Dzisiejszym tematem, podjętym do pewnych refleksji i wysunięcia odpowiedniej tezy jest francuski model bezpieczeństwa, który został zbudowany dla osiągnięcia określonych celów, oczywiście przy zachowaniu pewnych zasad, między innymi zasad sprawności i skuteczności organizacyjnej z uwzględnieniem realnej odpowiedzialności konkretnych osób za osiągane rezultaty. Bezpieczeństwo jest jedną z naczelnych potrzeb państwa , stanowi jego cel działalności, stwarza stan w którym nie ma zagrożeń oraz eksponuje poczucie bezpieczeństwa obywateli . Dla obywateli i społeczeństwa jest to jedna z najważniejszych wartości. Francja realizuje własną wizję polityki obronnej, przez co jest jednym z mocarstw europejskich. Śmiało można stwierdzić, że system obronny Francji to naprawdę porządny zestaw narzędzi , który pozwala na jej racjonalne funkcjonowanie. Na arenie międzynarodowej wyróżnia ją potencjał gospodarczy, społeczny oraz obronny. Warto wymienić tutaj chociażby po części dokumenty programowe odpowiedzialne za strategię bezpieczeństwa Francji. Pierwszym dokumentem ważnym dla obronności Francji była wydana w 1972 roku pierwsza Biała Księga na temat bezpieczeństwa, która w późniejszych latach: 1994,2008, kończąc na aktualnej z 2013 roku były sukcesywnie aktualizowane. Niemniej istotne były wydawane kolejnych latach ustawy o planowaniu wojskowym – od 1989 roku ukazało się ich pięć (obejmowały lata: 1990-1993, 1992-1992-1994, 1995-2000, 1997-2002, 2003-2008). Warto wspomnieć, że w samym czasie uchwalono także 18 corocznych budżetów obronnych, które na podstawie kolejnych LPM uszczegóławiały wydatki obronne. Szczególne znaczenie dla obronności Francji miały taki czynniki jak m.in.: • zmieniona dwukrotnie doktryna odstraszania nuklearnego, • Biała Księga wobec Terroryzmu, • plan rozwoju na 30 lat. Na wniosek Prezydenta Republiki Francuskiej, zwierzchnika francuskich sił zbrojnych, w dniu 29 kwietnia 2013 roku po zatwierdzeniu na szczeblu Rady Obrony została opublikowana nowa Biała Księga Obrony i Bezpieczeństwa Narodowego. Ten liczący 160 stron dokument wskazuje kurs, jaki powinny obrać francuskie siły zbrojne przez kolejne dwanaście lat. Określa ona priorytety i zadania Francji w wymiarze międzynarodowym i wskazuje na rolę, którą pełni w Europie. Założono, że francuska polityka opierać się będzie na pięciu priorytetach: • ochrona terytorium państwa oraz obywateli Francji i zagwarantowanie trwania niezbędnych funkcji państwa, • zagwarantowanie wspólnie bezpieczeństwo Europy oraz przestrzeni euroatlantyckiej, • ustabilizowanie sąsiedztwa Europy, • uczestnictwo w stabilizacji Bliskiego Wschodu i Zatoki Perskiej, • przyczynienie się do szerzenia pokoju na świecie . Bardzo znaczącą pozycję w systemie ustrojowym państwa zajmuje Prezydent Francji. Jest przewodniczącym Rady Ministrów, Rady Obrony oraz Ścisłej Rady Obrony. Za obronę narodową oraz kierownictwo wojskowe odpowiada z kolei Premier. Za organizację sił zbrojnych odpowiada Szef Sztabu Generalnego, zaczynając od ich wyszkolenia, a kończąc na dowodzeniu operacjami wojskowymi. Francuska polityka obronna obejmuje następujące cele: • całkowite zabezpieczenie interesów narodowych przed wszelkimi zagrożeniami, • budowa Europy i stabilizacji międzynarodowej, • utworzenie w kraju takiego systemu obrony, który nie ogranicza się tylko do aspektów militarnych, lecz będzie obejmował jak największy obszar aktywności państwa . Warto też tutaj dodać, że polityka obronna Republiki Francuskiej opiera się na czterech podstawowych zasadach, do których należą: • państwowość, • ciągłość, • decentralizacja, • powszechność. Przyjmuje się, że obrona musi być powszechna, jest bowiem realizowana we wszystkich dziedzinach państwa. Obrona jest określają tutaj jako ciągła, gdyż trwa ona nawet w czasie pokoju, co na pewno gwarantuje spokój społeczeństwu. Państwowość polityki obronnej skupia się na odpowiedzialności państwa za jej przygotowanie, realizację i koordynację. Z kolei decentralizacja opiera się na podziale kompetencji pomiędzy państwem, regionami, departamentami, a gminami . Francuski przemysł zbrojeniowy przechodzi renesans, zaś francuskie okręty wojenne, helikoptery oraz broń sprzedawane są klientom na całym świecie. Biała Księga Bezpieczeństwa tylko potwierdza francuski apetyt na odgrywanie dużej roli w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony, nie tylko u bram Europy ale także na całym świecie.

Celem strategicznym jaki realizuje Francja jest na pewno zabezpieczenie interesów narodowych. Bezapelacyjnie pomaga jej w tym środek zwany „odstraszaniem”, jest to doktryna polityczno-wojskowa, w myśl której nagromadzenie odpowiedniego arsenału broni powstrzymuje potencjalnego przeciwnika przed rozpoczęciem wojny . Państwo Francuskie nie ma jednak tutaj zamiaru zagrażania bronią nuklearną państwom, które tej broni nie mają. Ma to jedynie na celu utrzymanie pokoju i stabilności międzynarodowej. Siły zbrojne są odpowiednio wyspecjalizowane i jak najbardziej mobilne, dzięki czemu Francja odgrywa rolę państwa przewodnika w koalicji.

Jako kraj, Francja uważa, że zagadnienia obronne są niezbędne do zacieśniania współpracy europejskiej. W ramach odnowionego Sojuszu Atlantyckiego, zgodnie z celami Unii Europejskiej, Europa musi posiadać własną tożsamość w zakresie obrony. Wyżej wspomniany Sojusz może mieć naprawdę duży wpływ na utrzymanie pokoju poprzez OBWE oraz ONZ. Francja dużą uwagę skupia także na tworzeniu polityki bezpieczeństwa w obrębie niewielkich elit, których zadaniem jest kształtowanie koncepcji i jej realizacja. Francja od lat nie zmienia również stosunku do podporządkowywania się innemu państwu w zakresie polityki obronnej, szczególnym państwem są tutaj Stany Zjednoczone. Według Białej Księgi organizacja obrony powinna opierać się na:

• globalności - obejmuje całe społeczeństwo i dotyczy wszystkich sektorów życia,
• trwałości-jest organizowana i przygotowywana także w czasie pokoju,
• jedności - jest w spójny sposób nadzorowana i koordynowana przez rząd,
• dekoncentracji - istnieją władze odpowiedzialne za każdy szczebel systemu obronnego. Zgodnie z założeniami polityki francuskiej siły zbrojne pełnią cztery strategiczne funkcje: • odstraszanie, • zapobieganie, • rozmieszczenie sił zbrojnych, • ochrona.

Zatem strategię bezpieczeństwa Republiki Francuskiej śmiało można określić jako mocarstwową, zeuropeizowaną, która posiada wiele instrumentów wykonawczych. Francja musi rozprzestrzeniać zasady demokracji a także promować humanitaryzm. Te wszystkie działania są zapewnieniem stabilności i bezpieczeństwa. Moim zdaniem strategia bezpieczeństwa Francji jest naprawdę dobrze przemyślana i ponadczasowa. Tak jak w strategii każdego państwa na pewno jest parę elementów, które należało by jeszcze dodać czy też chociażby poddać ulepszeniu. Mimo wszystko, uważam, że jest to strategia, która zdołała by się obronić przed ewentualnym niebezpieczeństwem. Potrafi ona zapewnić bezpieczeństwo samej Republice, jak i pomóc w zapewnianiu bezpieczeństwa całej Europy. Osobiście uważam, że strategia jest dużo lepsza i bezpieczniejsza, od tej, która obowiązuje w naszym kraju.

Bibliografia: • M. Cieślarczyk, Modele i wymiary bezpieczeństwa, Warszawa 1999 • J. Pawełek-Medez, Biała księga obrony i bezpieczeństwa Francji; państwo peryferyjnej Europy jednym z biegunów światowego porządku, „Bezpieczeństwo Narodowe” III, 2013 • Bezpieczeństwo polityczne i wojskowe, red. A. Ciupiński, K. Malak, Warszawa 2004