Zasadami etyki możemy nazwać zbiór pewnych wymagań, którymi powinien kierować się każdy z nas. Do podstawowych zasad możemy zaliczyć uczciwość czy poszanowanie godności drugiego człowieka, czy zatem jako osoba moralna możemy wyłamywać się poza te zasady? Moim zdaniem nawet w szczególnych warunkach trudno jest usprawiedliwiać jakiekolwiek nieetyczne działania człowieka.

Odwołując się do podanego fragmentu “Innego Świata” Gustawa Herlinga-Grudzińskiego chciałabym potwierdzić swoją tezę. Akcja rozgrywa się w pokoju hotelowym, kilka lat po tym, jak Gustaw opuścił łagry. Prowadzi on rozmowę z byłym współwięźniem Jewrejem, którego wciąż męczy sumienie, dlatego bardzo chce zwierzyć Gustawowi. Jewrej wyznaje, że poprzez fałszywy donos uratował on swoje życie, natomiast skazał na śmierć cztery niewinne osoby. Prosi również o zrozumienie jego czynu. Dla Gustawa jest to bardzo krępująca sytuacja, jednak z jego ust nie pada słowo “rozumiem”, nie padają żadne słowa. Z jednej strony nie potępia on zachowania swojego współwięźnia przez swoją postawę chrześcijanina, poniekąd rozumie jego postępowanie zważywszy na warunki, w jakich i jemu przyszło ówcześnie żyć. Z drugiej strony uważa to za zachowanie nieetyczne, ponieważ pozostał do dziś przy swoich przekonaniach moralnych, a oprawcy nie zdołali go złamać w obozie. Zachował swoją godność, jak i wolność.

Opowiadania Tadeusza Borowskiego w większej części zwracają naszą uwagę na postawę człowieka zlagrowanego, który pozostawia swoje zasady moralne i kieruje się wyłącznie instynktem przetrwania. Pomimo to i w tych opowiadaniach znajdują się osoby, które potrafią zachować swoją godność. W opowiadaniu “U nas w Auschwitzu” jako przykład możemy wskazać zachowanie bohaterki Medalionów, kobiety bez rodziny, zrujnowanej fizycznie, która dostała się do obozu i chciała przeżyć, aby móc opowiadać swoim potomkom o okrutnych hitlerowskich czasach. Również zachowanie anonimowego Fliegera, który za wszelką cenę chce ratować chorego więźnia przed niechybną śmiercią.

W utworze Sofoklesa “Antygona” również możemy dostrzec potwierdzenie mojej tezy. Akcja tragedii rozgrywa się w Tebach, tytułowa bohaterka jest siostrą dwóch braci z królewskiego rodu, którzy polegli w walkach, jeden z nich to zdrajca państwa, dlatego król Teb Kreon zakazuje grzebania jego zwłok. Antygona pomimo to sprzeciwia się własnemu królowi i dokonuje symbolicznego pogrzebu brata, za co zostaje skazana na śmierć. Ginie, jednak pozostaje wierna zasadom, w jakich została wychowana.

Myślę, że przywołanymi tekstami udało mi się potwierdzić słuszność mojej tezy, ponieważ każdy z nas posiada kodeks zasad moralnych czy też własne zdanie na różne tematy, którymi stara się kierować przez całe swoje życie. Uważam również, że nigdy nie uda nam się znaleźć okoliczności łagodzących nieetyczne postępowania ludzkie.