idealny wzmacniacz operacyjny- nieskończenie dużym różnicowym wzmocnieniem napięciowym, zerowym wejściowym napięciem niezrównoważenia, nieskończenie dużą impedancją wejściową, zerową impedancją wyjściową, nieskończenie szerokim pasmem przenoszonych częstotliwości, nieskończenie dużym zakresem dynamicznym sygnału. Wzmocnienie nieodw: G = 1 + R2/R1 Wzmocnienie odw: G = - R2/R1

2.THEVENIN-Dowolny aktywny obwód liniowy można od strony wybranych zacisków ab zastąpić obwodem równoważnym, złożonym z szeregowego połączonego jednego idea lnego źródła napięcia, równego napięciu pomiędzy zaciskami ab w stanie jałowym oraz j ednej impedancji równej impedancji zastępczej obwodu pasywnego, widzianego od stron y zacisków ab. NORTON-Każdy liniowy dwójnik aktywny można przedstawić w postac i źródła prądu elektrycznego. Natężenie prądu źródłowego równe jest prądowi płynącem u w bez oporowym przewodzie, zwierającym zaciski dwójnika aktywnego, zaś rezystancj a wewnętrzna tego źródła jest równa rezystancji tego dwójnika po usunięciu wszystkich ź ródeł energii. 3.Wzór opisujący charakterystykę statyczną diody- Id=Is(e Up/Ur-1) 4.prostownik mostkowy- Układ sześciu pulsowy można traktować jako połączenie szere gowe dwóch prostowników trój pulsowych, utworzonych przez tyrystory o połączonych katodach (grupa katodowa ? T1, T3, T5) i o połączonych anodach (grupa anodowa ? T4, T6, T2). Numery tyrystorów wskazują kolejność załączania (1 i 2, 2 i 3, itd). Sposób num erowania łatwo zapamiętać wg następującej reguły: “górne” numerujemy nieparzyście, a “dolne” tak, aby różnica względem numeru “górnego” wynosiła 3. Podczas pracy (przy p rzewodzeniu ciągłym - zawsze płynie prąd) zawsze jeden tyrystor grupy katodowej i jede n tyrystor grupy anodowej znajduje się w stanie przewodzenia. Tyrystory grupy katodowe j przewodzą przy dodatnich pół falach napięć fazowych, natomiast grupy anodowej ? w cz asie ujemnych. Poniżej przedstawiony jest przebieg dla odbiornika czysto rezystancyjnego, tyrystory wysterowane są w punktach naturalnej komutacji (pracują jak diody). 5.tranzy stor bipolarny- Zasada działania tranzystora bipolarnego od strony ‘użytkowej’ polega na sterowaniu wartości prądu kolektora za pomocą prądu bazy. (Prąd emitera jest zawsze sumą prądu kolektora i prądu bazy). Prąd kolektora jest wprost proporcjonalny do prądu bazy, współczynnik proporcjonalności nazywamy wzmocnieniem tranzystora i oznaczamy symbolem h21E lub grecką literą β. 6.wzmacniacz różnicowy- Wzmacniacz różnicowy jest układem dwuwejściowym zbudowanym z dwóch tranzystorów pracujących w układz ie OE mających wspólny obwód emiterowy (w najprostszym przypadku rezystor RE). W wzmacniaczach różnicowych stosowane są tranzystory NPN lub PNP. Powinny mieć one jednakowe parametry, celem zapewnienia symetrii charakterystyk w zakresie liniowym ( osiągane w układach scalonych) i duże wzmocnienie prądowe. Suma prądów płynących przez oba tranzystory jest równa prądowi źródła: IC1 + IC2 = I0Wzmacniacze te mają równi eżdodatkowe zalety:1) eliminujązakłócenia wywołane tzw. sygnałami sumacyjnymi przy transmisji liniami symetryc2) pozwalająna praktycznąrealizacjękoncepcji wzmacniacza o peracyjnego, bardzo często stosoww technice analogowej

7.podstawowe parametry charakterystyczne wzmacniaczy-

oporność wejściowa ( bez i z RL):•własne wzm. napięc.(rozwarciowe i z RL):•własne wzm.

prądowe (zwarciowe i z RL):transkonduktancja: zwarciowa. Oporność wyjściowa (własna i

RS). Całkowite wzm. napięc. (rozwaciowe i z RL). 8.Ujemne sprzężenie zwrotne- Zalety

układ jest mniej wrażliwy np. na wahania napięć zasilających, zmianę A czy temperatury. Zmniejszają się szumy i zniekształcenia (tak liniowe, jak i nieliniowe). Rozszerza się pasm o (tj. zwiększa górna i zmniejsza dolna częstotl. graniczna, ale GB=AfB3dBf=cons. Możliw a jest modyfikacja impedancji wejściowej i wyjściowej (w górę lub w dół wg. typu F) Wady: Zmniejszenie wzmocnienia tyle razy ile wynosi różnica zwrotna (mianownik)Af= A /(1+Aβ) = A/F. Mogą wystąpić tendencje do wzbudzenia się układu (gdy ϕ>180’ tj. co naj mniej 3 bieguny). 9.Wymagania wzmacniaczy mocy-uzyskanie małej rezystancji wyjściow ej aby dostarczyć sygnał do wyjścia bez straty wzmocnienia. Dostarczenie relatywnie dużeg o sygnału. Jednocześnie małe zniekształcenia nieliniowe, tzw. współczynnik zniekształceń harmonicznych(total harmonic distortion). Duża sprawność energetyczna: η=Moc wyjściow a/ Moc dostarczana ze źródła zasilania tzn. jak najmniejsza moc rozpraszana (power dissipa tion) w tranzystorach wyjściowych, tak aby temp. złącza (internal junction T) <150-200oC dopuszczalna T dla Si. Duża moc wyjściowa (>1W) przy pełnym wysterowaniu, ograniczo na przez Tr i sposób chłodzenia. Względnie szerokie pasmo częstotliwościowe (określone p rzez dolną i górną ω3dB)i duża szybkość pracy (w przypadku układów przełączających, np. . do sterowania silnikami) 10.Klasyfikacja wzmacniaczy mocy- w oparciu o czas przewodz enia Tr(dokładniej wg. kąta przepływu prądu kolektora Φklasa A: Φ=360o, klasa B: Φ=180o , klasa AB: Φ>∼180o, klasa C: Φ<180o, (.) pracy w środku linowego (.) pracy w pobliżu ws tępna polaryzacja dla wzm. RF, np..odcinka ch-ki roboczej granicy odcięcia prądu tj. składo wa DC(liniow) nadajniki radio i TV dla „-”sin drugi Tr z też 2 Tr ale DC<>0 odtworzenie =>filtrDC=0(oba Tr przewodzą 0) pasmowy z obw.LC 11. Jak zabezpieczyć tranzys tory mocy przed zwarciem na wyjściu? Między wyjściem a tranzystorem mocy wstawić bezpiecznik topikowy