Temat 1. POJĘCIE TERRORYZMU I PRZEMOCY

Definicje terroryzmu i przemocy- Terroryzm – użycie siły lub przemocy psychicznej przeciwko osobom lub własności z pogwałceniem prawa, mające na celu zastraszenie i wymuszenie na danej grupie ludności lub państwie ustępstw w drodze do realizacji określonych celów. Działania terrorystyczne mogą dotyczyć całej populacji, jednak najczęściej są one uderzeniem w jej niewielką część, aby pozostałych obywateli zmusić do odpowiednich zachowań. Termin “terroryzm” wywodzi się od języka greckiego τρέω/treo – „drżeć, bać się”; „stchórzyć, uciec” oraz łacińskiego terror, -oris – „strach, trwoga, przerażenie”, lub „straszne słowo, straszna wieść” i pochodnego czasownika łacińskiego terreo – „wywoływać przerażenie, straszyć” Przemoc – wywieranie wpływu na proces myślowy, zachowanie lub stan fizyczny osoby pomimo braku przyzwolenia tej osoby na taki wpływ, przy czym wyróżnia się dwa zjawiska: przemoc fizyczną i przemoc psychiczną.

  • Definicje terroryzmu i przemocy- Terroryzm – użycie siły lub przemocy psychicznej przeciwko osobom lub własności z pogwałceniem prawa, mające na celu zastraszenie i wymuszenie na danej grupie ludności lub państwie ustępstw w drodze do realizacji określonych celów. Działania terrorystyczne mogą dotyczyć całej populacji, jednak najczęściej są one uderzeniem w jej niewielką część, aby pozostałych obywateli zmusić do odpowiednich zachowań. Termin “terroryzm” wywodzi się od języka greckiego τρέω/treo – „drżeć, bać się”; „stchórzyć, uciec” oraz łacińskiego terror, -oris – „strach, trwoga, przerażenie”, lub „straszne słowo, straszna wieść” i pochodnego czasownika łacińskiego terreo – „wywoływać przerażenie, straszyć” Przemoc – wywieranie wpływu na proces myślowy, zachowanie lub stan fizyczny osoby pomimo braku przyzwolenia tej osoby na taki wpływ, przy czym wyróżnia się dwa zjawiska: przemoc fizyczną i przemoc psychiczną. Przemoc psychiczna to wywieranie wpływu na proces myślowy, zachowanie lub stan fizyczny osoby pomimo braku jej przyzwolenia przy użyciu środków komunikacji interpersonalnej. Typowymi środkami przemocy psychicznej są groźba, krzyczenie na kogoś, inwektywa, straszenie i molestowanie psychiczne. Przemoc fizyczna to wywieranie wpływu na proces myślowy, zachowanie lub stan fizyczny osoby pomimo braku jej przyzwolenia przy użyciu siły fizycznej. Przemoc fizyczną stosuje się np. przy zgwałceniu, eksmisji z mieszkania, tymczasowym aresztowaniu, kneblowanie, zastosowaniu kary pozbawienia wolności.

  • Rodzaje terroryzmu Realnie możemy wyróżnić takie rodzaje terroryzmu: ·         Zbrojny Najczęściej kojarzony z pojęciem „terroryzm”. Polega na fali ataków sabotażowych, dywersyjnych lub zaczepnych, mających na celu zaszantażowanie lokalnej społeczności lub administracji w celu spełnienia swoich żądań. Jego zaprzestanie jest związane ze spełnieniem postulatów terrorystów. Popularny pośród skrajnych grup fundamentalistycznych lub politycznych (IRA, ETA, Al-Kaida, Bejtar), które nie są w stanie dojść do realizacji swoich postanowień innymi metodami. ·         Ekonomiczny Ten typ terroryzmu to szantażowanie danej grupy społecznej poprzez restrykcje finansowe, kontrybucje, lichwę lub wszelakie należności materialne. Powszechnie jest praktykowany przez bankierskie gangi, nieuczciwe międzynarodowe koncerny, bądź przez zwyczajnych „podwórkowych naciągaczy”. Często wiąże się z groźbami kary sądowej za niespłacenie swoich żądań. Terroryści ekonomiczni, aby działać skuteczniej, zazwyczaj przekupują aparat prawniczy, bądź działają na krawędzi prawa wykorzystując luki w ustawach. ·         Ideologiczny To szantażowanie danej społeczności w celu przyjęcia określonej ideologii, doktryny politycznej lub wyznania. Polega on na fali oszczerstw przeciwko osobom spoza „pożądanego” „kręgu ideowego”. Kłamstwa mają wywołać negatywne skojarzenia wobec szkalowanej grupy, często oskarżając je o przyczynianie się do terroryzmu „zbrojnego”. Popularnie stosowany pośród lewackich organizacji takich jak „Antifa” czy „Nigdy Więcej”, modernistów, socjalistów czy republikanów. ·         Medialny Często jest związany z terroryzmem ideologicznym. Mechanizm jego jest w zasadzie podobny do ideologicznego z tą różnicą, że tutaj hasła są przesyłane drogą przekazu medialnego wprost, lub przy użyciu ukrytych symboli w nadawanych audycjach. Stosowany jest przez samodzielne wielkie koncerny medialne, wpływowe grupy z dostępem do popularnych środków masowego przekazu, lub mniej wpływowe grupki przy pomocy własnych, niskobudżetowych mediów. ·         Społeczny Pewna hałaśliwa część społeczności próbuje wymusić na „reszcie” swoje poglądy, zamiłowania, sympatie czy opinie. Jest często związany z terroryzmem medialnym i ideologicznym, czasem też ze zbrojnym. Popularny pośród sekt, grup religijno-politycznych (takich jak SS – Sekta Smoleńska), działaczy LGBT, feministek, lewaków czy modernistów.

  • Początki terroryzmu  W starożytności znany i stosowany był terror, ale nie znano terroryzmu, przynajmniej w takim znaczeniu jakie dziś nadajemy temu słowu. Początki terroryzmu wiążą z powstaniem w Persji, około roku 1080, muzułmańskiej sekty nizarytów2, którą utworzył Hassan Ben Sabbah. Sekta stosowała terroryzm połączony ze skrajnym okrucieństwem dokonując skrytobójczych morderstw na zlecenie. Członkowie tej sekty byli wynajmowani przez Turków seldżuckich do zabijania rycerzy krzyżowych w czasie krucjat. Sekta przetrwała do drugiej połowy XIII wieku. Mimo działalności nizarytów, terroryzm w drugim tysiącleciu był zjawiskiem dość rzadkim, aż do drugiej połowy XIX wieku. W latach 1880 – 1900 doktryna i ruch anarchizmu stały się pożywką dla działalności terrorystycznej, głównie za sprawą organizacji „Narodnaja Wola”3 w Rosji. Z rąk anarchistów zginęło w tych czasach wielu reprezentantów władzy, jak np. car Aleksander II, prezydent Francji M. Carnot, premier Hiszpanii C. de Castillo, cesarzowa austriacka Elżbieta, król włoski Humbert, prezydent Stanów Zjednoczonych W. McKinley.

Temat 2. TERRORYZM KLASYCZNY , JEGO ŹRÓDŁA FILOZOFICZNE I SPOŁECZNE Terroryzm klasyczny: Terroryzm klasyczny wykorzystuje broń konwencjonalną

  • Filozoficzne podstawy użycia przemocy

Pkt.3 – Anarchizm, nihilizm, terror Anarchizm - (z greckiego anarchís – bezrząd, brak rządu), doktryna i ruch społeczno-polityczny powstały w XIX w. jako opozycja kapitalizmu i ideologii marksistowsko-leninowskiej (marksizm, leninizm). Twórcami anarchizmu byli: J. Proudhon, M. Bakunin i P. Kropotkin. Anarchiści za najwyższą wartość uznawali wolność każdej jednostki, której warunkiem jest zniesienie władzy państwa, kapitału i religii. Państwo jako instytucja wyklucza wolność i równość, dlatego trzeba eliminować jego struktury i wpływy. Społeczeństwo anarchistyczne miało być bezpaństwową, wolną od wyzysku formą kooperacji, opartą na zasadach moralnych, rozumie i harmonijnych stosunkach międzyludzkich.

Nihilizm - postawa poznawcza i moralna, po raz pierwszy sformułowana w filozofii przez greckich sofistów, a głównie przez Gorgiasza z Leontionoi na Sycylii. Z jego dzieła O przyrodzie przechowały się trzy tezy nihilistyczne dotyczące poznania, a w konsekwencji zachowań: 1) nie ma niczego. 2) gdyby nawet coś było, to nie byłoby poznawalne. 3) gdyby nawet było poznawalne, to nie mogłoby być przedmiotem porozumienia między ludźmi.

Terror (łac., dosł. strach, groza), stosowanie przemocy, gwałtu, ucisku, okrucieństwa w celu zastraszenia, zniszczenia przeciwnika; okrutne, krwawe rządy. Temat główny - Teoria i początki terroru klasycznego Terror klasyczny - zgodnie z klasycznymi teoriami terroryzmu, terroryści podejmowali ataki na określone cele głównie ze względu na ich wartość i wymiar symboliczny w ramach danego kręgu kulturowego, systemu wartości społeczno-politycznych itp. Cele takie zapewniały uzyskanie odpowiedniego rozgłosu medialnego i społecznego (zgodnie z wymogami strategii zwrócenia uwagi), w większości należały również do kategorii „celów miękkich”, a więc były relatywnie łatwe do zaatakowania. Tymczasem zamach, który ma przynieść wymierne, jak największe straty, jest bardzo trudno zaplanować i przeprowadzić. Akcja tego typu z reguły ma także charakter ostateczny – to znaczy zamyka drogę do jakichkolwiek negocjacji z władzami, nie sprzyja też ew. staraniom terrorystów o zdobycie poparcia danej grupy społecznej. Obecnie strategię zadawania przeciwnikowi wymiernych strat (obok wymienionych wcześniej metod) stosują najczęściej grupy terrorystyczne motywowane czynnikami religijnymi, w tym zwłaszcza ekstremiści islamscy. Początki terroru klasycznego - akty terroru indywidualnego (skrytobójstwa) były używane od początków historii ludzkości. O stosowaniu terroryzmu można mówić np. w przypadku antycznej Grecji, gdzie zabójstwo tyrana uważano za usprawiedliwione. Seneka wprost stwierdził, iż dla bogów nie ma milszej ofiary, niż krew tyrana. Przykładem skrytobójstwa było zabicie Juliusza Cezara przez spiskowców 15 marca 44 r. p.n.e. W Izraelu w I w. n.e. skrytobójstwem posługiwały się antyrzymskie stronnictwa zelotów i sykariuszy]. W okresie od XI do XIII wieku na Bliskim Wschodzie systematycznie stosowali terror asasyni (hasziszijun) – izmaelicka sekta specjalizująca się w skrytobójczych zamachach. W średniowieczu teorię uzasadniającą zabójstwo tyrana stworzył Jan z Salisbury a rozwinęli ją w XVI w. monarchomachowie. Pkt. 1 - Teoria a praktyka anarchizmu Między anarchistami nie ma konsensusu w kwestii użyteczności bądź usprawiedliwiania przemocy w walce rewolucyjnej. Dla przykładu, Michał Bakunin, Piotr Kropotkin, Emma Goldman i Errico Malatesta piszą o przemocy jako o niezbędnej i pożądanej sile w rewolucji. Jednocześnie potępiają oni indywidualne akty terroryzmu.

Anarchiści często byli postrzegani jako niebezpieczni i agresywni. Prawdopodobnie przez szereg głośnych, brutalnych działań takich jak: zamieszki, zamachy, powstania i akty terroryzmu popełnione przez niektórych anarchistów, jak również przez uparcie negatywne przedstawianie anarchistów przez media. Pod koniec XIX wieku, rewolucjoniści namawiali do aktów przemocy politycznej, nazywanych “propagandą czynem”. Stała się ona dla mas inspiracją do rewolucji. Termin „propaganda czynem” odnosił się do form bezpośredniego działania, takich jak np. podkładanie bomb czy zamachy na głowy stanu. Propaganda może też przybierać formę nieagresywną. W wyniku krytycznego spojrzenia anarchizmu na własność prywatną, wielu anarchistów postrzega niszczenie własności jako akceptowalną formę przemocy lub wręcz twierdzi, że wcale nie jest to przemocą. Wielu anarchistów należy do organizacji wywrotowych, mających na celu osłabienie instytucji np. Food Not Bombs, radykalnych unii pracowniczych, mediów alternatywnych i radykalnych centrów społecznych. Jest to zgodne z anarchistyczną ideą głoszącą, że rządy są złem i tylko dzięki zniszczeniu ich siły można ocalić wolność jednostki.

Pkt. 2 - Społeczne uwarunkowania ataków terroru - Pewna hałaśliwa część społeczności próbuje wymusić na „reszcie” swoje poglądy, zamiłowania, sympatie czy opinie. Jest często związany z terroryzmem medialnym i ideologicznym, czasem też ze zbrojnym. Popularny pośród sekt, grup religijno-politycznych (takich jak SS – Sekta Smoleńska), działaczy LGBT, feministek, lewaków czy modernistów.