Śmierć jest motywem niebywale często występującym w literaturze. Bywa różnie interpretowana, różne są również jej wyobrażenia. Dla chrześcijan śmierć ma znaczenie odkupienia, w filozofii chrześcijańskiej jest początkiem nowego życia, połączenia z Bogiem. W średniowieczu istniała ona jako ostatni etap życia bohaterów wzorcowych.

Przykładem utworów, w których występuje motyw śmierci są chociażby „Pieśń o Rolandzie” czy też „Śmierć Pułkownika” . Tytułowym bohaterem pierwszego z nich jest Roland natomiast drugiego Emilia Plater. Oboje byli uosobieniem cnót, prawości, szlachetności i waleczności. Oboje zasługiwali na miano idealnego rycerza. Oprócz tego łączy ich jeszcze jedno – śmierć. Roland umarł śmiercią bohatera, do końca wykazując się odwagą. Był człowiekiem silnej wiary, walczył w obronie chrześcijaństwa, w trakcie walki prosił o przebaczenie za grzechy. Bohater ginie na wzgórzu świadomie wybierając miejsce jako nawiązanie do Biblijnej Golgoty, ma przy sobie Durendal oraz róg – symbol dowódcy. Jego twarz zwrócona jest ku Hiszpanii na znak tryumfu. Do końca pozostaje wierny królowi, narodowi, bogu i rycerskiemu honorowi. Roland nie ginie gwałtownie ma czas na przygotowanie się do swojej ostatniej drogi. Kładzie się pod drzewem na znak krzyża łamie miecz i wbija go w ziemię. Jego trud zostaje wynagrodzony, aniołowie zabierają jego rycerską duszę do raju. Emilia Plater walczy w obronie kraju wykazując się przy tym ogromną odwagą, siłą, bohaterstwem i poświęceniem. Jej śmierć jest bardzo doniosła. Lud i żołnierze czują żal i smutek, opłakują bohaterkę. Autor świadomie używa porównania do Czarnieckiego, bowiem chce przez to ukazać sławę i potęgę pułkownika. Ponadto określa bohaterkę jako dziewice czyli kobietę czystą, wolną od grzechu. W rękach trzyma krzyż – symbol chrześcijański. Emilia zostaje żegnana z należną jej chwałą i czcią.

Symbole odgrywają istotną rolę w obu utworach, zaświadczają o ich świętości, nawiązują do boga i wiary chrześcijańskiej.

W średniowieczu wytworzyły się wzorce , silnie związane z chrześcijańską wizją świata, także pozagrobowego. Kreowanie śmierci miało przede wszystkim znaczenie religijne. Przypominało ludziom o krótkotrwałości, kruchości, marności życia, choć tak naprawdę wiązało się z życiem wiecznym i spokojem. I choć my dziś inaczej postrzegamy śmierć, jesteśmy z nią bardziej oswojeni średniowieczne adaptacje będą przypominały nam, że nie można się przed nią uchronić.