“przypomnienie dawnej miłości” Franciszka Karpińskiego i “Dziady” cz.IV Adama Mickiewicza są dziełami różnych epok. Utwór Karpińskiego zgodny jest z założeniami sentymentalizmu. Podmiot opowiada swoją historię z perspektywy czasu. Zachowuje dystans,jest pogodzony ze stratą ukochanej. Mickiewiczowski Gustaw jest przykładem bohatera werterycznego. Buntuje się przeciwko bogactwu,którym odebrano mu ukochaną. Zranione uczucia i urażona męska duma wprowadzają go w stan zamętu emocjonalnego,który towarzyszy mu w monologu. Porównywany fragment znajduje się na końcu IV cz. “Dziadów”. Historia Gustawa zostaną opowiedziana podczas “godziny rozpaczy” Oba teksty łączy przede wszystkim motyw nieszczęśliwej miłości. Bohaterowie są kochankowie,którzy stracili możliwość bycia ze swoimi ukochanymi. Przedstawiają swoje historie za pomocą monologu,jednak ich podejście do przeszłości jest odmienne. Natura jest świadkiem wszystkich zdarzeń,ich tłem,a także zmienia się wraz z uczuciami i relacjami kochanków. W “Przypomnieniu dawnej miłości” adresatem monologu jest Justyna,którą podmiot liryczny utracił,i za którą tęskni. Rozpamiętuje łączące ich uczucie. Wspomina je pozytywnie,mówi spokojnie,z dystansem. Ukazuje cierpienie w sposób opanowany,a nie desperacki-prowadzący do samobójstwa. Uważa,że za jego nieszczęście odpowiedzialny jest tylko i wyłącznie “gniewny los”,któremu poddaje się bez walki czy jakiegokolwiek oporu. Akceptuje zaistniałą sytuację i nie przeklina świata ani obowiązujących w nim norm. Świadkiem miłosnych spotkań lirycznego “ja” i Justyny jest natura,przed którą podmiot liryczny nie wstydził się okazywać uczuć. Współgra z ekstrawersją i odzwierciedla ją wraz z położeniem kochanka. Symbolem ich miłości staje się jawor,na którym zakochani wyryli swoje imiona. Kiedy ich miłość przeminęła,inicjały na drzewie “popsuł pasterz niebaczny”. Miejsca,w których bywali,zmieniły się,straciły swój urok. Autor wyidealizował nie tylko obraz przyrody,ale też miłości,która łączyła zadurzonych w sobie kochanków. Podmiot liryczny mówi o porozumieniu dusz,a także bliskości łączącej wybranków. Mimo,że “ręka rękę ściskała,(…) usta się złączyły” miłość ta była cnotliwa i niewinna. Wiersz jest pieśnią pasterską,o czym świadczyć może podtytuł. O tym,że utwór jest pieśnią świadczy również melodyjność,rytmiczność ukazana dzięki powtórzeniom,oraz czterowersowe zwrotki. Występuje dużo epitetów,które pomagają wyobraźni czytającego zobrazować sytuację opisaną w utworze. W IV cz. “Dziadów” głównym bohaterem jest Gustaw,który na początku przypomina sobie nieszczęśliwe chwile z ukochaną. Nie zdradza jej imienia ani żadnych szczegółów z wyjątkiem tego,że każdy zazdrości jej urody. Po chwili podmiot liryczny zostaje ogarnięty rozpaczą i gniewem. Przedstawia miłość negatywnie,a odpowiedzialną za kryzys ich miłości i późniejszą tragedię czyni ukochaną,którą nazywa “puchem marnym” i “wietrzną istotą”. Chce,aby pamięć o nim została uczczona żałobą i jest rozgoryczony,że jego ukochana nawet przez chwilę nie rozpaczała i “nie przypięła jednej czarnej wstążki do sukienki”. Bohater obwinia kobietę o zmarnowanie miłości,która jego zdaniem była darem od Boga-“Bóg osnuł przyszłe więzy,a tyś je rozstrzygła”. Wierzy w jedność dusz,oraz mit,że każdemu jest przeznaczona jakaś osoba. Później zdaje sobie sprawę,że jego ukochana niczego mu nie obiecała. Gustawa cechują gwałtowne emocje,które współgrają z konwencją romantyzmu. Popada ze skrajności w skrajność-kocha tę kobietę a zarazem jej nienawidzi,zachwyca się jej dobrocią i opisuje jej wady. Swój pogląd o miłości kształtuje ma podstawie książek,w których odszukał jej ideał i nie potrafi jej odwzorować w rzeczywistości. Jako bohater werteryczny nie potrafi kontrolować własnych emocji,popada w melancholię i depresję,co prowadzi do samobójstwa. Przeżywa weltschmerz spowodowany niemożliwością spełnienia jego pragnień i oczekiwań. Epitety i didaskalia pokazują uczucia bohatera. W utworze występuje synkretyzm rodzajowy,przeżycia wewnętrzne przedstawione są za pomocą monologu,didaskali,i tragicznego zakończenia. Kompozycja jest nieregularna,utwór zawiera mnogie pytania retoryczne oraz hiperbole,które oddają uniesienie bohatera. Obydwa utwory różnią się sposobem przeżywania miłości i podejściem do niej. Główną przyczyną jest czas dzielący powstanie tych utworów. Karpiński to sentymentalista,pochodzi z wcześniejszej epoki,w której koncepcja epoki różniła się od tej romantycznej. Poeta pokazuje,że miłość jest szczęśliwa nawet wtedy,kiedy się kończy. Darzy wybrankę swojego serca szacunkiem,mimo tego co się wydarzyło i nie obwinia jej za to,jak potoczyły się ich losy. Nasz wieszcz narodowy ukazuje nam zupełnie odmienny obraz zakończenia związku. Dawny kochanek nie tylko kocha ponad wszystko panią swojego serca-w jego mniemaniu ich miłość była zaplanowana przez Boga-ale również gardzi ukochaną. Wyraża się o niej jak najgorzej,nienawidzi jej i wini ją za koniec łączącej ich więzi. Sentymentalista potrafi zachować dystans,cechuje się spokojną refleksją o przeszłości,czego brak romantykowi,którym targają sprzeczne emocje,od których nie potrafi się uwonić po to,by spojrzeć na zaistniałą sytuację z perspektywy czasu,