Stalinizm

Zakonczenie : Śmierć Stalina w marcu 1953 roku nie przyniosła nagłej zmiany w Polsce. Można powiedzieć, że wręcz przeciwnie, terror nasilił się jeszcze. Po śmierci wodza podjęto wiele działań mających na celu pokazanie społeczeństwu, że dotychczasowa linia polityczna będzie kontynuowana. Na mocy podjętych uchwał zmieniono np. nazwę Katowic na Stalinogród, Pałac Kultury i Nauki otrzymał imię Józefa . Stalina, o obok miał stanąć pomnik wodza. Dopiero po pewnym czasie zauważyć można było nieznaczne, kosmetyczne z pozoru zmiany.

Zakonczenie : Śmierć Stalina w marcu 1953 roku nie przyniosła nagłej zmiany w Polsce. Można powiedzieć, że wręcz przeciwnie, terror nasilił się jeszcze. Po śmierci wodza podjęto wiele działań mających na celu pokazanie społeczeństwu, że dotychczasowa linia polityczna będzie kontynuowana. Na mocy podjętych uchwał zmieniono np. nazwę Katowic na Stalinogród, Pałac Kultury i Nauki otrzymał imię Józefa . Stalina, o obok miał stanąć pomnik wodza. Dopiero po pewnym czasie zauważyć można było nieznaczne, kosmetyczne z pozoru zmiany. Zlikwidowano więc znienawidzony przez Polaków Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego, a w jego miejsce powołano Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Komitet ds. Bezpieczeństwa Publicznego. W 1954 roku z więzienia wyszedł Władysław Gomułka, oskarżony o “odchylenia prawicowo-nacjonalistyczne”. Z wolna ten jeden z najgorszych okresów w historii Polski dobiegał końca. W 1956 roku zakończył się w Polsce okres stalinowski , a wraz a nim pewien okres w gospodarce. Na XX Zjeździe KPZR Nikita Chruszczow ujawnił i potępił część zbrodni Stalina. Zapowiedział też powrót do cech ustroju komunistycznego sformułowanych przez Lenina. Oznaczało to również pewną zmianę w prowadzeniu polityki przez cały blok komunistyczny, w tym Polskę. Mimo pewnej odwilży, w Polsce przez cały późniejszy okres, aż do 1989 roku nie udało się wyjść z narzuconych przez ZSRR surowych rygorów ideologicznych.

Początek: Stalinizm – system polityczno-ekonomiczny, jaki powstał w ZSRR po faktycznym przejęciu pełni władzy przez Józefa Stalina. Początkiem tego systemu był komunizm wojenny, wprowadzony jeszcze przez Lenina, opierający się na całkowitym scentralizowaniu wszelkich decyzji polityczno-ekonomicznych i prawie rewolucyjnym, czyli ostrym terrorze wprowadzanym metodą ogłaszania nakazów i bezwzględnego ich egzekwowania bez pośrednictwa normalnego systemu prawnego. W sferze politycznej stalinizm był powieleniem sowieckiego systemu- systemu terroru opartego na kontroli wszelkich dziedzin życia przez partię komunistyczną. W sferze ekonomicznej oznaczał przymusową kolektywizacje i przejście do gospodarki wojennej. Stalinizm w Polsce trwał od 1948 r. do 1956r.

Rozwinięcie: Polska była całkowicie podporzadkowana ZSRR.

Stalinizm w Polsce dotyczył również życia gospodarczego kraju. Komuniści dążyli do centralizacji decyzji ekonomicznych, przesuwając stopniowo środki ze spożycia na akumulację w przemyśle ciężkim i zbrojeniowym. Było to odbiciem polityki militarystycznej Kremla. W 1947 roku rozpoczął się Plan 3 - letni, przewidziany na lata 1947 - 1949. Zakładał on “podniesienie stopy życiowej mas pracujących miast i wsi, powyżej poziomu przedwojennego” przez " utrwalenie ustroju i przebudowę struktury społeczno-gospodarczej kraju". Władze komunistyczne skorzystały z okazji by przeprowadzić nacjonalizację handlu Rozpoczęła się tzw. “bitwa o handel”. Walkę z prywatnymi handlowcami prowadzono na wiele sposobów. Powstało Biuro Cen, które ustalało marże i maksymalne ceny. Powstała Komisja Nadzwyczajna do walki z Nadużyciami, która zaostrzyła represje. Prywatnych kupców obciążano ogromnymi podatkami i opłatami. W efekcie bitwy o handel liczba przedsiębiorstw prywatnym w handlu detalicznym zmalała a wzrosła liczba państwowych placówek handlowych wzrosła W wyniku “bitwy o handel” zmalała sieć handlowa w Polsce. Przy wzroście ilości towarów oznaczało to wydłużenie kolejek, biurokratyzację i pogorszenie obsługi. Po pomyślnej realizacji planu trzyletniego uchwalony został nowy plan, zwany planem sześcioletnim (lata 1950-1955), w którym cele polityczne górowały nad celami gospodarczymi plan zakładający przekształcenie całej gospodarki polskiej z ekstensywnej na intensywną. Był to przede wszystkim plan uprzemysłowienia Polski.. W 1952 roku Sejm przyjął Konstytucję. Dokument był wzorowany na konstytucji radzieckiejZmieniono w niej nazwę Polski na Polską Rzeczpospolitą Ludową. Podpisanie nowej konstytucji był kolejnym krokiem da drodze do sowietyzacji Polski. i narzuceniu jej obcego i wrogiego ustroju. Kolejnym podobieństwem do ustroju jaki panował w ZSRR za czasów Stalina, był kult polskiego przywódcy, Bolesława Bieruta. W kraju zapanował powszechny terror, który dotykał każdego podejrzanego nawet o inne poglądy. Stworzenie poczucia zagrożenia i organizowane pokazowe procesy miały na celu zastraszyć społeczeństwo polski i zapobiec jakiejkolwiek opozycji. Temu służył też rozbudowany aparat bezpieczeństwa - Urząd Bezpieczeństwa i Milicja Obywatelska.