oparte na zasadzie wzajemności; udział w wiarygodnych sojuszach na szczeblu międzynarodowym- budowanie silnej pozycji Szwecji w regionie – zawarcie sojuszów, pogłębianie kooperacji z NATO, bliska współpraca z UE i innymi przyszłymi sojuszami międzynarodowymi- tylko jeśli jest to poparte odpowiednimi regulacjami Większa współpraca polityczna i wojskowa w regionie Morza Bałtyckiego Korekta wojskowa i zwiększenie wydatków na armię oraz liczebności jednostek wojsk Zwiększenie zdolności Cywilnego Planowania Kryzysowego Szwecji, w aspekcie zmienności stanu bezpieczeństwa zarówno w kwestii wojskowej jak i cywilnej Pomoc państwa na rzecz ochotniczych organizacji obronnych, na wypadek wojny lub sytuacji kryzysowych Udoskonalenie rozwiązań systemowych dla przeciwdziałania i zwalczania terroryzmu i proliferacji broni masowego rażenia Zapewnienie godnych warunków życia i pracy Wzrost wydajności i stabilizacji finansowej państwa Zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego Nauczanie wiedzy społeczeństwa w sferze bezpieczeństwa oraz zwiększanie kompetencji obywateli pozwalających na właściwe reagowanie w sytuacjach kryzysowych Zapewnienie bezpieczeństwa klimatycznego oraz ochrony środowiska, różnorodności biologicznej i zasobów naturalnych, w szczególności zasobów wodnych, a także kształtowanie zagospodarowania przestrzennego kraju w sposób zwiększający odporność na różnorakie zagrożenia Rozwój zagospodarowania przestrzennego kraju w szczególności w części północnej państwa Strategiczny potencjał bezpieczeństwa narodowego Potencjał bezpieczeństwa narodowego służy realizacji interesów narodowych i osiąganiu celów strategicznych.

Rozdział IV Interesy narodowe i cele strategiczne Posiadanie Podstawowe interesy narodowe są niezmienne i oparte na całościowej koncepcji bezpieczeństwa państwa, uwzględniającej aspekty polityczno-militarne, ekonomiczne, społeczne i ekologiczne. Interesy narodowe wynikają z fundamentalnych i niezmiennych wartości państwa, a ich realizacja stanowi dla państwa i jego mieszkańców potrzebę nadrzędną w aspekcie zapewnienia bezpieczeństwa . Główne interesy narodowe Szwecji w dziedzinie bezpieczeństwa to:

  1. Zapewnienie integralności terytorialnej i suwerenności politycznej – skuteczne dysponowanie potencjałem bezpieczeństwa,
  2. Udział Szwecji w wiarygodnych systemach bezpieczeństwa międzynarodowego;
  3. Swoboda korzystania przez obywateli z praw i wolności człowieka bez szkody dla innych osób i bezpieczeństwa państwa oraz ochrona indywidualna obywateli i zbiorcza ludności przed losowymi i celowymi zagrożeniami życia lub dóbr materialnych
  4. Bezpieczne warunki rozwoju potencjału społeczno-gospodarczego, ze szczególnym uwzględnieniem dbałości o akwen Morza Bałtyckiego oraz podwyższenie standardów życia i zdrowia obywateli; Cele strategiczne Szwecji:
  5. Utrzymywanie i demonstrowanie gotowości systemu bezpieczeństwa narodowego do wykorzystywania szans, podejmowania wyzwań, zmniejszania ryzyk i przeciwdziałania zagrożeniom zarówno zewnętrznym jak i wewnętrznym
  6. Rozwijanie współpracy ze wszystkimi sąsiadami, budowanie partnerstwa gospodarczo-militarnego, co ma na celu zapobieżenie konfliktom i kryzysom na arenie międzynarodowej
  7. Ochrona granic Szwecji, w szczególności granic morskich, ochrona porządku publicznego
  8. Rozwój potencjału obronnego i ochronnego, zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego, cybernetycznego i infrastruktury krytycznej w tych obszarach
  9. Stosunki międzynarodowe oparte na zasadzie wzajemności; udział w wiarygodnych sojuszach na szczeblu międzynarodowym- budowanie silnej pozycji Szwecji w regionie – zawarcie sojuszów, pogłębianie kooperacji z NATO, bliska współpraca z UE i innymi przyszłymi sojuszami międzynarodowymi- tylko jeśli jest to poparte odpowiednimi regulacjami
  10. Większa współpraca polityczna i wojskowa w regionie Morza Bałtyckiego
  11. Korekta wojskowa i zwiększenie wydatków na armię oraz liczebności jednostek wojsk
  12. Zwiększenie zdolności Cywilnego Planowania Kryzysowego Szwecji, w aspekcie zmienności stanu bezpieczeństwa zarówno w kwestii wojskowej jak i cywilnej
  13. Pomoc państwa na rzecz ochotniczych organizacji obronnych, na wypadek wojny lub sytuacji kryzysowych
  14. Udoskonalenie rozwiązań systemowych dla przeciwdziałania i zwalczania terroryzmu i proliferacji broni masowego rażenia
  15. Zapewnienie godnych warunków życia i pracy
  16. Wzrost wydajności i stabilizacji finansowej państwa
  17. Zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego
  18. Nauczanie wiedzy społeczeństwa w sferze bezpieczeństwa oraz zwiększanie kompetencji obywateli pozwalających na właściwe reagowanie w sytuacjach kryzysowych
  19. Zapewnienie bezpieczeństwa klimatycznego oraz ochrony środowiska, różnorodności biologicznej i zasobów naturalnych, w szczególności zasobów wodnych, a także kształtowanie zagospodarowania przestrzennego kraju w sposób zwiększający odporność na różnorakie zagrożenia
  20. Rozwój zagospodarowania przestrzennego kraju w szczególności w części północnej państwa

Strategiczny potencjał bezpieczeństwa narodowego Potencjał bezpieczeństwa narodowego służy realizacji interesów narodowych i osiąganiu celów strategicznych. Jego wzmacnianie wyraża dbałość o bezpieczeństwo Szwecji oraz utrzymanie stabilizacji w regionie i na świecie, bezpośrednio lub pośrednio przez udział w organizacjach międzynarodowych.

System bezpieczeństwa narodowego obejmuje siły, środki i zasoby przeznaczone przez państwo do realizacji zadań w tym obszarze, odpowiednio zorganizowane, utrzymywane i przygotowywane. W skład systemu bezpieczeństwa w Szwecji wchodzi:  Podsystem kierowania,  Podsystemy wykonawcze:  Policja Narodowa,  Dystryktowa Komenda Policji.

Podsystem kierowania jest kluczowym elementem systemu bezpieczeństwa narodowego. Tworzą go organy władzy publicznej i kierownicy jednostek organizacyjnych, wykonujący zadania związane z bezpieczeństwem narodowym, wraz z organami doradczymi i aparatem administracyjnym oraz procedurami funkcjonowania i stosowną infrastrukturą. Jego fundamentem są trwałe zasady ustrojowe ( konstytucja, akty, ustawy). Szczególna rola w kierowaniu bezpieczeństwem narodowym przypada Parlamentowi i Kancelarii Rządu. Istotnym elementem podsystemu kierowania bezpieczeństwem narodowym jest zarządzanie kryzysowe.

Podsystemy wykonawcze to siły i środki przewidziane do realizacji zadań w obszarze bezpieczeństwa narodowego, pozostające w dyspozycji organów kierowania bezpieczeństwem. Dzielą się one na podsystemy:  operacyjne (obronny i ochronne)  wsparcia (społeczne i gospodarcze). Podsystemy operacyjne przeznaczone są do wykorzystywania szans, podejmowania wyzwań, redukowania ryzyk i przeciwdziałania zagrożeniom o charakterze polityczno-militarnym i pozamilitarnym. Podsystemy społeczne i gospodarcze zasilają je odpowiednimi zdolnościami i zasobami. Zgodnie z konstytucją podsystemy wykonawcze mają za zadanie ochronę praw jednostki, zapobieganie i wykrywanie przestępstw i wykonanie wszystkich czynności, aby każdy, kto popełni przestępstwo, został zatrzymany i doprowadzony przed wymiar sprawiedliwości.

Istnieje konieczność rozwoju i modernizacji potencjału obronnego. Szwedzkie Siły Zbrojne stanowią 29. siłę militarną na świecie. Główny element potencjału obronnego stanowią profesjonalne Siły Zbrojne Szwecji . Coroczne zwiększanie nakładów na rozwój i modernizację oraz nowy program odbudowy naszego potencjału na potrzeby obronne państwa, prowadzi do pozyskania nowoczesnego sprzętu wojskowego oraz poszerzenia zdolności operacyjnych. Procesy modernizacyjne obejmują również różne aspekty funkcjonowania szwedzkiej dyplomacji zagranicznej, wojskowych służb specjalnych działających na rzecz obronności ( np. wywiad i kontrwywiad) oraz szwedzkiego przemysłu obronnego i związanego z nim potencjału naukowo-badawczego.

Zróżnicowany wewnętrznie potencjał ochronny wspiera państwo w realizacji zadań z zakresu bezpieczeństwa narodowego. Tworzony jest on przez: wymiar sprawiedliwości, służby specjalne, państwowe służby, straże i inspekcje wyspecjalizowane w ochronie porządku publicznego, służby ratownictwa i ochrony ludności, elementy zarządzania kryzysowego, Straż Graniczną, podmioty sektora prywatnego (firmy ochrony osób i mienia, organizacje pozarządowe (zwłaszcza społeczne organizacje ratownicze). Istotną rolę odgrywa w potencjale ochronnym System Obrony Cywilnej Szwecji powstały ponad 100 lat temu będącej częścią obrony niemilitarnej.

Potencjał społeczny, w tym kapitał ludzki, jest ważnym czynnikiem warunkującym wzrost gospodarki narodowej, sprawność państwa, aktywność społeczeństwa obywatelskiego oraz ogólną poprawę jakości życia obywateli. System edukacji w Szwecji oparty jest na kluczowych dla tego społeczeństwa wartościach. Są to między innymi: współpraca, dialog, wzajemne poszanowanie, odpowiedzialność, a także dbałość o środowisko naturalne. Realizowane są programy, które dodatkowo te umiejętności i wartości rozwijają. Istotnym elementem rozwoju kapitału ludzkiego i społecznego jest edukacja na rzecz bezpieczeństwa, która wpływa na nasz potencjał obronny i ochronny.

Potencjał gospodarczy. Szwecja jest wysoko rozwiniętym krajem przemysłowym. Stały wzrost Produktu Krajowego Brutto przekłada się na poprawę warunków życia społeczeństwa i ciągły wzrost PKB kraju, pomimo kryzysu w Europie. Podstawowe wskaźniki makroekonomiczne wskazują na normalizację sytuacji gospodarczej Szwecji i dobre perspektywy rozwoju w najbliższych latach, przy zachowaniu dyscypliny finansów publicznych. Gospodarka Szwecji charakteryzuje się znacznym udziałem sektora państwowego, do którego w całości należy transport kolejowy i łączność, w znacznym stopniu górnictwo i energetyka oraz hutnictwo, przemysł zbrojeniowy, a ponadto cechuje ją duża koncentracja produkcji i kapitału w wielu spółkach, m.in.: Ericsson, Volvo, SAAB, przy silnych powiązaniach międzynarodowych. Aktywność szwedzkich firm na rynku zagranicznym oraz rosnący eksport świadczą o rozwoju i coraz większej konkurencyjności szwedzkiej gospodarki.

Energetyka jest jednym z najważniejszych elementów bezpieczeństwa narodowego. Do głównych czynników bezpieczeństwa energetycznego należy dostęp do surowców energetycznych, w tym poza granicami kraju, dywersyfikacja źródeł i kierunków dostaw paliw oraz budowa nowych mocy w oparciu o zróżnicowane technologie wytwarzania, pozwalająca na zrównoważenie krajowego popytu na energię. Szwecja jest krajem o jednej z najwyższych na świecie konsumpcji energii na obywatela (18 MWh/osobę) i równocześnie energetycznie samowystarczalnym. W energetyce Szwecji duży udział ma energia pochodząca z krajowych elektrowni jądrowych (dziesięć reaktorów dostarcza 42% mocy) oraz wodnych (46,9%). W 2009 zapowiedziano powrót do energetyki obronnej wobec niewystarczającej efektywności alternatywnych źródeł energii odnawialnej, takich jak elektrownie wiatrowe.