"Lalka" Bolesław Prus

W świecie wolnym od jakiejkolwiek troski, w świecie wietrznej wiosny, w świecie pełnym zapachów kwiatów, w świecie pełnym miękkich mebli jedwabi egzotycznych potraw, w świecie, jak mówi Prus nie istnieją nawet siły grawitacji, ponieważ krzesła Pannie Izabeli się podsuwa, ponieważ talerze jej się podaje, na schody wprowadza, a na góry wnosi. Panna Izabela jest w pełni świadoma swych zalet owe zalety swej urody potrafi wykorzystać prowadząc swoistą grę wobec mężczyzn, językiem gestów, spojrzeń sprawia, że mężczyźni zachwycają się jej urodą.

W świecie wolnym od jakiejkolwiek troski, w świecie wietrznej wiosny, w świecie pełnym zapachów kwiatów, w świecie pełnym miękkich mebli jedwabi egzotycznych potraw, w świecie, jak mówi Prus nie istnieją nawet siły grawitacji, ponieważ krzesła Pannie Izabeli się podsuwa, ponieważ talerze jej się podaje, na schody wprowadza, a na góry wnosi.

Panna Izabela jest w pełni świadoma swych zalet owe zalety swej urody potrafi wykorzystać prowadząc swoistą grę wobec mężczyzn, językiem gestów, spojrzeń sprawia, że mężczyźni zachwycają się jej urodą. Językiem gestów, spojrzeń daje się zapraszać wielbicieli jej urody do bliższej relacji, by nagle mrozić chłodem, sprawiać nieodparte wrażenie na swych wielbicielach, że schwycić jej niepodobna. Okazuje się niedostępna, nie potrafi z żadnym mężczyzną zainteresowanym jej osobą dzielić jakiekolwiek głębsze uczucie.

Tę wiosnę nosi w sobie. Jeśli żyje w świecie wolnym od troski to i żadna troska nie zakłóca jej świata wewnętrznego. Okoliczności podczas morskiej podróży zdawały się niezwykle groźne. Panna Izabela podczas burzy i na statku, i w górach, gdy wszyscy wokół drżą z przerażenia, śmieje się i klaszcze w przekonaniu, że natura specjalnie dla niej sporządziła spektakl.

Jest świadoma, że oprócz tego świata, do którego ona przynależy, świata ogrodów niekończącej się wiosny, istnieje świat, w którym ludzie ciężko pracują i panna Izabela potrafi sie tym światem zachwycać, przygląda się temu światu. Ten świat przypomina jej malarstwo rodzajowe, ponieważ wszystko się porusza, ten inny świat istnieje po to, by panna Izabela mogła doświadczać wzruszeń natury estetycznej, by mogła zaspokoić swoją potrzebę. Ten świat istnieje z tego powodu, by panna Izabela mogła poczuć się dobra obsypując cukierkami biedne dzieci, by mogła zaspokoić swoje potrzeby etyczne. Ten świat panny Izabeli to świat duchowej pustki a Panna Izabela stanowiąca uosobienie piękna doskonałego przypomina lalkę tak samo próżną i pustą wewnętrznie jak Panna Izabela.