Tematem obu wierszy jest kończący się wiek, Przerwa-Tetmajer pisze o wieku XIX, natomiast Szymborska o wieku XX. Mimo, że wiersze są o innych epokach łączy je wiele aspektów takie jak pesymistyczny i smutny klimat oraz rozpacz na temat kończących się stuleci. Oba liryki są głosem niewiary i braku nadziei. Wiersz Kazimierza Przerwy-Tetmajera pt. „Koniec Wieku XIX” jest manifestem programowym modernistów. Ukazuje on postawę życiową zwaną dekadentyzmem. Dekadent jest skrajnym pesymistą, cierpi na ból istnienia, wyraża niechęć do życia i ‘żyje bo musi’. Podmiotem lirycznym jest schyłkowiec-modernista żyje w świecie gdzie triumfuje zło, a żadne filozofie, teorie i religie się nie sprawdziły. Dla człowieka końca XIX wieku, czyli bohatera liryku, życie nie ma żadnego sensu. Straciwszy wiarę w Boga i ludzi, nabył pewność o względności wszystkiego oraz o braku dostatecznej obrony przeciw złu tego świata. Rozważa on wszystkie możliwości by poczuć się lepiej i znaleźć szczęście. Ukazuje swoje cierpienie, jest ogarnięty niemocą i smutkiem. Adresatem wiersza również jest schyłkowiec. Podmiot liryczny podejmuje różne próby takie jak przeklinanie losu, które jest nieodpowiednią i prymitywną metodą. Pogardę która prowadzi do nienawiści. Rozpacz czyli samo destrukcję oraz walkę która nie daje efektów. Żaden z jego sposobów nie jest właściwy. Adresat po pytaniu zadanym przez podmiot liryczny („Jakaż jest przeciw włóczni złego twoja tarcza człowiecze z końca wieku?”) opuścił głowę i nie odpowiedział. Może to świadczyć o jego bezradności wobec świata i cierpienia. Wiersz ma budowę stroficzną, każda z nich zaczyna się pytaniem retorycznym, a każda odpowiedź jest stwierdzeniem. Ważną rolę pełni interpunkcja: wielokropki; przecinki i znaki zapytania. Występują metafory np. „Ależ w duszy jest zawsze coś na dnie, co wśród użycia pragnie, wśród rozkoszy żąda.”; epitety np. „bogu, skrytemu”, „zwyklejszych rzeczy”. Wiersz przyjął postać pozornego dialogu. Wiersz „Schyłek wieku” Szymborskiej Wiersz podzielony jest na nieregularne części, o nieustabilizowanej budowie. Niektóre z tych cząstek mają zaledwie po dwa wersy, inne zaś nawet po pięć. Jest wierszem wolnym. Podmiotem lirycznym jest kobieta żyjąca pod koniec wieku XX. Jego tytuł przywołuje charakterystyczny dla dekadentyzmu pesymizm. Jego tematem jest kończące się stulecie. Wiek XX zdominowała wojna. Kończy się, więc nie będzie już lepszy; nie spełnił oczekiwań i nie przyniósł efektów. Choć podmiot liryczny jest osobą mądrą i doświadczoną, nadal nie wie jak żyć. Nie umie odpowiedzieć sobie ani też innym ludziom na to pytanie. Trudno jest szukać sensu swojego istnienia, gdy dokoła tyle zła i nienawiści. Jest to monolog skierowany do współczesnych. Oceniając minione stulecie, podmiot liryczny wymienia liczne przykłady i pozostawia sporo niedopowiedzeń: „i tak dalej”, „et cetera”. Obydwa liryki pochodzą z końców epok w których żyli ich autorzy. Zarówno Tetmajer i noblistka w swoich wierszach uosabiają smutek i zawód minionymi latami. Oba utwory są wyraźnym nawiązaniem do filozofii Schopenhauera. Głosiła ona niemożność osiągnięcia w życiu całkowitego szczęścia. Podmiot liryczny obu wierszy wyznaje, że człowiek końca wieku nie może odnaleźć i wspierać się żadną niezmienną wartością w życiu. Każda rzecz wydaje się być pozbawiona sensu i zostaje poddana w wątpliwość; są głosami niewiary i braku nadziei.