Nauka o bezpieczeństwie jest nauką społeczną

Poczucie bezpieczeństwa jest potrzebą ludzką. Aby było ono obecne, człowiek od najmłodszych lat uczy się dbać o bezpieczeństwo własne i najbliższych osób. Kwestia bezpieczeństwa jest jednak szerokim pojęciem i nie odnosi się jedynie do podmiotowego interesu ale również dotyczy całego społeczeństwa, w wyniku czego nauka o bezpieczeństwie jest nauka społeczną. Pierwszymi osobami, które uświadamiają dzieci o tym jak ważne jest bezpieczeństwo są rodzice. Uczą swoje dzieci aby zawsze upewniły się przed przejściem dla pieszych czy mają wolną drogę.

Poczucie bezpieczeństwa jest potrzebą ludzką. Aby było ono obecne, człowiek od najmłodszych lat uczy się dbać o bezpieczeństwo własne i najbliższych osób. Kwestia bezpieczeństwa jest jednak szerokim pojęciem i nie odnosi się jedynie do podmiotowego interesu ale również dotyczy całego społeczeństwa, w wyniku czego nauka o bezpieczeństwie jest nauka społeczną. Pierwszymi osobami, które uświadamiają dzieci o tym jak ważne jest bezpieczeństwo są rodzice. Uczą swoje dzieci aby zawsze upewniły się przed przejściem dla pieszych czy mają wolną drogę. Ostrzegają przed rozmową z nieznajomymi i zakazują otwierać drzwi od domu obcym. Są to pierwsze bardzo ważne lekcje w życiu małego człowieka. Po rodzicach rolę przejmują nauczyciele ucząc udzielenia pierwszej pomocy, zachowania się w przypadku pożaru czy wypadku samochodowego. Choć wiadomości zdobyte w szkole bardzo rzadko przydają się w życiu codziennym są one bardzo ważne, dlatego w różnych miejscach w koło powtarza się zasady odpowiedniego zachowania w awaryjnej sytuacji. Można o nich usłyszeć wielokrotnie w radiu, telewizji, podczas kursów, a nawet idąc do pracy, zakład ma obowiązek przeszkolić nowego pracownika z zasad Bezpieczeństwa i Higieny Pracy. W książce którą opracowali Stanisław Jarmoszko, Cezary Kalita, Jan Maciejewski ,,Nauki społeczne wobec problemu bezpieczeństwa (wybrane zagadnienia)’’, jest podany podział spraw dotyczących społeczeństwo na dwa kręgi - rdzenny i peryferyjny. Krąg rdzenny jest obszarem bezpieczeństwa podmiotowego, obejmującego bezpieczeństwo struktur społecznych, instytucji społecznych, tożsamości społecznych. Krąg peryferyjny odnosi się do życia codziennego społeczeństwa, chodzi o aktywność w polityce, edukacji, religii, ekonomii czy sporcie. Jest to bezpieczeństwo przedmiotowe. Pojmowanie bezpieczeństwa z punktu widzenia nauk społecznych musi łączyć w sobie oba kręgi- rdzenny i peryferyjny. Jest więc wiele kategorii których dotyczy bezpieczeństwo społeczne m.in. bezpieczeństwo ekonomiczne, polityczne, komunikacyjne (w tym informacyjne), edukacyjne, kulturowe, psychologiczne (duchowe), obywatelskie itp. Definicja zagrożenia społecznego ma bardzo szeroką problematykę, a badania mogą dotyczyć np. naruszenia praw człowieka i podstawowych wartości, kultu przemocy, dyskryminacji płci, patologii społecznych, nacjonalizmu, szowinizmu, masowej emigracji. Z racji występowania powyższych zagrożeń powstają liczne organizacje, próbujące walczyć z powyższymi problemami, aby osoba poszkodowana w danym przypadku mogła się poczuć bezpieczna. Pod koniec ubiegłego wieku poświęcono dużo uwagi w pracy nad bezpieczeństwem. Zainicjowano dwa procesy- pogłębianie i poszerzania. Oznacza to że każdy problem dotyczący zagrożenia bezpieczeństwa jednostki oraz całego społeczeństwa był bardzo dokładnie badany i podejmowano próby zwalczenia go. Nastąpił wówczas rozwój teorii Human Security. Poprzez pogłębianie w tej teorii mowa o bezpieczeństwie pojedynczych ludzi, a nie struktur państwa. Polega na ochronie wolności i wartości zwykłych ludzi. Chroni przed krytycznymi zagrożeniami i stanami. Dotyczy również tworzenia systemów politycznych, społecznych, wojskowych, gospodarczych i kulturowych z których ludzie mogą korzystać aby przetrwać. Poszerzanie dotyczy już kwestii militarnego bezpieczeństwa ogółu. Rozumienie problemu bezpieczeństwa jako nauki społecznej można mówić o tym jako kategoria samodzielnej, autonomicznej nauki. Odnosi się to do bezpieczeństwa narodowego, czyli dotyczy całego społeczeństwa w ten sam sposób. Działania mogą mieć podłoże zarówno militarne jak i niemilitarne oraz mają wpływ na rozwój systemu bezpieczeństwa państwa. Drugim punktem widzenia jest ujęcie M. Cieślarczyka, według którego „przedmiotem badań w naukach o bezpieczeństwie jest fenomen bezpieczeństwa oraz składające się na niego fakty (zdarzenia), procesy i bardziej szczegółowe zjawiska w sferze bezpieczeństwa, w jego różnych wymiarach przedmiotowych i między nimi, rozpatrywane w odniesieniu do konkretnych podmiotów, z punktu widzenia których analizujemy bezpieczeństwo, przy uwzględnieniu także wpływu warunków środowiskowych. Oczywiste jest, że przedmiotem badań będą także, a może przede wszystkim, relacje między podmiotem a jego otoczeniem (środowiskiem), charakter tego otoczenia, a także cechy danego podmiotu”. Jest to bardzo szerokie rozumowanie i może dotyczyć każdej płaszczyzny bezpieczeństwa. Wynika więc, że nauka o bezpieczeństwie jest nauką społeczną pod wieloma względami.