WIOSNA LUDÓW WE FRANCJI: Przyczyny: Bezrobocie, nędza proletariatu w Paryżu, rosnąca opozycja wobec rządu Guizota. Zamknięcie warsztatów narodowych - bez pracy tysiące robotników. Przebieg: -22-24 II walki uliczne doprowadzają do dymisji rządu, abdykacji Ludwika Filipa i proklamowania republiki. -23 III 1848 pierwsze w historii Francji demokratyczne wybory. -23-26 VI “dni czerwcowe” - powstanie proletariatu w Paryżu krwawo stłumione przez Cavaignaca. -4 XI Uchwalenie konstytucji. Jedno z jej postanowień mówiło, że Prezydent miał być wybierany przez plebiscyt co 4 lata. -10 XII Zwycięstwo w plebiscycie Ludwika Napoleona Bonaparte. -13 III 1849 wybory do Zgromadzenia Prawodawczego, które przyniosły zwycięstwo zwolennikom starego porządku. Skutki: Ograniczenie wolności prasy. Przejęcie władzy przez Ludwika Napoleona najpierw jako prezydenta, a po zamachu stanu i plebiscycie jako cesarza.

WIOSNA LUDÓW W PRUSACH: Przyczyny: Dążenia zjednoczeniowe. Chęć powołania ogólnoniemieckiego parlamentu, postulaty wolności prasy, sądów przysięgłych i zniesienia feudalnych powinności. Przebieg: -18-19 III 1848 walki w Berlinie, -20 III roku tłum protestujących uwolnił szereg więźniów z więzienia w Moabicie, wśród których znajdowali się Polacy: Ludwik Mierosławski i Karol Libelt. -18 V początek obrad parlamentu ogólnoniemieckiego we Frankfurcie nad Menem, -28 III 1849 uchwalenie konstytucji ogólnoniemieckiej i wybór króla Prus na cesarza Niemiec (Prusy odrzuciły to postanowienie). Skutki: Zniesienie powinności feudalnych poprzez wykup. Początki dążenia Prus do zjednoczenia wokół siebie państw niemieckich oprócz Austrii.