Charakterystyka porównawcza Cześnika i Rejenta z ,,Zemsty’’ A. Fredry

Głównymi bohaterami dramatu ,,Zemsta’’ Aleksandra Fredry byli dwaj panowie: Cześnik Raptusiewicz i Rejent Milczek. Główni bohaterowie żyli w XVIII wieku, pochodzili ze szlachty. Różnili się wyglądem, charakterem oraz sytuacją rodzinną, finansową. Mieszkali w zamku, który podzielony był na dwie części: w jednej części mieszkał Rejent, w drugiej Cześnik, byli oni skłóconymi sąsiadami, obaj mężczyźni nie znosili się wzajemnie i gdyby tylko mogli, chętnie pozbyliby się niechcianego sąsiedztwa, co zresztą próbowali uczynić na różne sposoby. Bohaterowie ci zostali przedstawieni na zasadzie kontrastu.

To, co łączy obie postacie, to pochodzenie z jednej grupy społecznej: szlachty urzędniczej. Obaj panowie byli także w średnim wieku i mieli oni pod opieką przedstawicieli szlacheckiej młodzieży: Cześnik bratanicę Klarę, Rejent swego syna Wacława. Podobieństw trudno zauważyć więcej: Cześnik był mężczyzną potężnym, Rejent miał drobną budowę, Raptusiewicz nosił typowy strój szlachecki: żupan i pas, zaś Milczek chodził w czerni, na znak żałoby po swej żonie. Cześnik Raptusiewicz był mężczyzną w średnim wieku, wysokim, krzepkim i dobrze zbudowanym. Ale jak przystało na swój wiek cierpiał na różne dolegliwości wieku średniego. Sprawował urząd cześnika ziemskiego, a po śmierci brata przejął opiekę nad jego jedyną córką, Klarą. W swojej przeszłości walczył z Moskalami, postrzegał go jako wypełnienie obowiązku wobec ojczyzny, choć miał przy tym zawadiacki charakter. To szlachcic o gwałtownym i niepohamowanym temperamencie, działającym pod wpływem emocji, przy tym dumny, porywczy i nie przebierał w środkach, które są mu przydatne do osiągnięcia celu. A małżeństwo rozpatrywał głównie pod względem korzyści finansowych, które miały polepszyć jego trudną sytuację materialną. Jednakże był nieśmiały w stosunku do kobiet i obawiał się ośmieszenia. Cześnik był znacznie gorzej wykształcony od Rejenta, nie umiał pisać i czytać, lecz mimo to także zajmował stanowisko urzędnika, był też mało inteligentny. Rejent Milczek miał szczupłą i drobną budowę ciała, był przy tym flegmatyczny i powolny. Był wdowcem, miał syna Wacława. Rejent zanim coś zrobił, wszystko musiał przemyśleć kilka razy, a jego czyny zawsze były dokładnie obmyślone. Nawet działał zawsze w ukryciu, tak by nikt się o tym nie dowiedział, był bardzo cichy i skryty, ale to były tylko pozory, gdyż pod uniżonością i pokorą kryła się chciwość i przebiegłość. Stwarzał złudzenie człowieka pobożnego, ułożonego i usłużnego, a w rzeczywistości krył się za maską, pod którą ukrywał obłudę, tchórzliwość i mściwość. W sytuacjach, które są dla niego niekorzystne, wykazywał się przebiegłością i sprytem. W przeciwieństwie do Raptusiewicza Milczka cechował wysoki poziom inteligencji, był wysokim rangą urzędnikiem państwowym. Posiadał bardzo dobre wykształcenie jak na czasy, w których żył, co dawało mu przewagę intelektualną nad swoim sąsiadem. Miał jednak bardzo mało zalet, jedynie odznaczał się opanowaniem w trudnych sytuacjach, był też odważny i honorowy, gdyż nie odrzucił wyzwania na pojedynek, tylko je przyjął. Jednakże uważany był za negatywnego bohatera, nie wzbudzał sympatii, nawet wówczas, gdy pogodził się z Cześnikiem. A dzięki małżeństwu Klary i Wacława udało im się pogodzić na końcu utworu, daje jednak nadzieję, że w obu panach tkwi dobro, które w końcu przezwyciężyło ich upór i niechęć do siebie. Główni bohaterowie „Zemsty” w swej wzajemnej niechęci do siebie i uosabiają wady, typowe dla polskich szlachciców, a o ich wszelkich poczynaniach zawsze decydował szlachecki honor i zawziętość. Charaktery ich złagodzone zostały dzięki komizmowi, jaki wykorzystał Aleksander Fredro, przedstawiając tę bohaterską parę. Jeden porywczy, drugi cichy i spokojny, a bohaterowie mają wiele wad, jednak w swoich postaciach są bardzo zabawni.