Wybaczenie ludziom, którzy krzywdzą inne osoby, jest bardzo trudne i nie każdy człowiek potrafi to uczynić. Wielu bohaterów literackich staje przed takim wyborem, a ich decyzje bywają różne. Najczęściej bohaterowie ukazani w literaturze potrafią wybaczać innym osobom, lecz często nie zapominają o doznanych krzywdach lub po czasie żałują swojej decyzji z różnych względów.

Bohaterka utworu “Zemsta niedokonana” autorstwa Irit Amiel początkowo decyduje się na wybaczenie, lecz tylko ze względu na to, że nie zna całej prawdy o ludziach, którym wybacza. Estera, czternastoletnia Żydówka, podczas drogi powrotnej z sąsiedniej wsi spotyka grupę polskich partyzantów i kilku jeńców niemieckich. Jednemu z nich postanawia pomóc i przekonuje jednego z partyzantów, by nie zabierać temu człowiekowi butów, ponieważ wie, że taki czyn mógłby zabić Niemca, gdyż szybko mógłby odmrozić swoje stopy i umrzeć z wyziębienia. Dziewczynka w tamtym momencie zdaje sobie sprawę z tego, że pomogła Niemcowi. Jest świadoma, że Niemcy nie są dobrymi ludźmi, ale jednak decyduje się na wybaczenie im i pomoc. Postąpiła tak głównie ze względu na to, że jej wiedza na temat przestępstw, które popełniali Niemcy była niedostateczna. Dziewczynka nie była świadoma ogromu zła, które oni wyrządzają, a przede wszystkim, nie wiedziała, co się stało z jej rodzicami. Wiedziała, że zostali oni zabrani i była pewna, że wrócą. Nie znała całej prawdy na ten temat. Jednak po latach, kiedy dowiedziała się o wszystkim, czego nie była świadoma jako nastolatka, zaczęła żałować swej decyzji. Żałowała pomocy, którą udzieliła jeńcowi i tego, że nie dokonała zemsty. Na przykładzie Estery można zaobserwować, że można wybaczyć doznane krzywdy, ale również można tego żałować.

Ludzie potrafią wybaczać, lecz nie zawsze zapominają o doznanych krzywdach. Tak jak w przypadku Węgiełka z powieści Bolesława Prusa pod tytułem “Lalka”, który zaakceptował przeszłość swojej żony Marianny, lecz bywały momenty, w których przypominał sobie o niej i sprawiało mu to przykrość. Węgiełek, można powiedzieć, że wybaczył swojej kobiecie, że swego czasu była prostytutką. Był świadomy tego, wiążąc się z nią, lecz dopiero, gdy spotkał Starskiego, z którym Mariannę łączyły pewne relacje, obudziły się w nim negatywne uczucia. Właśnie to spotkanie spowodowało, że można zaobserwować, iż Węgiełek nie pogodził się do końca z przeszłością swojej żony. Przykład Węgiełka może potwierdzić fakt, że bohaterowie literaccy potrafią wybaczać, lecz nie zawsze zapominają o dokonanych krzywdach lub niemiłej przeszłości.

Zdarzają się sytuacje, w których bohaterzy jedynie pozornie wybaczają doznanych krzywd i wciąż pamiętają o nich. Tak jak w przypadku grupy inteligentów z utworu Stanisława Wyspiańskiego “Wesele”. Obydwie grupy, czyli chłopi i inteligencja, pamiętają o wydarzeniach z 1846 roku. Inteligencja zarzeka się, że zapomniała o rzezi galicyjskiej, lecz można zaobserwować, że mimo minionych lat nadal czują urazę i boją się powrotu tych wydarzeń. To wpływa na nich tak bardzo, że nie są w stanie pogodzić się całkowicie z chłopami i nie mogą podjąć wspólnej walki o dobro narodu. Na ich przykładzie można zaobserwować, że bohaterowie ukazani w literaturze nie zawsze są w stanie całkowicie wybaczyć doznane krzywdy i ciągle pamiętają o nich.

Wybaczanie jest bardzo trudnym czynem, który wymaga ogromnej siły. Bardzo często niestety trudno zapomnieć o przeszłości i całkowicie wybaczyć. W zależności od rodzaju i powagi wyrządzonych krzywd może być to łatwiejsze lub trudniejsze.