Bezpieczeństwo narodowe jest to jedna z podstawowych dziedzin funkcjonowania państwa mająca zapewnić możliwość przetrwania ale przede wszystkim rozwój i swobodę realizacji interesów narodowych w konkretnych warunkach bezpieczeństwa poprzez podejmowanie wyzwań , wykorzystywanie szans, redukowanie ryzyka oraz przeciwdziałanie wszelkiego rodzaju zagrożeniom dla jego interesów. W tradycyjnym ujęciu kładzie się naciska na zewnętrzne zagrożenia, jednak równie ważne jest zapewnienie bezpieczeństwa wewnętrznego. Zapewnienie bezpieczeństwa narodowego jest naczelnym zadaniem polityki zagranicznej państwa, zaś celem narodowej polityki bezpieczeństwa – ochrona państwa i społeczeństwa przed zagrożeniami płynącymi z zewnątrz. Bezpieczeństwo narodowe ma za zadanie chronić wewnętrzne wartości każdego społeczeństwa i państwa. Tradycyjne bezpieczeństwo narodowe było utożsamiane przede wszystkim z siłą wojskową według uproszczonego schematu: zagrożenie to agresja, a bezpieczeństwo to obrona militarna. Współczesne składniki bezpieczeństwa to – obok aspektów wojskowych i politycznych – czynniki gospodarcze i technologiczne, zasoby surowcowe oraz polityka w zakresie ekologii, demografii, spraw społecznych i humanitarnych. Zyskał na znaczeniu także „ludzki wymiar” bezpieczeństwa, czyli poszanowanie podstawowych praw i swobód obywatelskich. Jeśli bezpieczeństwo narodowe jest najwyższą potrzebą i wartością narodu oraz głównym celem działań państwa, to obrona narodowa jest jego strukturą realizacyjną, a więc główną organizacją i zarazem główną funkcją, która chroni wartości narodowe i broni ich przed nieustannymi zagrożeniami – zewnętrznymi i wewnętrznymi, militarnymi i niemilitarnymi. W ujęciu funkcjonalnym obrona narodowa to działalność, mająca na celu odpowiednie przygotowanie i wykorzystanie sił i środków będących do dyspozycji państwa w celu przeciwdziałania wszelkiego rodzaju zagrożeniom zewnętrznym i wewnętrznym godzącym w interes narodowy. System obrony narodowej dzieli się na dwie części: cywilną i wojskową. powszechnie przyjmuje się, że we współcześnie bezpieczeństwo narodowe, obrona narodowa obejmują w coraz większym stopniu, oprócz siły militarnej, zdolności ochrony i ratownictwa ludności, substancji materialnej i środowiska przed zagrożeniami niemilitarnymi. Co więcej, do przeciwdziałania zagrożeniom niemilitarnymi i usuwania ich skutków konieczne jest, i to w coraz większym zakresie, użycie sił zbrojnych, postrzeganych dotychczas głównie jako narzędzie walki zbrojnej państwa.

Narzędzia współczesnej obrony narodowej struktury organizacyjne – organy władzy, służba zagraniczna, siły zbrojne, służby wywiadu, policja, straż graniczna, straż pożarna, placówki naukowo – badawcze, obiekty i ośrodki kultury, służby inspekcyjne, stowarzyszenia pozarządowe oraz narzędzia niematerialne – morale narodowe, strategia polityki państwa, prawo państwowe, nauka, edukacja i inne.

Środki obrony narodowej to: środki polityczne obrony narodowej, środki gospodarcze, wojskowe, bezpieczeństwa publicznego i powszechnego, naukowo-techniczne obrony narodowej, ekologiczne, normatywne oraz środki ideologiczne obrony narodowej. Całość środków obrony narodowej można podzielić na środki powszechne stosowane w codziennej ochronie, a także w zabezpieczaniu wartości i interesów narodowych, oraz środki wojskowe traktowane jako ostateczny decydujący środek obrony narodowej.

Struktura obrony narodowej Na strukturę obrony narodowej składają się dwa aspekty: cywilny i wojskowy, są ze sobą ściśle powiązane relacjami współpracy i koordynacji na szczeblu centralnym i terytorialnym oraz przygotowane do wzajemnego wsparcia swoich działań w czasie pokoju i w okresie kryzysu czy ewentualnej wojny. Struktura obrony narodowej wraz z jej środkami stanowi nierozerwalny element, który daje bezpieczeństwo i zapobiega przerwaniu państwa. Prowadzenie dobrej, racjonalnej i twardej polityki bezpieczeństwa zewnętrznego jak i również wewnętrznego jest fundamentem do odpowiedniego rozwoju państwa. Obrona narodowa gwarantuje naród i umacnia jego wiarę w przekonania oraz dążenie do spełnienia celu jakie ustanawia państwo.

Struktura obrony narodowej wraz z jej środkami stanowi nie rozerwalny element, który daje bezpieczeństwo, zapobiega przerwaniu istnienia państwa. Prowadzenie dobrej, racjonalnej i twardej polityki bezpieczeństwa zewnętrznego jak i również wewnętrznego jest fundamentem do odpowiedniego rozwoju państwa. Obrona narodowa gwarantuje naród i umacnia jego wiarę w przekonania oraz dążenie do spełnienia celu, jakie ustanawia państwo.