W okresie zaborów, który trwał 123 lat dochodziło do wielu prób odzyskania niepodległości. Pierwszym zrywem była Insurekcja Kościuszkowska z 1794 roku. Powstanie to było wymierzone bezpośrednio w uczestników II rozbioru, czyli w Królestwo Pruskie oraz Imperium Rosyjskie. Główne przyczyny to: sprzeciw wobec rozbioru, redukcja wojska polskiego o 50%przymusowe wcielenie żołnierzy do armii rosyjskiej i pruskiej. Powstanie wybuchło 24 marca na krakowskim rynku. Dowódcą został Tadeusz Kościuszko. Pierwsze starcie odbyło się pod Racławicami 4 kwietnia, gdzie wojsko polskie zwyciężyło z armią rosyjską. Dwa tygodnie później wybuchło powstanie w Warszawie pod przewodnictwem pułkownika Jana Kilińskiego. Tego samego dnia wojsko Kościuszki rozpoczęło swą misje. 4 kwietnia wojsko polskie starło się z wojskami rosyjskimi w pierwszej, większej bitwie pod Racławicami. Było to również pierwsze zwycięstwo. W następnych tygodniach armia Kościuszki skupiła się głównie nad dozbrajaniem. Ważnym wydarzeniem było wydanie 5 maja aktu prawnego przez Tadeusza Kościuszko tzw. Uniwersał Połaniecki, który potwierdzał tylko zapowiedziane uwłaszczenie chłopów. Pod Szczekocinami miała miejsce bitwa, która zakończyła się klęską, na dodatek poniesiono w niej ogromne straty, a wojsko zmuszone było do odwrotu w stronę stolicy. Po kilku miesięcznej, krwawej walce o Warszawę, w której ginęli powstańcy jak i cywile, postanowiono skapitulować.
Kolejnym ważnym zrywem było powstanie Listopadowe z dnia 29 listopada 1830 roku. Przyczynami wybuchu powstania było łamanie zapisów konstytucyjnych przez cara Rosji Mikołaja I oraz wielkiego księcia Konstantego Romanowa, nakładanie większych podatków, represjonowanie polskich działaczy, próby wysłania polskich żołnierzy do Francji. Dowódcą powstania był Piotr Wysocki, który rozkazał pojmanie Wielkiego Księcia. 25 stycznia 1831 roku Sejm powołał Rząd Narodowy i zdetronizował cara, co równoznaczne było z wojną. Pierwsze starcia odbyły się pod Olszynką Grochowską 25 lutego, bitwy tej jednak nie rozstrzygnięto. Dowodzenie po gen. Chłopickim przejął gen. J. Z. Skrzynecki, który rozkazał odwrót wojska, uzasadniając tą decyzje, że zbyt ciężko byłoby obronić tak daleko wysunięte tereny. Polacy odnosili kilka większych zwycięstw np. pod Wawrem, Iganiami czy Tykocinem. 6 września wojsko rosyjskie pod dowództwem Iwana Paskiewicza uderzyło na Warszawę, która została zdobyta po 3 dniach krwawych walk. Powstanie Listopadowe zakończyło się porażką, a skutkiem były m.in. ograniczenie autonomii Królestwa Polskiego, likwidacja sejmu, aresztowania, zsyłki, konfiskaty ziemi czy rusyfikacja.
Ostatni zryw narodowo-wyzwoleńczy odbył się w 1863 roku. Polacy widząc chwilową słabość Imperium Rosyjskiego, stanęli przed szansą zdobycia niepodległości. Głównymi przyczynami były represje polityczne, wprowadzenie stanu wojennego, branka. 22 stycznia 1863 roku Tymczasowy Rząd Narodowy wydal odezwę wzywającą każdego obywatela mieszkającego na terytorium przedrozbiorowym do zbrojnej walki z zaborcą. Niewielka armia powstańcza musiała zmierzyć się z ponad 100 tysięczną armią rosyjską. Walka przybrała charakter partyzancki. Większe bitwy odegrały się pod Ciołkowem, Siemiatyczami, Małogoszczem lub Krasnobrodem. 17 października władzę przejął gen. Romuald Traugutt, ale niestety nie dał rady uratować powstania, które ostatecznie upadło w październiku 1864 roku. Traugutt został stracony 5 sierpnia, a powstańców aresztowano i zsyłano na Sybir. Był to ostatni zryw w rozbiorowej Polsce.