PLANOWANIA OBRONNE NA POZIOMIE POWIATU – zasady i tryb planowania operacyjnego na szczeblu powiatu

Podstawy prawne planowania operacyjnego na poziomie powiatu. Planowania operacyjnego na szczeblu powiatu – zasady i tryb planowania oraz organy właściwe w tym zakresie. Charakterystyka wybranych dokumentów sporządzanych w ramach planowania operacyjnego na poziomie powiatu: • „Plan operacyjny funkcjonowania powiatu w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny” (POFP) – zawartość oraz organy właściwe w zakresie sporządzania, uzgadniania i zatwierdzania POF; • „Karta realizacji zadania operacyjnego” (KRZO) – zawartość oraz organy właściwe w zakresie sporządzania, uzgadniania i zatwierdzania KRZO.

  1. Podstawy prawne planowania operacyjnego na poziomie powiatu.

  2. Planowania operacyjnego na szczeblu powiatu – zasady i tryb planowania oraz organy właściwe w tym zakresie.

  3. Charakterystyka wybranych dokumentów sporządzanych w ramach planowania operacyjnego na poziomie powiatu: • „Plan operacyjny funkcjonowania powiatu w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny” (POFP) – zawartość oraz organy właściwe w zakresie sporządzania, uzgadniania i zatwierdzania POF; • „Karta realizacji zadania operacyjnego” (KRZO) – zawartość oraz organy właściwe w zakresie sporządzania, uzgadniania i zatwierdzania KRZO.

  4. Zasady i tryb uruchamiania realizacji zadań ujętych w POFP: • W jakich stanach gotowości obronnej państwa realizuje się zadań ujęte w POFP? • W ramach jakiego systemu i jaki organ jest uprawniony do przekazywania staroście decyzji do uruchomienia realizacji zadań ujętych w POFP.

  5. Podstawy prawne planowania operacyjnego na poziomie powiatu.

Na początku pracy pragnę wyjaśnić pojęcie planowanie operacyjne - opis poszczególnych zadań i działań, obejmujący skład osobowy, wymagane środki i czas potrzebny na wykonanie. Używając tego określenia w swojej pracy mam na myśli czynności dotyczące przygotowania i działania organów samorządu terytorialnego w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny, ujętych w formie zestawów zadań operacyjnych. Plan operacyjny to element strategii, który szczegółowo określa sposób jej realizacji poprzez przypisanie wyznaczonym celom głównym odpowiednich celów operacyjnych oraz konkretnych zadań. Realizacja poszczególnych celów i zadań ma przyczynić się do osiągnięcia misji powiatu.

„Wramach planowania operacyjnego opracowywane są: PRO RP, plany operacyjne sił zbrojnych, plany operacyjne funkcjonowania działów administracji rządowej, urzędów centralnych, województw i organów samorządu terytorialnego, plany szczególnej ochrony obiektów ważnych dla bezpieczeństwa i obronności państwa, a także plany osłony technicznej infrastruktury transportowej kraju.” – przypis dolny 1

Gdy zajrzymy do „ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓWz dnia 15 czerwca 2004 r. w sprawie warunków i trybu planowania i finansowania zadań wykonywanych w ramach przygotowań obronnych państwa przez organy administracji rządowej i organy samorządu terytorialnego” możemy zaczerpnąć wiele informacji odnośnie warunków i trybu funkcjonowania planowania zadań wykonywanych w ramach przygotowań obronnych państwa przez organy administracji rządowej i organy samorządu terytorialnego.

Ze względu na to, że w tytule pracy jest zaznaczony Powiat, tak więc będę skupiała się na nim. Plany operacyjne funkcjonowania powiatów i miast na prawach powiatów sporządzają starostowie i prezydenci miast w uzgodnieniu z właściwymi wojewodami.W planowaniu operacyjnym uwzględniamy przedewszystkim infrastrukturę oraz możliwości operacyjno-finansowe. Przedsięwzięcia w zakresie planowania obronnego są finansowane z budżetu państwa oraz planowane w części budżetowej organu sporządzającego, w ramach zaplanowanych na dany rok wydatków budżetowych, Planowanie obronne obejmuje wykonywanie, uzgadnianie i aktualizowanie planów operacyjnych, programów obronnych i dokumentów sporządzanych w ramach przeglądów obronnych. W planowaniu obronnym uwzględnia się wszystkie podmioty działające w sferach należących do właściwości organu sporządzającego.

  1. Planowania operacyjnego na szczeblu powiatu – zasady i tryb planowania oraz organy właściwe w tym zakresie.

Na przykładzie „Zarządzenia Starosty Nowosądeckiego w sprawie opracowania Planu Operacyjnego Funkcjonowania Powiatu Nowosądeckiego w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny” przedstawię zarys / charakterystykę takiego dokumentu, aby przybliżyć nam jego zadanie oraz informacje, jakie zawiera (czyli zasady i tryb planowania oraz organy właściwe w tym zakresie). Wyżej wspomniany dokument jest sporządzany na podstawie art. 18 ustawy z dnia 21 listopada 1967r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, § 5 ust. 1, pkt 6 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 czerwca 2004 r. w sprawie warunków i trybuplanowania i finansowania zadań wykonywanych w ramach przygotowań obronnych państwa przez organy administracji rządowej i organy samorządu terytorialnego oraz ( w tym przypadku) Zarządzenia Nr 542/10 Wojewody Małopolskiego z dnia 14 lipca 2010 w sprawie opracowania „Planu Operacyjnego Funkcjonowania w w warunkach zewnętrznego zagrożenia i w czasie wojny” przez kierowników zespolonych słóżb, inspekcji i straży wojewódzkich, organy samorządu terytorialnego oraz przedsiębiorców realizujących zadania obronne. Zarządzenie wydaje starosta i bazując na wyżej wymienionych dokumentach, zarządza : • Opracowanie w konkretnym terminie POFP; • POFP oraz poszczególne jego części składowe należy opracować i wykonać zgodnie z układem, zasadami i uwarunkowaniami określonymi przez Wojewodę ( w tym przypadku Małopolskiego) oraz metodyką zawartą w „Podręczniku Normalizacji Obronnej” jak również zgodnie z ustawą o ochronie informacji niejawnych z dnia 5 sierpnia 2010; • Dokumentami bazowymi do opracowania POFP są wpisy z „Planu Operacyjnego Funkcjonowania Województwa ( w tym przypadku Małopolskiego) w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny.”, Regulamin Organizacyjny Starostwa Powiatowego ( w tym przypadku w Nowym Sączu), statuty i regulaminy służb, inspekcji i straży. • Dyrektorzy Wydziałów, Kierownicy Zespołów StarostwaPowiatowego Dyrektorów jednostek organizacyjnych oraz Kierowników służb, inspekcji i straży zobowiązuje się do współudziału w opracowaniu POFP, zgodnie z merytorycznym zakresem odpowiedzialności; • Wszytskie podmioty biorące udział w przedsięwzięciu zostaną odpowiednio przeszkolone w celu zapewnienia prawidłowości i zachowania terminowości realizacji opracowania POFP; • Zarządzenie zawiera załącznik zawierający wykaz komórek organizacyjnych Starostwa Powiatowego oraz służb, inspekcji i straży, których udział jest konieczny do opracowania POFP; • Opracowanie POFP ze względu na charakter i znaczenie obronne, jak również na zapewnienie wymaganej ochrony informacji niejawnych odbywać się będzie w Kancelarii Tajnej Starostwa Powiatowego; • Opracowany POFP przed zatwierdzeniem przez Wojewodę ( w tym przypadku Małopolskiego) podlega uzgodnieniu z Dyrektorem Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego ( w tym przypadku Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie); • Nadzór nad merytorycznym zakresem opracowania POFP (w tym przypadku) jest powierzony Dyrektorowi Wydziału Spraw Społecznych Starostwa Powiatowego w Nowym Sączu;

  1. Charakterystyka wybranych dokumentów sporządzanych w ramach planowania operacyjnego na poziomie powiatu:
  2. „Plan operacyjny funkcjonowania powiatu w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny” (POFP) – zawartość oraz organy właściwe w zakresie sporządzania, uzgadniania i zatwierdzania POF;

W ROZPORZĄDZENIU RADY MINISTRÓWz dnia 15 czerwca 2004 r.możemy wyczytać, jak powinien wyglądać Plan Operacyjny, jakie informacjie powinny zostać w nim zawarte oraz organy tworzące. POFP powinien zawierać: a) ocenę zagrożeń na terenie objętym właściwością organu sporządzającego, zamiar reagowania obronnego powiatu, zestaw lub zestawy zadań operacyjnych przeznaczonych do wykonania przez organ sporządzający, terminy realizacji poszczególnych zadań operacyjnych oraz podmioty wiodące i podmioty współuczestniczące w ich realizacji (Podmiot wiodący uzgadnia procedury współdziałania z podmiotami współuczestniczącymi w realizacji określonego zadania operacyjnego), przedsięwzięcia i procedury związane z przygotowaniem i funkcjonowaniem systemu kierowania bezpieczeństwem w obrębie powaitu; b) ocenę zagrożeń w sferze właściwości organu sporządzającego; c) zamiar realizacji zadań operacyjnych organu sporządzającego, przeznaczonych do wykonania przez ten organ, a także zadań operacyjnych przeznaczonych do wykonania przez podległe i nadzorowane przez niego (wojewoda - również przez marszałków województw, starostów, prezydentów miast, wójtów i burmistrzów) oraz siły i środki przewidziane do wykorzystania w tym celu; d) przedsięwzięcia i procedury dotyczące podwyższania gotowości obronnej powiatu; e) zasady współdziałania w realizacji zadań operacyjnych z innymi organami sporządzającymi; f) inne zagadnienia wynikające z właściwości organu sporządzającego, które organ ten uzna za niezbędne dla właściwej realizacji zadań operacyjnych; g) karty realizacji zadań operacyjnych.

Organami właściwymi w zakresie sporządzania, uzgadniania i zatwierdzania POF są: • Sporządzają – starostowie i prezydenci miast w uzgodnieniu z właściwymi Wojewodami; • Zatwierdza – właściwy Wojewoda.

  1. „Karta realizacji zadania operacyjnego” (KRZO) – zawartość oraz organy właściwe w zakresie sporządzania, uzgadniania i zatwierdzania KRZO. Karta Realizacji Zadania Operacyjnego jest składową planu operacyjnego, określającą szczegółową procedurę postępowania osoby lub komórki organizacyjnej bezpośrednio realizującej zadanie operacyjne oraz podmioty współuczestniczące w realizacji tego zadania i niezbędne do tego dokumenty. Karty realizacji zadań operacyjnych zawierają opracowane procedury realizacji zadań operacyjnych, przedsięwzięcia i procedury dotyczące podwyższania gotowości obronnej zawarte w harmonogramie przedsięwzięć realizowanych w czasie osiągania poszczególnych stanów gotowości obronnej powiatu. Na końcu pracy dołączę wzór KRZO. Na podstawie wyżej wspomnianego wzoru, jestem w stanie powiedzieć jakie informacje powinna zawierać KRZO, tzn.: • Nazwa instytucji; • Typ zadania; • Sytuacja planistyczna; • Osoba odpowiedzialna (kierownik komórki organizacyjnej); • Wykonawca (osoba lub zespół bezpośrenio realizujący zadanie); • Treść zadania głownego; • Treść zadanie własnego; • Termin wyknania zadania; • Procedura; • Podmioty współdziałające zewnętrzne; • Podmioty współdziałające wewnętrzne; • Dokumentacja bazowa; • Dodatkowe ustalenia.

  2. Zasady i tryb uruchamiania realizacji zadań ujętych w POFP:

  3. W jakich stanach gotowości obronnej państwa realizuje się zadań ujęte w POFP?

Obecnie obowiązujące przepisy prawne, związane z osiąganiem gotowości obronnej państwa, ustalają trzy podstawowe stany gotowości obronnej państwa: • stan stałej gotowości obronnej państwa:  Stan stałej gotowości obronnej państwa utrzymuje się w czasie pokoju, gdy nie stwierdza się istotnych zagrożeń zewnętrznego bezpieczeństwa państwa.  W stanie stałej gotowości obronnej państwa są realizowane zadania planistyczne, organizacyjne, szkoleniowe i kontrolne, mające na celu utrzymywanie w sprawności systemu obronnego państwa.  Obrona cywilna realizuje przedsięwzięcia o charakterze przygotowawczym, planistycznym, organizacyjnym, szkoleniowym, upowszechniającym i zaopatrzeniowym, mającym na celu ochronę ludności, zakładów pracy, urządzeń użyteczności publicznej, dóbr kultury, żywności, wody i innych dóbr niezbędnych do przetrwania;  Obrona cywilna może współdziałać w zwalczaniu klęsk żywiołowych i zagrożeń środowiska oraz usuwaniu ich skutków. • stan gotowości obronnej państwa czasu kryzysu:  Stan gotowości obronnej państwa czasu kryzysu wprowadza się w razie zaistnienia zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa wymagającego uruchomienia wybranych elementów systemu obronnego państwa lub realizacji zadań ustalonych dla tego stanu.  W stanie gotowości obronnej państwa czasu kryzysu realizowane są zadania zapewniające przygotowanie do przeciwdziałania zewnętrznym zagrożeniom bezpieczeństwa państwa oraz usuwania skutków ich wystąpienia.  Obrona cywilna realizuje zadania związane z ochroną ludności oraz gospodarki narodowej i przekazuje nakazane świadczenia na rzecz obronności kraju.  Wykonanie przedsięwzięć przewidzianych dla stanu gotowości obronnej państwa czasu kryzysu zapewnia możliwość szybkiego rozwinięcia jednostek przewidzianych do militaryzacji, rozwinięcia określonych organów OC na stanowiskach kierowania oraz zapewnia sprawne wykonanie przedsięwzięć związanych z rozwinięciem urządzeń specjalnych OC i przygotowaniem budowli ochronnych. • stan gotowości obronnej państwa czasu wojny:  Stan gotowości obronnej państwa czasu wojny wprowadza się w celu odparcia bezpośredniej zbrojnej napaści na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub, gdy z umów międzynarodowych wynika zobowiązanie do wspólnej obrony przeciwko agresji.  W stanie gotowości obronnej państwa czasu wojny realizuje się zadania umożliwiające przeprowadzenie powszechnej mobilizacji, wprowadzenie stanu wojennego oraz pełne rozwinięcie systemu obronnego państwa do odparcia agresji militarnej.  Obrona cywilna w stanie gotowości obronnej państwa czasu wojny realizuje przedsięwzięcia zapewniające możliwość pełnego rozwinięcia sił i środków OC.

  1. Stan stałej gotowości obronnej państwa – utrzymuje się w czasie pokoju, gdy nie stwierdza się istotnych zagrożeń zewnętrznego bezpieczeństwa państwa. W stanie stałej gotowości obronnej państwa są realizowane zadania:
  • planistyczne,
  • organizacyjne,
  • szkoleniowe,
  • kontrolne, mające na celu utrzymywanie w sprawności systemu obronnego państwa.
  1. Stan gotowości obronnej państwa czasu kryzysu - wprowadza się w razie zaistnienia zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa wymagającego uruchomienia wybranych elementów systemu obronnego lub realizacji zadań ustalonych dla tego stanu. W stanie gotowości obronnej państwa czasu kryzysu są realizowane zadania zapewniające przygotowanie do przeciwdziałania zewnętrznym zagrożeniom bezpieczeństwa państwa oraz usuwania skutków ich wystąpienia.

  2. Stan gotowości obronnej państwa czasu wojny - wprowadza się w celu odparcia bezpośredniej zbrojnej napaści na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub gdy z umów międzynarodowych wynika zobowiązanie do wspólnej obrony przeciwko agresji. W stanie gotowości obronnej państwa czasu wojny realizuje się zadania umożliwiające przeprowadzenie powszechnej mobilizacji, wprowadzenie stanu wojennego oraz pełne rozwinięcie systemu obronnego państwa do odparcia agresji militarnej.

We wszystkich stanach gotowości obronnej państwa realizuje się zadania ujęte w POFP.

  1. W ramach jakiego systemu i jaki organ jest uprawniony do przekazywania staroście decyzji do uruchomienia realizacji zadań ujętych w POFP.

W ramach SOP Wojewoda jest uprawniony do przekazywania staroście decyzji do uruchomienia realizacji zadań ujętych w POFP.

Literatura :

  • „ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓWz dnia 15 czerwca 2004 r. w sprawie warunków i trybu planowania i finansowania zadań wykonywanych w ramach przygotowań obronnych państwa przez organy administracji rządowej i organy samorządu terytorialnego”; -„ZARZĄDZENIE STAROSTY NOWOSĄDECKIEGO w sprawie opracowania Planu Operacyjnego Funkcjonowania Powiatu Nowosądeckiego w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny” z dnia 14 lutego 2011 r.;
  • Strategia Obronności Rzeczpospolitej Polskiej roz. V pkt 120;
  • PROTOKÓŁ Z KONTROLI PROBLEMOWEJ STANU PRZYGOTOWAŃ OBRONNYCH Starostwa Powiatowego w Nowym Dworze Mazowieckim Zgodnie z rocznym planem kontroli Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego na 2009 rok;