Rozpoczynając moje rozważania na temat roli i wartości domu w życiu człowieka w pierwszej kolejności chciałabym zastanowić się, jakie znaczenie ma to słowo? Najczęściej wyraz ten kojarzy się z jakimś pomieszczeniem, budynkiem, miejscem schronienia. Jednak czy to wszystko? Z pewnością nie. Tak naprawdę istotą domu nie są jego cztery ściany, ale ludzie w tych czterech ścianach mieszkający. To bowiem w domu mieszkają ludzie nam najbliżsi, nasi rodzice, dziadkowie rodzeństwo. Prawdziwy dom to taki, który opiera się na wzajemnej miłości, szacunku, akceptacji. Kiedy człowiekowi jest źle na świecie to właśnie w domu może znaleźć ludzi, którzy wyciągną do niego pomocną rękę , wesprą w trudnych chwilach. Niestety w dzisiejszych czasach ludzie zapominają o tym wszystkim. Budują domy, urządzają je według najnowszych trendów mody, czynią z nich małe arcydzieła. Jednak to nie daje im szczęścia. Tak wielu jest dziś ludzi, którzy mieszkają w dużych posiadłościach czy ekskluzywnych willach, a są smutni, zagubieni. Cierpią, bo w tych pięknych domach są samotni, nie mają do kogo otworzyć ust. Moim zdaniem “dom jest dla człowieka częścią jego istoty”. Człowiek pozbawiony zakorzenienia, swego miejsca na świecie, zawsze będzie czuł się nieszczęśliwy. Przy czym chciałam zaznaczyć, że domem może być nie tylko gniazdo rodzinne. Czasem dom jest rozumiany przez ludzi jako ojczyzna, kraj, który jest dla nich drogi i z którym się utożsamiają. W literaturze mamy wiele postaci, dla których dom jest najwyższą wartością. Jedną z nich jest Odyseusz. Bohater “Odysei” Homera był władcą Itaki. Żył na swojej wyspie wraz z żoną Penelopą, synem Telemachem i swym ojcem. Odys bardzo kochał swoje państwo i dbał o jego poddanych. Był władcą dobrym i o odpowiedzialnym. Rządził na swej wyspie sprawiedliwe i mądrze. Szczęśliwe i spokojne życie na Tace zmąciła wiadomość o wojnie trojańskiej. Odys wraz z innymi Grekami wyruszył na nią. Nie zdawał sobie jednak sprawy, że opuszcza swój kraj i ludzi, których kocha na wiele, wiele lat. Wojna z Trojakami, w której heros bardzo się zasłużył, była długa i męcząca. Trwała dziesięć lat. Po jej zakończeniu bohater bardzo chciał wraz z towarzyszami powrócić do domu, ale bogowie nie pozwolili mu na to. Za okaleczenie Cyklopa został skazany na wiele lat tułaczki. Odyseusz jest wzorem człowieka, dla którego dom jest bardzo ważną wartością. Z dala od domu bohater musiał przeżywać ciężkie chwile. Z pewnością bardzo tęsknił za Penelopą i swym synkiem. Troska o ich los i los jego poddanych musiała być dla niego ciężka do zniesienia. Z pewnością nieraz czuł się samotny i zagubiony. Dlatego też robi wszystko by wrócić na ukochaną Itakę. Jest gotowy na największe poświęcenia, by dopiąć swego celu. Dzielnie walczy z wszystkimi przeciwnościami losu, pokonuje wszelkie trudności. Nadzieja na to, że uda mu się powrócić do swojej ojczyzny i znów zobaczyć żonę i synka sprawia, że znajduje w sobie coraz to nowe siły do przezwyciężania kolejnych przeszkód. Odys pokazuje, jak ważna w życiu człowieka jest świadomość, że ma się gdzie wrócić. W momentach trudnych myśl o domu rodzinnym, o ojczystym kraju jest tym, co może pomóc pokonać wszelkie trudności życiowe. Innym utworem, w którym tęsknota za domem odgrywa ważną rolę, jest " Pan Tadeusz" A. Mickiewicza. Pierwsze zdania tej epopei brzmią: “Litwo ojczyzno moja, ty jesteś jak zdrowie, ile cię trzeba cenić ten tylko się dowie, kto cię stracił.” Dom rozumiany jest w tym dziele bardzo szeroko. Oznacza z jednaj strony gniazdo rodzinne, z drugiej jest symbolem ojczyzny. Oddalenie od kraju, niemożność powrotu do Polski sprawiły, że Mickiewicz bardzo mocno odczuwał nostalgię za " krajem lat dziecinnych". Uczynił go więc przedmiotem swej opowieści po to, by złagodzić tęsknotę za utraconą na zawsze ojczyzną. W utworze obraz Litwy jest mocno wyidealizowany. Symbolem polskości jest tu Soplicowo przedstawione w dużej mierze w sposób dodatni. Dwór Sędziego jest miejscem, gdzie panuje dostatek i porządek. Kultywuje się tu starodawne obyczaje. Wszyscy szanują się nawzajem i zachowują obowiązującą hierarchię ważności. Soplicowo to także ostoja patriotyzmu. W dworku można znaleźć wiele wskazujących na to elementów takich jak: obrazy Rejtana, Kościuszki, czy zegar z kurantem wygrywający Mazurka Dąbrowskiego. Bohaterowie " Pana Tadeusza" to prawdziwi patrioci, dla których los ojczyzny, ich wspólnego domu, jest bardzo ważny. Są gotowi walczyć ojej wolność. Przykładem może ty być ksiądz Robak, który brał udział w wielu bitwach pod wodzą Napoleona i był bardzo zasłużonym emisariuszem wojennym. Świat Soplicowski ukazany jest w jak najlepszym świetle. Szlachta mimo wszelkich swoich wad, zawiści, kłótliwości, skłonności do rozwiązywania sporów za pomocą zajazdów, jest jednak ukazana z dużą sympatią. Mickiewicz podkreśla między innymi to, że w momentach trudnych wszyscy potrafią się zjednoczyć w walce ze wspólnym wrogiem. Dowodem na to może być wspólna walka Sopliców i Dobrzyńskich z Moskalami. Kolejnym utworem poruszającym problem domu jest " Przedwiośnie" S. Żeromskiego. Tu także pojęcie domu łączy się z pojęciem ojczyzny. Tęsknotą do Polski pałają przede wszystkim rodzice głównego bohatera powieści : Jadwiga i Seweryn Barykowie. Cała rodzina mieszka w Baku, z dala od Polski. Jednak oboje rodzice Czarka bardzo tęsknią do swej ojczyzny. Próbują na obcej ziemi zachować jak najwięcej z polskości. To dlatego domu Baryków mówi się po polsku, a ojciec Cezarego wpaja synowi miłość do nieznanego kraju. Głęboki patriotyzm Seweryna powoduje, że pragnie on powrócić do ojczyzny. Chce też, by dla Czarka stała się on prawdziwym domem. Jednak kraj, z którym tak mocno byli związani jego rodzice, dla młodego Baryki nie jest tak ważny. On nie czuje z nim głębokiej więzi. Trudno mu uznać ten obcy kraj, w dodatku różniący się znacznie od idealistycznych opowiadań ojca, za swój dom. Czarek jest przykładem bohatera, który pozbawiony jest zakorzenienia. Tak naprawdę jedynym domem, jaki znał Cezary był ten w Baku, gdzie mieszkał z rodzicami. Po rewolucji i wyjeździe do Polski tak naprawdę nie można powiedzieć, by jakieś miejsce stało się jego prawdziwym domem. Nawet Nawłoć, gdzie otaczają go życzliwi i dobrzy ludzie, nie staje się dla niego domem. Ten młody bohater wszędzie czuje się samotny i bezdomny. Podsumowując mój rozważania chcę powiedzieć, że dom stanowi istotną wartość w życiu każdego człowieka. Jest to nie tylko miejsce, gdzie można się schronić przed nawałnicami życia. To w domu uczymy się tak naprawę żyć, poznajemy tradycję i kulturę. Z bagażem, jaki zdobędziemy w dom, wychodzimy w świat. Dom daje poczucie bezpieczeństwa, sprawia, że mamy swoje miejsce na Ziemi, do którego zawsze możemy wrócić. Rozłąka z domem, niemożność powrotu do niego jest bardzo trudnym doświadczeniem. Powoduje, że człowiek jest nieszczęśliwy. Najbardziej jednak tragiczna sytuacja jest tych ludzi, którzy nie mają tego, tak ważnego przecież, poczucia zakorzenienia, nie mają swojego domu, miejsca, z którym mogliby się identyfikować. Biorąc to wszystko pod uwagę, powinniśmy docenić nasz własny dom i troszczyć się o to, by panowała w nich dobra, rodzinna atmosfera.