Biografia wpisana w twórczość Jana z Czarnolasu

Jan Kochanowski urodził się w Sycynie w średnio zamożnej rodzinie szlacheckiej. W wieku lat 14 rozpoczął naukę w Akademii Krakowskiej, w latach 1551-1552 zaś korzystając z protekcji księcia Albrechta przebywał w Królewcu studiując na tamtejszym uniwersytecie. W 1552 roku wyjechał do Włoch, gdzie spędził 5 lat studiując na uniwersytecie w Padwie, gdzie zdobył gruntowne wykształcenie filologiczne, ukoronowane doskonałą znajomością łaciny, greki oraz literatury starożytnej. Jego pierwsze utwory to łacińskie elegie miłosne.

Jan Kochanowski urodził się w Sycynie w średnio zamożnej rodzinie szlacheckiej. W wieku lat 14 rozpoczął naukę w Akademii Krakowskiej, w latach 1551-1552 zaś korzystając z protekcji księcia Albrechta przebywał w Królewcu studiując na tamtejszym uniwersytecie. W 1552 roku wyjechał do Włoch, gdzie spędził 5 lat studiując na uniwersytecie w Padwie, gdzie zdobył gruntowne wykształcenie filologiczne, ukoronowane doskonałą znajomością łaciny, greki oraz literatury starożytnej. Jego pierwsze utwory to łacińskie elegie miłosne. Stopniowo coraz bardziej przekonywał się do tworzenia w języku ojczystym. Wróciwszy około 1559 roku do Polski Kochanowski przez 10 lat przebywał na dworach magnackich, a w końcu został sekretarzem króla Zygmunta Augusta, jego pozycja znakomitego poety była już wtedy bezpieczna i ugruntowana. Około 1570 roku porzucił życie dworskie i przeniósł się do otrzymanego w spadku po matce Czarnolasu. Tutaj zamieszkał na stałe ze swą małżonką Dorotą Podlodowską. Życie na wsi upływało w zgodzie z humanistycznymi ideałami i w harmonii, aż do śmierci córki Urszuli (1578 lub 1579). Jan Kochanowski umarł nagle w Lublinie w 1584 roku.

Życie Jana Kochanowskiego można podzielić na 3 etapy:

  1. okres młodości, studiów
  2. okres pobytu nma dworach
  3. okres czarnoleski utwory autobiograficzne to?

“Do gór i lasów” - podmiot liryczny opisuje swe dotychczasowe losy i określa swój model życia - renesansowego humanisty. Życie ludzkie jest bezustannym poznawaniem świata, jest również przygodą pełną niewiadomych, nieoczekiwanych zmian. Jest to jednocześnie otwór pełen optymizmu, wyrażonego chociażby w zamykającej wiersz deklaracji: a ja z tym trzymam, kto co w czas uchwyci. Należy te słowa rozumieć jako nawiązanie do antycznego hasła epikurejczyków “carpe diem” czyli chwytaj dzień.

“O żywocie ludzkim” - to fraszka, która nie jest typowo autobiograficzna, ale obrazuje problemy filozoficzne, nad którymi zastanawia się poeta, czyli nad życiem, rolą i miejscem człowieka w otaczającym świecie. Pojawia się tu pełna zadumy refleksja nad losem ludzi. Człowiek jest tu przedstawiony jako kukiełka w rękach przeznaczenia.