Sofokles ,,Król Edyp" dramat antyczny Jaką antyczną koncepcję życia człowieka przedstawia dramat Sofoklesa : ,,Król Edyp" odwołując się do fragmentu- Stasimon IV.

           Antyk stworzył dość osbliwą koncepcję losu człowieka. Już w czasach starożytnych Grecy byli przekonani że  losem człowieka rządzi fatum a jego życie jest z góry przesądzone i zaplanowane.Ludzie żyjąc i  dokonując pewnych wyborów podejmują pewne decyzje

które i tak nie mają znaczenia ponieważ przeznaczenia nie da się uniknąć. Czy w takim razie możemy mówić o poczuciu szcześcia z życia ? Walkę z człowieka z własym losem,przeznaczeniem-fatum pokazują dramaty antyczne a jednym z ich najlepszych przykładów jest ,,Król Edyp “napisany przez Sofoklesa. Dramat ten pokazuje nam bardzo dużą rolę fatum.Autor w Stasimonie IV utworu odnosi się do przeznaczenia, a dużą rolę odgrywa w nim chór który ukazuje nam bezwartościowość nicość i przemijanie ludzkiego życia wobec ciążącym na nim przeznaczeniu. Pieśń ta zaczyna się pełnymi dramatu słowami : ,,O śmiertelnych pokolenia ! Życie wasze ,to cień cienia” które są pewnego rodzaju przesłaniem, pozostała jej część pokazuje złudność życia ludzkiego, człowieka dążącego do szczęscia którego nigdy nie zazna.Niestety dzieje się tak dlatego że los człowieka jest zgubny a szczęście jest mu zabrane przez przeznaczenie i musi być wypełnione.Przykładem tego jest głowny bohater tego dramatu który poznawszy swoje fatum podjął z nim walkę ,zamagał się z losem choć wynik był z góry przewidziany i przepowiednia musiała się wypełnić. Edyp syn Lajosa i Jokasty pochodzi z Tebańskiego rodu Labdakidów.Jego ojciec otrzymuje od wyroczni przepowiednie że zginie z ręki syna który później poslubi swoją matkę.Po urodzeniu się syna Lajos każe przekłuć mu nogi i porzucić w górach.Sługa wykonujacy rozkaz lituje się nad dzieckiem i oddaje go pasterzowi który zanosi je bezdzietnej parze królewskiej z Koryntu Polibosowi i Merope.Edyp wiedzie tam szczęsliwe życie dopuki nie dowiaduje się że jest przybranym synem.Chcąc poznać prawdę udaje się do wyroczni chcąc poznać prawdę ale tam słyszy straszną przepowiednię.Po usłyszeniu jej za wszelką cenę doży do tego żyby się nie wypełnila.Przepowiednia wyroczni delfickiej za sprawą zbiegu wydarzeń i ingerencji Bogów przybliża go do spełnienia ciążącego na nim fatum. Edyp zamiast powrócic do Korynyu udaje się w stronę Teb i po drodze napotyka Lajosa którego w wyniku sprzeczki morduje.Podczas wędrówki dociera do miasta Teb które ratuje odgadując zagadkę Sfinksa, a w nagrodę za to jego żoną zostaje Jokasta tym samym wypełniając wizję Pytii.Zostając królem dąży do wyjasnienia mordu poprzedniego króla co przybliża go do poznania tragicznej prawdy.Wrózbita Tyrezjasz wezwany na dwór króla ostrzega go przed szukaniem prawdy mowiąc ,,Biada, o biada tej wiedzyco szkodę niesie wiedzącym " . Edyp przepełniony swą pychą oskarża Tyrezjasza i Kreona brata Jokasty o spiskowanie przeciw niemu.Królowa widząc awanturę przekonana jest o prawości swojego męża i przybliża mu szczegóły dotyczące śmierci Lajosa . Król słuchając poznaje okoliczności które kiedyś stały się z jego udziałem.Wszystko wyjaśnia się kiedy na dwór przybywa posłaniec z Koryntu i oznajmia o śmierci Polybosa i że nie był on ojcem Edypa.Wtedy Edyp zrozumiał że jego Fatum którego tak bardzo próbował uniknąć całkowicie się wypełniło.W wyniku tego Jokasta popełnia samobójstwo a Edyp pozbawia się wzroku wyłupiając sobie oczy. Biorąc pod uwagę postać Edypa w utworze Sofoklesa mozemy zauważyć że człowiek nie ma wpływu na swój los , przeznaczenie, a wina bohatera jest tragiczna bo nie jest on świadomy popełnianych przez siebie czynów.Klątwa która ciąży na jego rodzinie i na nim jest nie do uniknięcia a on sam im bardziej od niej che uciec tym bardziej ją wypełnia. Według twórców antycznych los człowieka jest tragiczny i niemożliwy do ocalenia się przed fatum, zawsze prowadzi do zaplanowanego końca.Sofokles w swoim dramacie pokazał nam antyczną koncepcję ludzkiego losu, uświadomił nam że Edyp nie miał wpływu na swoje przeznaczenie a wszelkie próby zmiany tego przepełnione były pychą.Zycie każdego człowieka miało swoje przeznaczenie i było związane z wolą Bogów a wyrok ciążył nad nim jeszcze przed jego narodzinami .