Jako drobna i niebogata szlachta Mickiewiczowie mieli z powodu braku stosownych dokumentów kłopoty z dowiedzeniem swego szlacheckiego pochodzenia. Po raz pierwszy w roku 1787 szlachcic Janiszewski pozwał ich o przywłaszczenie sobie tytułu szlacheckiego jednak proces ten przegrał, ponieważ szlacheccy deputaci potwierdzili, że ród Mickiewiczów pieczętuje się herbem Poraj, a ich zawołaniem wojennym jest słowo „Rymwid". Po raz drugi musieli dowieść Mickiewiczowie swego szlachectwa w roku 1804. Mikołaj Mickiewicz- ojciec Adama i tym razem poradził sobie z dowiedzeniem szlacheckiego pochodzenia. Ostatecznie w roku 1842 Heroldia w Petersburgu uznała ich tytuł szlachecki, co zakończyło bolesne dla Mickiewiczów spekulacje wokół ich rzekomo plebejskiego pochodzenia. ——————————————————————————————————————————————————————Adam Bernard Mickiewicz urodził się 24 grudnia 1798 w Zaosiu obok Nowogródka ; był synem Mikołaja Mickiewicza- adwokata przy sądach niższych w Nowogródku i komornika mińskiego, oraz Barbary z Majewskich. Ojciec poety był pierwszą w rodzie Mickiewiczów osobą wykształconą. To on wpoił swoim synom potrzebę dalszego, nieustannego kształcenia się. Rodzina Mickiewiczów była rodem awanturników, gwałtowników i rębajłów. Braćmi Adama byli Aleksander i Franciszek Mickiewiczowie. ——————————————————————————————————————————————————————Poeta w latach 1807–1815 uczęszczał do dominikańskiej szkoły powiatowej w Nowogródku. W 1812 miały miejsce dwa ważne wydarzenia w jego życiu: 16 maja umarł jego ojciec, a nieco później przez Nowogródek przeszły wojska Napoleona, maszerujące na Rosję. Miasto Mickiewicza opanowała atmosfera radości i nadziei na koniec niewoli, jednak kilka miesięcy później ta sama Wielka Armia napoleońska wróciła rozbita i pokonana przez Rosjan. ———————————————————————————————————————————————————————-W 1815 Mickiewicz wyjechał do Wilna na studia. Studiował nauki humanistyczne na Cesarskim Uniwersytecie Wileńskim. Naukę podjął na Wydziale Nauk Fizycznych i Matematycznych, uczęszczał też na wykłady Wydziału Nauk Moralnych i Politycznych oraz Literatury i Sztuk Wyzwolonych. Ciężka sytuacja materialna rodziny skłoniła go do podjęcia nauki w uniwersyteckim Seminarium Nauczycielskim, co gwarantowało później zatrudnienie w szkołach carskich. Studia ukończył w 1819 ze stopniem magistra. Wraz z Tomaszem Zanem i grupą przyjaciół założył Towarzystwo Filomatyczne, które z czasem przekształciło się w spiskową organizację narodowo-patriotyczną. Towarzystwo Filomatyczne, Zgromadzenie Filaretów oraz Promieniści służyły organicznej pracy edukacyjno-patriotycznej polskiej młodzieży wileńskiej tamtego okresu. Ich aktywność, cele i coraz wyraźniejsze proniepodległościowe aspiracje nie uszły czujnej uwadze carskich służb policyjnych. —————————————————————————————————————————————————————Końcem lat 20. XIX wieku Mickiewicz zakochał się w Maryli Wereszczakównie z Tuhanowicz w powiecie nowogródzkim. Młoda Maryla pochodziła z zamożnej i wpływowej szlachty litewskiej, zaś młody Adam ze szlachty zaściankowej. Mimo ich wzajemnego uczucia i przyjacielskich stosunków Mickiewicza z rodziną Maryli, rodzice wymogli na niej wypełnienie wcześniej zawartych zaręczyn z hr. Puttkamerem. Ślady tej niespełnionej miłości znaleźć można w wielu dziełach Mickiewicza: Między innymi w sierpniu 1821 przy okazji imienin Maryli powstawała ,,Świtezianka,,.
Ballada ta opowiada historię miłości strzelca i dziewczyny niewiadomego pochodzenia. Pomimo tego, że nic o sobie nie wiedzieli bardzo się kochali. Gdy nadeszła jesień chłopak nie chciał rozstawać się ze swoją ukochaną. Ta jednak poddała go próbie wierności. Ostrzegła go, że jeżeli jej nie dotrzyma, to będzie tego żałował i uciekła. Strzelec szukał jej po całym lesie gdy nagle dobiegając do jeziora zauważył wzburzającą się wodę i pośród niej piękną kobietę której uległ. Rozpoznał w niej swoją ukochaną Bardzo to zdenerwowało dziewczynę a woda nagle wzburzyła się i pochwyciła parę. Odtąd dusza dziewczyny błąka się po jeziorze, a dusza strzelca jęczy pod modrzewiem, przy którym dawniej się spotykali. Wereszczakówna była ponadto adresatką wiersza ,,Do M***,, upamiętniona jest również w ,,Balladach i romansach,, , w wierszu ,,Do przyjaciół,, i poprzedzającym też ową balladę wierszu: ,,To lubię,, jak i również w IV części ,,Dziadów,,. ——————————————————————————————————————————————————–Problematyka dramatu romantycznego IV części „Dziadów” skoncentrowana jest przede wszystkim na miłości. Ta część jest de facto wielkim monologiem Gustawa na temat miłości romantycznej. Jego postawie przeciwstawiona została postawa Księdza – oświeceniowego racjonalisty i stoika. Jest to odzwierciedlenie nieszczęśliwej miłości do Maryli. Autor pokazuje, że tak samo ważna była dla niego Wereszczakówna jak dla Gustawa jego ukochana. Uświadamia nas, że była ona dla niego całym życiem i tylko ją mógł prawdziwie pokochać. Jak się okazuje miłość nie była dana Mickiewiczowi ani Gustawowi. Rzeczywistość pokazała, że w ich życiu wygrał obowiązek a nie uczucie. Gustaw jest idealnym przykładem bohatera romantycznego. Najważniejszym elementem, który pozwala nam zaliczyć go do tej kategorii, jest przeżywana przez niego nieszczęśliwa miłość. Jest zrozpaczony i w końcu popełnia samobójstwo - czy to w sensie dosłownym, czy też przenośnym, odgradzając się od ludzi i świata. Gustaw usuwa się w cień i wybiera samotność, przejawia także zwątpienie w mądrość książkową i wszystko, czego nauczył go Ksiądz. Bohater jest także wielbicielem poezji - opowiadając o swej miłości porównuje się do postaci z “Cierpień młodego Wertera” i “Nowej Heloizy”. Gustaw przeżywa swoje uczucia bardzo intensywnie, jednocześnie lekceważąc uczucia innych. Ważne jest tylko to, co on czuje, że on cierpi i tęskni za ukochaną, kieruje się emocjami. Jak każdy romantyczny bohater dąży do spełnienia marzenia za wszelką cenę, a gdy mu się to nie udaje - wybiera śmierć.

W 1819 Mickiewicz rozpoczął pracę jako nauczyciel w Kownie, gdzie mieszkał do 1823 roku a w 1822 napisze rozprawę, za którą otrzymuje tytuł magistra filozofii. W 1823 roku został aresztowany i uwięziony w klasztorze bazylianów w Wilnie (od jesieni 1823 roku do marca 1824), a następnie skazany za udział w tajnych młodzieżowych organizacjach na zesłanie w głąb Rosji na posadę nauczyciela z prawem wyboru miejsca pobytu. W latach 1824–1827 przebywał w Petersburgu, Odessie, Moskwie oraz na Krymie. W Rosji zetknął się ze środowiskiem przyszłych dekabrystów, poznał Bestużewa, Rylejewa. Cały okres patriotycznej młodości wileńsko-kowieńskiej i zesłania w głąb Rosji zaowocowały później, napisanymi podczas pobytu w Dreźnie, III częścią Dziadów. Szczególnie końcowy Ustęp (Do przyjaciół Moskali) miał charakter osobisty. Mickiewicz zwrócił się w nim bezpośrednio do poznanych w Rosji dekabrystów.

Następnie Mickiewicz podróżował po Europie – początkowo w 1829 roku udał się do Niemiec, potem do Włoch i Szwajcarii. W 1831 roku przyjechał do Wielkopolski z zamiarem udania się do ogarniętego powstaniem Królestwa Polskiego, lecz ostatecznie pozostał w Dreźnie do roku 1832. Celem wybuchu powstania listopadowego (1831) było uwolnienie narodu polskiego spod zaborów i zapewnienie mu istnienia niepodległego państwa. W tym czasie Adam Mickiewicz przebywał poza granicami ziem polskich. Mimo że po rozpoczęciu powstania zmierzał w kierunku Polski z zamiarem wzięcia udziału w narodowym zrywie, nie zdążył na czas. Powstają wówczas w roku 1832 Dziady, cz. III (stąd nazywane też Dziadami drezdeńskimi). Uważane są za utwór zawierają przeprosiny i wyjaśnienie, dlaczego Mickiewicz nie wziął udziału w powstaniu listopadowym. Może być odczytywany również jako próba uświadomienia ludowi polskiemu, że jest przez Boga wybrany do spełnienia specjalnej misji. Samego autora utworu zwykło się czasem utożsamiać z jednym z bohaterów, Konradem. Mickiewicz przebywał w więzieniu bazylianów w Wilnie tak samo jak Konrad. Jego twórczość jest odzwierciedleniem jego życia. Z Drezna udał się do Paryża, gdzie osiadł na stałe i spędził ponad 20 lat życia. W 1834 ożenił się z Celiną Szymanowską, z którą miał sześcioro dzieci: Marię, Helenę, Władysława , Józefa , Aleksandra oraz Jana.

W latach 1832–1834 powstaje jeden z najważniejszych poematów Adama Mickiewicza - ,,Pan Tadeusz,,. Powstał on w czasie pobytu pisarza w Paryżu, w okresie, kiedy poeta przyglądał się z niepokojem sporom, jakie dzieliły polską emigrację polistopadową. Utwór miał się stać dla Mickiewicza sposobem na zapomnienie o kłótniach i bezustannych oskarżeniach, jakimi obrzucali się emigranci. Pisanie Pana Tadeusza było również dla poety pewnego rodzaju powrotem do kraju lat dziecięcych, do ojczyzny. ,,Pan Tadeusz,, jest to utwór dużych rozmiarów, pisany wierszem (trzynastozgłoskowcem), ukazujący losy wybranej grupy bohaterów – czyli szlachty na tle ważnych, przełomowych dla całego narodu wydarzeń. W Panu Tadeuszu, oprócz średniej szlachty, pojawiają się również przedstawiciele arystokracji oraz drobnej szlachty zaściankowej. Pan Tadeusz jest dziełem wielowątkowym. Można w nim wyróżnić trzy zasadnicze wątki, które wyraźnie splatają się ze sobą, uzupełniając się nawzajem. Pierwszym wątkiem jest wątek miłosny, obejmujący dzieje budzenia się i rozkwitu uczucia między Tadeuszem i Zosią. Drugim jest spór o zamek, jaki wiodą ze sobą Sędzia i Hrabia, natomiast trzeci ukazuje działalność księdza Robaka, będącego emisariuszem przygotowującym grunt pod przyszłe powstanie. Wśród wielu pierwszo- i drugoplanowych bohaterów najważniejszym wydaje się być ksiądz Robak - Jacek Soplica. Jest to bowiem bohater romantyczny nowego typu, oprócz cech charakterystycznych dla bohaterów znanych z wcześniejszych utworów Mickiewicza posiada również cechy nowe, świadczące o ewolucji postaci. Zmiana w tradycyjnym modelu bohatera romantycznego polega na tym, że po wewnętrznej przemianie, już jako ksiądz Robak, Jacek przestaje działać w pojedynkę, staje się częścią ogromnego przedsięwzięcia, mechanizmu, będzie odtąd służył wielkiej idei odzyskania przez Polskę niepodległości jako jeden z wielu anonimowych emisariuszy. Jacek działa motywowany przede wszystkim wielką, romantyczną miłością, która okaże się miłością nieszczęśliwą, tragiczną w skutkach. Po zabójstwie Stolnika Jacek będzie skłócony ze światem i z samym sobą co jest cechą bohatera romantycznego. Jako ksiądz Robak będzie postacią tajemniczą i pełną zagadek. Cechą tego utworu jako wielkiego dzieła romantyzmu jest synkretyzm gatunkowy, czyli łączenie różnych gatunków literackich, w tym przypadku poematu epickiego, sielanki, eposu i gawędy. Dzieło Adama Mickiewicza cechuje również wiele mistrzowskich opisów przyrody; ludzi, przedmiotów. ,,Pan Tadeusz,, jest również w dużym stopniu utworem realistycznym. Świadczą o tym zgodne z rzeczywistością obrazy z życia szlachty i magnaterii polskiej i częste nawiązywanie do faktów historycznych. Epopeja Adama Mickiewicza jest uważana za największe arcydzieło poezji polskiej. Duży wpływ na tę ocenę ma język, jakim utwór ten jest napisany czyli niezwykle urozmaicony, bogaty w kunsztowne przenośnie i porównania oraz wiele innych środków artystycznych.

W Paryżu Mickiewicz nawiązał współpracę z działaczami emigracyjnymi, pisał artykuły i pisma publicystyczne. W latach 1839–1840 był profesorem literatury łacińskiej w szwajcarskiej Lozannie. Z tamtego okresu pochodzą ,,Liryki lozańskie,,. Zalicza się do nich wiersze takie jak : ,,Snuć miłość,, , ,,Nad wodą wielką i czystą,, czy ,,Polały się łzy,,. Liryki lozańskie opublikowano dopiero po śmierci autora. W latach 1841–1844 był prezesem Wydziału Historycznego Towarzystwa Literackiego w Paryżu. W roku 1841 związał się z reprezentantem nurtu polskiego mesjanizmu – Andrzejem Towiańskim i został przywódcą założonego przez Towiańskiego Koła Sprawy Bożej. W 1844 roku władze francuskie zawiesiły Mickiewicza w czynnościach profesora z powodu politycznej wymowy wykładów (wychwalanie Napoleona) oraz propagowania towianizmu. W czasie Wiosny Ludów (1848) utworzył we Włoszech legion polski. Po powrocie do Paryża został współzałożycielem i redaktorem pisma Trybuna Ludów które jednak zostało zamknięte za głoszenie radykalnych poglądów społecznych. Jego ostatni utwór jest przypuszczalnie napisaną po łacinie odą na cześć Napoleona III. W 1851 został poddany nadzorowi policyjnemu. Od 1852 pracował w Bibliotece Arsenału. ——————————————————————————————————————————————————————–We wrześniu 1855 roku, podczas wojny krymskiej, po śmierci żony i zostawieniu nieletnich dzieci wyjechał do Konstantynopola, aby tworzyć oddziały polskie (Legion Polski), a także złożony z Żydów, pod nazwą Legion Żydowski, do walki z carską Rosją. Zamieszkiwał w domu wdowy po kapitanie wojsk tureckich, gdzie zmarł 26 listopada 1855 roku. Nagły zgon nastąpił podczas epidemii cholery choć dokładna przyczyna śmierci nie jest znana. Pochowany został w tymczasowym grobie w Stambule. W domu, w którym mieszkał i zmarł, znajduje się obecnie muzeum poety założone w 100 rocznicę jego śmierci. Następnie ciało Mickiewicza zostało przewiezione do Paryża, a w roku 1890 przeniesione na Wawel. Adam Mickiewicz jest najwybitniejszym poetą polskiego romantyzmu. Potrafił on z olbrzymią siłą i mocą oddziaływać na naród oraz pokazywać mu nową, acz nieznaną drogę dalszego postępowania. Jego dzieła miały karmić szeregi pokoleń, dodawać otuchy społeczeństwu oraz wypełniać ich duszę nadzieją, że nastanie kiedyś czas, w którym Polska zmartwychwstanie – odrodzi się i powstanie w pełnym swoim blasku. Utwory Mickiewicza przesiąknięte są ideą patriotyczną. Miały one dodawać otuchy ciemiężonemu narodowi i napełniać całe społeczeństwo nadzieją na wyzwolenie się spod jarzma znienawidzonego caratu. —————————————————————————————————————————————————————–Dzieła Mickiewicza to między innymi: -,,Ballady i romanse,, wydane w Wilnie w roku 1822;

• II , IV i III część ,,Dziadów,, -,,Sonety krymskie,, – wydane w roku 1826 w Rosji. W ich skład wchodzą takie utwory jak: ,,Ajudah,, , ,,Żegluga,, , ,,Cisza morska,, , ,,Stepy akermańskie,, lub utwór ,,Burza,, który jest bardzo obrazowym opisem katastrofy statku i paniki pasażerów zestawionym z tajemniczym podróżnym, który nie umie się modlić o ocalenie i nie ma nikogo, z kim chciałby się pożegnać. -,,Konrad Wallenrod,,– wydany w roku 1828 w Rosji; Jest to powieść poetycka dotycząca dziejów Litwy i mistrza krzyżackiego, Konrada Wallenroda. Najważniejsze są jego dylematy moralne, gdyż w imię miłości do ojczyzny musi postępować nieetycznie, kłamliwie i podstępnie. Musi wybrać między obowiązkiem i miłością wobec ojczyzny a osobistym szczęściem. -,,Pan Tadeusz,, -,,Prelekcje paryskie,, – -,,Liryki lozańskie,,; -,,Konfederaci barscy,, – dramat z 1836 roku. -,,Oda do młodości,, . Jest to powstały w Kownie utwór który jest uważany za najdoskonalszy wiersz filomacki. Młodość widziana jest tu jako boska siła, która może stworzyć świat ducha. Elementy oświeceniowe łączą się tutaj z romantycznymi. -,,Pieśń Filaretów,,
• ,,Reduta Ordona,, – wiersz o tematyce powstańczej, skonstruowany na pomyśle relacji świadka wydarzeń. Poeta operuje kontrastami bieli (broniąca się reduta) i czerni (wojska carskie), by od razu zaznaczyć swoje stanowisko.

Dzieła Adama Mickiewicza są ponadczasowe. Często bywają cytowane i tłumaczone na dziesiątki języków.
Nasz narodowy wieszcz podjął w swoich dziełach problemy uniwersalne, takie jak walka o szczęście w miłości oraz próba pogodzenia się z tragicznym losem która jest opisana w historia nieszczęśliwej miłości Jacka Soplicy i Ewy Horeszkówny. Są to również działania zmierzające do odzyskania suwerenności ciemiężonego narodu (także dziś zależy nam na odzyskaniu pozycji sprzed rozbiorów) czy zwrócenie uwagi na piękno otaczającej nas natury. Podczas pisania “Ody do młodości” poeta zdawał sobie sprawę z potężnej mocy, którą niesie ze sobą młodość. Mając dwadzieścia dwa lata czuł, że jest w stanie “wzlatywać ponad poziomy”, “sięgać, gdzie wzrok nie sięga”. Jakże mało zmieniło się od tamtej pory. Współcześni młodzi również wierzą, że mogą zdobyć cały świat. Mimo iż pierwsze dzieło Adam Mickiewicz napisał prawie dwa wieki temu i kierował je do swoich ówczesnych rówieśników - młodych ludzi - czytając je dzisiaj, nie mamy problemów z odczytaniem jego intencji i interpretacją utworu. W jego dziełach możemy odnaleźć problemy teraźniejszego świata jeżeli tylko wgłębimy się w ich treść.