Kartezjusz poszukuje niepodważalnych podstaw całości wiedzy ludzkiej, co pozwoli odeprzeć argumenty sceptyków. Systematyczne badanie i odrzucanie wszystkich niepewnych twierdzeń określane jest jako sceptycyzm metodologiczny. Poszukiwanie zaś pewnych podstaw wiedzy nazywane jest fundacjonalizmem.

Kartezjusz prowadzi rozważania w pierwszej osobie, zachęcając czytelnika, do sprawdzenia ich poprawności. Podważa wszelkie twierdzenia. Wiedza pewna ma być jasna i wyraźna, tzn. jej prawdziwość ma być niepowątpiewalna i łatwo uchwytna dla każdego.

Kartezjusz za sceptykami wskazuje, że wszystkie dane pochodzące od zmysłów są wątpliwe. Nie tylko możemy się mylić co do tego, co postrzegamy zmysłami, ale także co do tego, czy mamy organy postrzegania zmysłowego lub ciało w ogóle. Kartezjusz przedstawia eksperyment myślowy w którym „złośliwy demon” ma nad nami absolutną władzę, zwodząc nas co do istnienia świata zewnętrznego i naszego ciała. Nawet jednak w takim przypadku, nie może on nas zwodzić co do tego, czy istnieje “ja” które wątpi w istnienie świata. Chociaż więc możemy zwątpić o wszystkim, to nie można zwątpić o istnieniu podmiotu wątpiącego. Chociaż możemy nie mieć pewności co do tego, kim jesteśmy i jaki jest świat, to z faktu, że myślimy, wynika, że jest ktoś kto myśli. Z tego powodu „myślę, więc jestem” jest twierdzeniem niepodważalnym, podstawową i prostą ideą z której wywodzą się kolejne sądy.