ANALIZA PORÓWNAWCZA UTWORÓW Horacy „Do Leukonoe” i „Skarga umierającego” fragment

Opisywane tu utwory dzieli olbrzymia przepaść czasowa. Horacy to twórca antyczny natomiast anonimowy twórca fragmentu „Skargi umierającego” pochodzi ze średniowiecza. Oba teksty łączy bezsprzecznie temat - dotyczą one nieuchronności ludzkiego losu. Mimo tego teksty te różnią się opisywanymi postawami względem egzystencji ludzkiej na ziemi. Utwór Horacego „Do Leukonoe” jest przykładem liryki zwrotu do adresata. Kobiece imię adresatki może być mylące kojarzące się z tematyką miłosną aczkolwiek nawiązuje ona do tematyki refleksyjno-filozoficznej.

Opisywane tu utwory dzieli olbrzymia przepaść czasowa. Horacy to twórca antyczny natomiast anonimowy twórca fragmentu „Skargi umierającego” pochodzi ze średniowiecza. Oba teksty łączy bezsprzecznie temat - dotyczą one nieuchronności ludzkiego losu. Mimo tego teksty te różnią się opisywanymi postawami względem egzystencji ludzkiej na ziemi.

Utwór Horacego „Do Leukonoe” jest przykładem liryki zwrotu do adresata. Kobiece imię adresatki może być mylące kojarzące się z tematyką miłosną aczkolwiek nawiązuje ona do tematyki refleksyjno-filozoficznej. Wiersz Horacego nie jest typową odą, gdyż posiada ona budowę stychiczną, a nie stroficzną.  Horacy wypowiada się w imieniu ogółu na temat nieprzerywanej płynności życia, „wszystko płynie”-pantha rei. W wierszu przeważają określenia, które są związane z czasem m.in.: „koniec”, „ostatnia”, „rok za rokiem”, „jedna godzina”. Oddają one sens tego, że życie trwa, ale jednocześnie jest ono ulotne i zanim się obejrzymy przeminie. Liczne nawiązania do kontekstów mitologiczno-antycznych, którym jest wers „łap dzień każdy” jest ona zaczerpnięta z filozofii epikurejczyków i ich maksymy „Carpe diem”; ponadto postać Jowisza: „A czy z rozkazu Jowisza ta zima”, który był bogiem nieba, burzy i deszczu” oraz wers „babilońskich nie pytaj wróżbiarzy” jest jednocześnie radą podmiotu (filozofa, mędrzca), aby człowiek nie zadawał pytań dotyczących przyszłości i zaakceptował los, który jest mu przypisany. Czasowniki w trybie rozkazującym: „Nie pytaj”, „Nie troszcz się”, „Klaruj swe wina” są oznaką impresjonizmu użytego przez autora. Zaakceptowanie faktu, iż życie jest krótkie i jest tylko niewielkim momentem radości w życiu człowieka, po którym następuje śmierć łączy się z motywem vanitas, zakładający marność nad marnościami i wszystko marność mówiący, iż wszystko co robimy i co osiągnęliśmy jest nieważne i nie posiada wartości, gdyż pozostawimy po sobie cały zapracowany dorobek i odejdziemy w zapomnienie. Przyszłość jest bowiem jedynie złudnością, która jeszcze nie istnieje, dlatego Horacy nazywa jej obietnice „płochymi”. Poeta dokonuje swoistej syntezy stoicyzmu i epikureizmu budując swoją filozofię stabilności, radości i korzystania z teraźniejszości. 

Z kolei wiersz anonimowego autora „Skarga umierającego” wykorzystuje lirykę bezpośrednią, osobistą będącą jak wskazuje tytuł zażaleniem. Wiersz „Skarga umierającego” ma budowę stroficzną. Bohater wiersza wygłasza monolog pełen bólu i rozpaczy. Podmiot liryczny wspomina swoją młodość i uosobieniem „Nie usłałem swojej duszy” potwierdza, że nie zadbał o jej zbawienie, zażywając rozkoszy za młodu.  Przyznaje się, że przez całe swoje życie skupiał się na sprawach doczesnych przez ci nie dbał o swoje życie pozagrobowe.  Jest zmartwiony losem swojej duszy, gdyż nie wie co się z nią stanie. Następnie wspomina zgromadzone bogactwa – teraz zupełnie niepotrzebne. Uosobienie „Fałszywy mi świat powiedał” jest rozczarowaniem podmiotu, gdyż świat wpajał mu jego nieśmiertelność. Jest zaskoczony brutalną rzeczywistością, której nie był świadomy. „Wczera mi tego nie powiadał/Bych ja długo żyw byci miał” żali się w świat ze względu na jego niesprawiedliwość i uświadamia sobie, że już nie ucieknie przed śmiercią.