WSTĘP Temat, który postanowiłem przedstawić i omówić to „polityka bezpieczeństwa oraz sposoby jej kształtowania”, a co za tym idzie pojmowanie istoty polityki bezpieczeństwa, jej cele, narzędzia, czyli odpowiednie organy państwa i władzy państwa. Nie obcy będzie tu też temat kształtowania się bezpieczeństwa po zimnej wojnie, a więc sojusze, negocjacje i udział w różnych organizacjach międzynarodowych głównie naszego kraju. Będę starał się wyjaśnić, czym jest polityka bezpieczeństwa, z czego wynika i do czego jest potrzebna, a raczej, komu. Postaram się omówić, po co właściwie funkcjonuje polityka w ogóle i polityka bezpieczeństwa w państwie, dlaczego jest tak ważna i potrzeba państwu, kto ją tworzy i dlaczego. Moim celem będzie skupianie się bardziej na istocie polityki bezpieczeństwa i jej celach, oraz jak można budować i jak buduje się fundamenty, aby te cele realizować. Ku mojej uwadze większe znaczenie, spowodowane moim osobistym odczuciem i co za tym idzie najważniejszym dla mnie tematem będą po prostu potrzeby, jakie trzeba spełnić i cały czas są spełniane, aby to bezpieczeństwo trwało i było nieprzerwane. Zapewne nasuwa się pytanie, dlaczego akurat taki temat? Sam często zastanawiam się nad pewnymi sprawami i staram się je rozkładać na atomy, dla czego tak, a nie inaczej. Przecież temat dotyczący bezpieczeństwa, a w tym przypadku polityki bezpieczeństwa jest nadrzędną kwestia, czymś, co nas otacza w naszym kraju i co obejmuje nasz kraj. Wiadomo bezpieczeństwo występuje albo w większym stopniu, albo w mniejszym, ale faktem jest, że jest stan i proces, który trwa i należy o tym mówić i nieustannie kontrolować. A jak widać w naszych mediach, szczególnie ostatnio jest to temat, który niestety jest nie pełni kluczowej roli, wiadomo, o czym tu mowa, o całej „otoczce” tego, co powinno być najważniejsze i kultywowane. Dlatego odpowiedź na to pytanie jest proste i rzeczą oczywistą jest to, iż bezpieczeństwo powinno być stawiane na piedestale i dla mnie tak właśnie jest. Dlatego jak wspomniałem wcześniej bardziej postaram się zobrazować, dla czego to jest takie ważne, dla czego polityka bezpieczeństwa jest tak istotna. Trzeba tu pokazać, jakie organy ją tworzą, organy, które powinny współpracować ze sobą, a to oznacza, aby tak mogło być współpracować ze sobą muszą ludzie, którzy je tworzą, którzy przestrzegają prawo. To wszystko jest bardzo trudne do zrealizowania, ale tworzy zamknięte koło bo ludzie tworzący bezpieczeństwo, zapewniają je narodowi i samym sobie, a żeby tak było potrzeba wiele inicjatywy od zwykłych obywateli po decydentów.

I. ISTOTA POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA Czas, więc abym przeszedł do zagadnień, które wymienione zostały wyżej i spróbował je opisać i rozwinąć. Na początek istota polityki bezpieczeństwa, czemu służy i kto ją tworzy? Na początku może warto by było wspomnieć, że głównym założeniem każdego państwa między innymi jest polityka bezpieczeństwa. Zatem polityka bezpieczeństwa państwa obejmuje wypracowanie strategii bezpieczeństwa oraz kierowanie przygotowaniem środków i realizacje zadań bezpieczeństwa narodowego w koordynacji z innymi państwami oraz instytucjami bezpieczeństwa narodowego. Polityka bezpieczeństwa narodu, czyli innymi słowy bezpieczeństwo państwa to element polityki państwa dotyczący praktycznej działalności władzy wykonawczej w sferze tworzenia i wykorzystania potencjału obronnego oraz realizacji celów i zadań wynikających z założeń polityki bezpieczeństwa. Wynika z tego, że polityka bezpieczeństwa potrzeba jest państwu do zachowania bezpieczeństwa, a państwo to tworzy naród, który musi dbać o swoje bezpieczeństwo. Państwo to wielka grupa społeczna zorganizowana dzięki władzy publicznej i mająca wspólne doświadczenia historyczne. Państwo jest: organizacją polityczną; terytorialną; organizacją suwerenną wewnętrznie i zewnętrznie; organizacją o wielowymiarowej hierarchii oraz organizacją przymusu . Państwo jest organizacją polityczną w których władza organizuje współprace dużych grup społecznych oraz rozwiązuje konflikty między grupami i jej członkami. Należy bronić granic państwa gdyż jest organizacją terytorialną, co stanowi niezbywalny warunek jego istnienia, a co za tym idzie do realizacji fundamentalnych zadań władzy państwowej, czyli kreowania polityki bezpieczeństwa po to, aby jego mieszkańcy byli niezagrożeni, a granice nienaruszone . Terytorium stanowi często czynnik łączący społeczeństwa, jest składnikiem świadomości społecznej lub narodowej . „Jednakże społeczne odczucia związane z granicami państwa mogą się znacznie różnic. Bywa to zwykle następstwem położenia państwa wzglądem innych, charakteru granic (naturalna czy umowna), ich trwałości, ale przede wszystkim polityki państwa .”

Dlatego każdy obywatel jest odpowiedzialny za siebie i za swój kraj. Ludzie zbierający się w organizacje, tworzą kraj, to ludzie tworzą organy rządzące w danym państwie i oni są odpowiedzialni za politykę bezpieczeństwa i suwerenność swojej ojczyzny. „Suwerenność oznacza niezależność władzy państwowej od wszelkiej władzy w stosunkach z innymi państwami i organizacjami międzynarodowymi oraz od wszelkiej innej władzy wewnątrz państwa. Władza suwerenna obejmuje wszystkich członków państwa, a także ma zdolność regulowania wszelkich spraw” . Jeżeli mówimy o państwie, jako organizacji przymusu jak to wyżej zostało stwierdzone to krótko oczywiści mam tu na myśli aparat, jakim dysponuje państwo ( policja, prokuratura sądy) o czym wspomnę w dalszym wywodzie. „Stosunki pomiędzy państwem i jego instytucjami a obywatelami (niepaństwowymi podmiotami prawnymi) winny być poddane pewnym regułom wyznaczającym ich treść i zasady kształtowania .” Pierwszą z tych reguł jest zagwarantowanie obywatelom pewności prawa stanowionego przez organy państwowe, czyli że państwo nie powinno zaskakiwać obywateli nagłymi zmianami stanowionego przez siebie prawa, co mogłoby doprowadzić do zachwiania pewności prawnej obywateli, doprowadzając do niepokoju, a to jest niezgodne z prawidłowym kształtowaniem polityki bezpieczeństwa . Druga ważna sprawa to adekwatność integracji prawnej w życie społeczne. Zakres takiej integralności powinien być dopasowany do potrzeb. Integralność ta nie może być nie dostateczna gdyż wtedy zagrażałoby to bezpieczeństwu jednostki i całemu narodowi doprowadzając do niejasności prawnych, konfliktów jednostki, a nawet kolektywu. Społeczeństwo czuło by się po prostu nie pewnie i nie bezpiecznie, a to przecież chodzi tu o kształtowanie takiej integracji prawnej, aby zabezpieczała zdrowie, bezpieczeństwo, pokój społeczny, moralność publiczną, zasady współżycia społecznego, osób i mienia oraz demokratyczne reguły funkcjonowania systemu politycznego. Integralność ta również nie powinna być nadmierna gdyż mogłaby krępować swobody jednostki . Poczucie bezpieczeństwa, wolność, zabezpieczenie egzystencji w sensie ekonomicznym i pragnień wyższych są podstawowymi potrzebami, które należy kształtować i kreować poprzez odpowiednie instytucje i organy w państwie. Są to potrzeby, które przejawiają się w bezpieczeństwie społecznym, ekonomicznym, militarnym, gospodarczym i politycznym. A za nie wszystkie odpowiedzialna jest polityka bezpieczeństwa, która ma odpowiednie narzędzia do spełniania podstawowych celów, o czym będzie w dalszym temacie referatu. W powszechnym przekonaniu również sama władza, postrzegana jest, jako dobro publiczne, dobro, bez którego pozyskiwanie innych dóbr nie było by możliwe .

II. Cele polityki bezpieczeństwa Racja stanu to nadrzędny interes państwowy, wyższość interesu państwa nad innymi interesami i normami, wspólny dla większości obywateli i organizacji działających w państwie lub poza jego granicami, ale na jego rzecz . Racją stanu kieruje się państwo prawe w swej polityce wewnętrznej i zewnętrznej. Nie bez powodu zacząłem od przytoczenia definicji, a zarazem istoty pojęcia racji stanu w zagadnieniu zatytułowanym, jako cele polityki bezpieczeństwa gdyż jak to zostało powiedziane jest to nadrzędny interes i cel państwa! Warto tu zaznaczyć, jeśli już mówimy o racji stanu, istotę integralności terytorialnej lub niepodzielności terytorialnej. Integralność sprowadza się do prawa ochrony całości terytorium, jego nietykalności, zakazu uciekania się do stosowania sił i do groźby jej użycia, a także nielegalności nabywania terytorium siłą. Ówcześnie państwa Europy zobowiązały się do przestrzegania integralności terytorialnej, w sensie całości terytorium poprzez zakaz okupacji wojskowej lub innych pośrednich lub bezpośrednich aktów przemocy . Polityka bezpieczeństwa kraju dąży do realizowania swoich interesów. Innymi słowy interes polityczny, czyli świadome dążenie jednostki lub kolektywu do określonych celów. Jest to cel, który odnajduje swoje odzwierciedlenie w aktualnym stanie zapotrzebowania jednostki (obywatela). Takim celem jest dążenie podmiotów do osiągnięcia wszystkiego tego, co jest korzystne i za takowe jest uważane w kontekście oczekiwanej dynamiki zmiany społecznej i jej kierunku . Gdyby państwo nie było w stanie w sposób dostateczny zabezpieczać i sprostać tym interesom można by było mówić o stanie zagrożenia, stanie zagrożenia bezpieczeństwa społecznego. Dlatego polityka bezpieczeństwa musi być wyczulona na tym punkcie i odpowiednie organy oraz rząd muszą dbać o te interesy. Są tacy, którzy w polityce widzą dziedzinę zaspokajania potrzeb i interesów, zapewnienia poczucia bezpieczeństwa i stabilności, gwarantowania szerokiego udziału obywateli w decydowaniu o sprawach publicznych czy tworzeniu warunków swobodnego kształtowania własnych celów. Jak to zazwyczaj bywa zawsze znajdują się przeciwnicy pewnych kwestii, tak jest i w tej dziedzinie . Jeżeli wspomniałem tu o zagrożeniach, jakie mogą wynikać z nie udolnej polityki bezpieczeństwa, warto wspomnieć o pewnej organizacji Euratom, która stanowi instrument kontroli i koordynacji w zakresie cywilnej gospodarki jądrowej. Jest to organizacja, która powstała w 1957r i jest jedną z trzech Wspólnot Europejskich. Jej celem jest przyczynianie się do podniesienia stopy życiowej w krajach członkowskich oraz do rozwoju stosunków z innymi krajami . Dlaczego jednak o tym wspominam? Nie bez powodu w związku z ostatnimi doniesieniami i zamiarami uruchomienia elektrowni jądrowej Żarnowiec i w dalszej perspektywie współpraca z Euratomem. Są to jednak hipotezy, nie bez znaczenia jednak dla dziedziny polityki bezpieczeństwa. Według najnowszych doniesień w 2010r Żarnowiec został uznany za najlepsze miejsce do budowy takiej elektrowni. Według planów ma ona zostać ukończona w 2020 roku. W rankingu 28 propozycji lokalizacji elektrowni jądrowej w Polsce pierwsze miejsce zajął Żarnowiec, drugie - Warta-Klempicz, a trzecie - Kopań. Kolejne są: Nowe Miasto nad Pilicą (woj. mazowieckie) i Bełchatów . Celem takiej organizacji jak Euratom jest rozwój badań i techniki jądrowej, ułatwianie inwestycji, czuwanie nad przestrzeganiem norm bezpieczeństwa, stworzenie rynku dla stosowanych w przemyśle jądrowym materiałów i sprzętu oraz swobody obrotu kapitału i siły roboczej . Jest to przykład, który jako element polityki bezpieczeństwa może stwarzać możliwości zawiązywania kontaktów międzynarodowych i czerpania korzyści dla swojego kraju. A być może i Polska w przyszłości będzie stwarzała takie możliwości. Jak wiadomo obrót materiałami rozczepianymi i uranem niesie ze sobą zagrożenia nie legalnego ich wykorzystania bądź wykorzystywania militarnego. Euratom jednak sprawuje kontrole nad znajdującymi się w obrocie materiałami nuklearnymi i warunkami jej handlu w celach pokojowych. Z największymi dostawcami uranu Euratom zawarł układy, w których zobowiązuje się wobec nich do przestrzegania wykorzystania tych surowców nie zgodnie z ich przeznaczeniem. Mimo że Euratom nie zakazuje wyraźnie stosowanie energii atomowej w celach militarnych, to w swej działalności ogranicza się wyłącznie do pokojowego wykorzystania energii atomowej . Szczególnie warto tu wspomnieć o polityce zewnętrznej gdyż interakcje z innymi krajami mogą się okazać nie zwykle korzystne. Wynikające z takiej polityki profity mogą poprawić, jakość życia mieszkańców. Polityka bezpieczeństwa zajmuje się takimi sprawami gdyż powinna spełniać potrzeby mieszkańców państwa, chronić ich i rozwijać się gospodarczo i ekonomicznie. Polityka bezpieczeństwa ma zapewnić bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe. Warto tu wspomnieć o Unii Europejskiej, której członkiem również jest Polska od 1 maja 2004 roku. Sprawnie prowadzona polityka bezpieczeństwa stwarza możliwości otwierania się na inne kraje, z nadzieją i podstawami do twierdzenia, że to może być korzystne. W moim osobistym odczuciu Polskie członkostwo w UE to duży sukces. Trzeba tylko pamiętać, aby budować tak politykę bezpieczeństwa, aby nie uzależniać się od innych. Wracając jednak, do UE należy wspomnieć, że podejmowane w tej poważnej organizacji decyzje dotyczą wszystkich istotnych obszarów publicznej polityki w tym m.in.; rynku, środowiska naturalnego, polityki regionalnej i społecznej, rolnictwa, spraw konsumenckich, transportu, zdrowia publicznego, edukacji i kultury, badań i rozwoju spraw wewnętrznych, obywatelstwa, handlu międzynarodowego, polityki zagranicznej i obrony! . III. NARZĘDZIA POLITYKI PAŃSTWA I POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA Narzędziami (środkami) polityki państwa są:  Prawo i sądownictwo  Administracja  Służba zagraniczna  Siły ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego Po kolei omówię, każde z tych środków. Na początku zajmę się prawem i sądownictwem. Prawo państwowe tworzy władza ustawodawcza ( w RP jest to sejm i senat). Określa ono reguły postępowania władzy politycznej i zachowań obywateli. Dzięki prawu państwowemu procesy polityczne w państwie przebiegają zgodnie z interesem narodowym, w tym rację stanu. W państwie prawnym, ten, kto sprawuje władzę rządzi na podstawie prawa i zgodnie z treścią prawa . Zasady prawa tak wiele uwagi przywiązują do tego, aby były stworzone warunki, aby obywatele prawo znali i umieli je stosować - „bronić się” nim – np. zasada prawidłowego ogłaszania prawa, nie działania wstecz, ochrony prawidłowo nabytych praw, zaufania do poczynań władzy działającej „przejrzyście”, w sposób zrozumiały dla obywateli, potrzeba zachowania proceduralnych zasad fair play . Ustawą zasadniczą zawierającą normy wyposażone w najwyższą moc prawną jest konstytucja, która reguluje podstawy ustroju politycznego i społeczno gospodarczego. Określa organy władzy państwowej oraz ich uprawnienia. Formułuje podstawowe zasady organizacji i funkcjonowania aparatu państwowego i samorządowego. A także określa podstawowe prawa i obowiązki obywateli . Prawo państwowe tworzy władza ustawodawcza, w RP jest to sejm i senat. Podstawowe uprawnienia Sejmu to : • Uchwalanie ustaw, podejmowanie uchwał, określanie podstawowych kierunków działalności państwa, sprawowanie kontroli nad działalnością państwa, sprawowanie kontroli nad działalnością innych organów władzy i administracji państwowej. • Powoływanie rządu RP, prezesa NIK, Trybunału stany i Trybunału Konstytucyjnego, • Uchwalanie corocznie budżetu państwa • Udzielanie rządowi absolutorium z wykonania budżetu. Prawo określa reguły władzy politycznej, w tym polityki bezpieczeństwa oraz zachowań obywateli. Sądownictwo to kolejny środek polityki państwa. Władza sądownicza, pojęcie nawiązujące do zasady podziału władzy, jedna z trój podziału władzy obok władzy ustawodawczej i wykonawczej, oznacza powierzenie wyodrębnionym organizacyjnie strukturom państwowym (wymiarowi sprawiedliwości sprawowanemu przez niezależne i niezawisłe sądy) możliwości rozstrzygania sporów prawnych, orzekanie w rozpoznawanych sprawach z zakresu prawa karnego, prawa cywilnego i prawa administracyjnego, a w wielu państwach również kontrola zgodności działań innych organów państwa z prawem i konstytucją, którą przeprowadza przez sądownictwo konstytucyjne . W Polsce, zgodnie z Konstytucją RP władzę sądowniczą sprawują sądy: Sąd Najwyższy, sądy powszechne, sądy administracyjne, sądy wojskowe oraz trybunały: Trybunał Konstytucyjny i Trybunał Stanu. Sądy i trybunały są władzą odrębną i niezależną od innych władz, wydają wyroki w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej . Administracja rządowa, administracja państwowa, zespół organów administracyjnych, kierowanych przez Radę Ministrów. Administracja rządowa ma strukturę dwustopniową: szczebel centralny (Rada Ministrów, premier i ministrowie), wojewoda (przedstawiciel rządu w terenie). Organami administracji rządowej w Polsce są: Rada Ministrów, Prezes Rady Ministrów (premier) i jej wiceprezesi, ministrowie oraz obecnie także przewodniczący Komitetu Badań Naukowych i Komitetu Integracji Europejskiej, a ponadto centralne organy administracji rządowej podległe premierowi i Radzie Ministrów. Początki działalności, którą dziś nazywamy służbą zagraniczną sięgają czasów starożytnych. Starożytna Grecja i Rzym posługiwały się wysłannikami w celu załatwienia konkretnych spraw, załagodzenia sporu, uzgodnienia umowy, itp. W Grecji nazywano ich presbeis, zaś w Rzymie oratores lub legati. Podstawowymi umiejętnościami, którymi musieli się oznaczać wysłannicy były umiejętności krasomówcze oraz znajomość retoryki i erystyki .

W skład służby zagranicznej wchodzą:

1. członkowie korpusu służby cywilnej zatrudnieni w ministerstwie obsługującym ministra właściwego do spraw zagranicznych,
2. niebędące członkami korpusu służby cywilnej osoby zatrudnione w służbie zagranicznej, z zastrzeżeniem ust. 2,
3. pełnomocni przedstawiciele Rzeczypospolitej Polskiej w innym państwie lub przy organizacji międzynarodowej. Nie wchodzą w skład służby zagranicznej:
4. osoby zatrudnione w placówce zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie umowy o pracę zawartej zgodnie z prawem państwa przyjmującego,
5. osoby zatrudnione w placówce zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie umowy o pracę zawartej na czas określony - wykonywania funkcji na placówce przez członka rodziny - chyba, że są one członkami korpusu służby cywilnej,
6. konsul honorowy, o którym mowa w ustawie określonej w art. 4 pkt 3.

Służbą zagraniczną kieruje minister właściwy do spraw zagranicznych. Służba zagraniczna działa w ministerstwie obsługującym ministra właściwego do spraw zagranicznych i w placówkach zagranicznych. Przedstawicielstwem dyplomatycznym w innym państwie lub stałym przedstawicielstwem przy organizacji międzynarodowej kieruje ambasador, a do czasu objęcia placówki zagranicznej przez ambasadora - kierownik przedstawicielstwa, którego wyznacza, spośród członków personelu dyplomatyczno-konsularnego, i odwołuje minister właściwy do spraw zagranicznych. Placówką zagraniczną, inną niż wymieniona w ust. 1, kieruje kierownik placówki zagranicznej, którego wyznacza, spośród personelu dyplomatyczno-konsularnego, i odwołuje minister właściwy do spraw zagranicznych na wniosek dyrektora generalnego służby zagranicznej . Ambasadora mianuje i odwołuje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek ministra właściwego do spraw zagranicznych, zaakceptowany przez Prezesa Rady Ministrów . Ambasador, z zastrzeżeniem art. 16 pkt 2, podlega służbowo ministrowi właściwemu do spraw zagranicznych . Prezes Rady Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw zagranicznych, określi, w drodze zarządzenia, formę i tryb wydawania poleceń ambasadorowi, kierując się zadaniami służby zagranicznej i potrzebami polityki państwa . Ambasador w państwie przyjmującym, w zakresie swoich pełnomocnictw, w szczególności:

1. reprezentuje Rzeczpospolitą Polską,
2. chroni interesy Rzeczypospolitej Polskiej oraz jej obywateli, zgodnie z prawem międzynarodowym i prawem państwa przyjmującego,
3. uczestniczy w czynnościach przedstawicieli organów władzy publicznej w zakresie prowadzonych przez nich negocjacji i podejmowanych działań, zapewnia współdziałanie tych przedstawicieli, dba o zgodność ich czynności z założeniami polskiej polityki zagranicznej, a także udziela im pomocy i współdziała z nimi w zakresie ich zadań w stosunkach z państwem przyjmującym,
4. działa na rzecz promocji Polski, a zwłaszcza polskiej kultury, nauki i gospodarki,
5. udziela pomocy i współdziała w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań przez członków służby zagranicznej oraz innych osób delegowanych do załatwienia określonych spraw w państwie przyjmującym,
6. nadzoruje działalność wszystkich placówek zagranicznych w państwie przyjmującym,
7. prowadzi rokowania z państwem przyjmującym,
8. popiera przyjazne stosunki między Rzeczpospolitą Polską a państwem przyjmującym,
9. zaznajamia się z warunkami, wydarzeniami i działalnością prowadzoną przez państwo przyjmujące i przekazuje właściwym organom władzy publicznej Rzeczypospolitej Polskiej informacje na ten temat . Placówki zagraniczne podlegają okresowej inspekcji wykonywanej na polecenie dyrektora generalnego służby zagranicznej . Ogólnie rzecz biorąc dyplomaci będący członkami służby zagranicznej pełnią takie funkcje jak: • Zdobywanie informacji niejawnych o państwie, w którym pełni misję (państwach trzecich, organizacjach międzynarodowych), jego instytucjach, siłach zbrojnych, prowadzonej polityce wew. i zewn., gospodarce, obywatelach itp. – wywiad • Reprezentowanie swego kraju w państwie przyjmującym • Ochrona dyplomatyczna interesów swojego państwa i opieka nad jego obywatelami (również osobami prawnymi) • Negocjowanie – prowadzenie rokowań z władzami państwa przyjmującego • Informowanie – przekazywanie swojemu państwu informacji jawnych o warunkach panujących w państwie przyjmującym, o jego polityce wewnętrznej i zewnętrznej (tzw. biały wywiad) • Promowanie współpracy i dobrych relacji między oboma państwami

Siły ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego to Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej, które służą ochronie niepodległości państwa i niepodzielności jego terytorium oraz zapewnieniu bezpieczeństwa i nienaruszalności jego granic. Zachowują neutralność w sprawach politycznych oraz podlegają cywilnej i demokratycznej kontroli. Najwyższym zwierzchnikiem Sił Zbrojnych RP jest Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej. W czasie pokoju sprawuje on zwierzchnictwo nad siłami zbrojnymi za pośrednictwem Ministra Obrony Narodowej. Swoje zadania minister wykonuje przy pomocy Ministerstwa Obrony Narodowej, w skład, którego wchodzi Sztab Generalny Wojska Polskiego W skład Sił Zbrojnych RP wchodzą: •wojska lądowe, •siły powietrzne, •marynarka wojenna, •wojska specjalne, •Żandarmeria Wojskowa, •służby specjalne.

Stanowią trzon Sił Zbrojnych RP – 2/3 wszystkich żołnierzy. Wojska lądowe składają się z następujących rodzajów wojsk: wojsk pancernych i zmechanizowanych, wojsk rakietowych i artylerii, wojsk obrony przeciwlotniczej, wojsk inżynieryjnych, wojsk chemicznych, wojsk łączności i informatyki. Ponadto w składzie wojsk lądowych znajdują się oddziały i pododdziały rozpoznania i walki elektronicznej, działań psychologicznych i działań specjalnych oraz logistyki . Siły powietrzne są rodzajem sił zbrojnych przeznaczonym głównie do obrony przestrzeni powietrznej kraju. Funkcjonują one w ramach narodowego systemu obrony powietrznej, zintegrowanego z systemem sojuszniczym oraz z właściwym europejskim systemem cywilno-wojskowym. Specjalnie wydzielone jednostki sił powietrznych mogą uczestniczyć w operacjach sojuszniczych poza granicami RP Siły powietrzne składają się z następujących rodzajów wojsk:  Wojsk lotniczych odpowiedzialnych za funkcjonowanie jednostek latających,  Wojsk przeciwlotniczych obrony powietrznej przeznaczonych do zwalczania środków napadu powietrznego przeciwnika  W powietrzu, jak również obrony jednostek wszystkich rodzajów sił zbrojnych, wybranych obiektów oraz stref,  Wojsk radiotechnicznych przeznaczonych do prowadzenia ciągłego rozpoznania radiolokacyjnego oraz radiolokacyjnego zabezpieczenia działań sił powietrznych.

Głównym zadaniem Marynarki Wojennej jest zapewnienie bezpieczeństwa interesów państwa na morzu.  Realizacja zadań morskiej racji stanu (zapewnienie swobody transportu morskiego, utrzymanie bezpieczeństwa żeglugi na szlakach komunikacyjnych, demonstrowanie bandery).  Zapewnienie wczesnego wykrycia symptomów zagrożenia bezpieczeństwa państwa od strony morza;  Realizacja programowych zadań szkolenia bojowego jednostek i przygotowanie sił do realizacji zadań w czasie zagrożenia i wojny;

 Utrzymanie wysokiej gotowości bojowej i mobilizacyjnej do realizacji zadań osłony operacyjnej morskiej granicy państwa i polskich obszarów morskich;  Wsparcie Straży Granicznej w ochronie morskiej granicy państwowej i polskiej strefy ekonomicznej;  Udział w ochronie ekologicznej polskich obszarów morskich;  Utrzymywanie gotowości do udziału w misjach pokojowych organizacji międzynarodowych oraz uczestniczenia w programie “Partnerstwo dla Pokoju” a także współpracy bilateralnej i multilateralnej z siłami morskimi innych państw;  Odparcie uderzeń przeciwnika z kierunku morskiego;  Zwalczanie sił przeciwnika w strefie obrony Marynarki Wojennej we współdziałaniu z innymi rodzajami sił zbrojnych;  Utrzymanie panowania na morzu w przybrzeżnej strefie obrony;  Udział w obronie przeciwdesantowej wybrzeża morskiego we współdziałaniu z wojskami lądowymi i wojskami lotniczymi - zwalczanie desantów morskich przeciwnika Wojska specjalne Przystąpienie Polski do NATO otworzyło nowe możliwości rozwoju wojsk specjalnych. Polskie siły specjalne zaczęły współdziałać częściej w ramach operacji sojuszniczych poza granicami kraju. Pojawiła się także koncepcja powołania w strukturach Sił Zbrojnych RP specjalnego dowództwa, któremu podporządkowane byłyby właśnie wojska specjalne. Dowództwo Wojsk Specjalnych (DWS) powołane zostało 1 stycznia 2007 roku. Jest ono specjalnym organem, który umożliwia dowódcy spełnianie funkcji dowodzenia i zarządzania podległymi jednostkami wojsk specjalnych. Dowództwu Wojsk Specjalnych podlegają, np. Jednostka Wojskowa GROM . Służby specjalne Służby specjalne – ogólna nazwa opisująca instytucje, które prowadzą działania operacyjno-rozpoznawcze o charakterze niejawnym wewnątrz kraju. Służby specjalne można podzielić na dwie zasadnicze grupy: służby informacyjno-wywiadowcze, których podstawowym zadaniem jest pozyskiwanie cennych informacji o strategicznym znaczeniu oraz czasami dezinformowanie analogicznych służb wrogich państw, służby policyjno-prewencyjne, których zadaniem jest ochrona bezpieczeństwa wewnętrznego zarówno w sensie bezpieczeństwa osobistego obywateli danego kraju, jak i zapewnianie bezpieczeństwa i stabilności władzy . Żandarmeria Wojskowa Zadania Żandarmerii Wojskowej:  zapewnienie przestrzegania dyscypliny wojskowej,  ochranianie porządku publicznego na terenach i obiektach jednostek wojskowych oraz w miejscach publicznych,  ochranianie życia i zdrowia ludzi oraz mienia wojskowego przed zamachami naruszającymi te dobra,  wykrywanie przestępstw i wykroczeń, w tym skarbowych, popełnionych przez osoby, w stosunku, do których Żandarmeria Wojskowa jest właściwa; ujawnianie i ściganie ich sprawców oraz ujawnianie i zabezpieczanie dowodów tych przestępstw i wykroczeń,  zapobieganie popełnianiu przestępstw i wykroczeń przez osoby, w stosunku, do których Żandarmeria Wojskowa jest właściwa, oraz innym zjawiskom patologicznym, a w szczególności alkoholizmowi i narkomanii w siłach zbrojnych,  współdziałanie z polskimi i zagranicznymi organami i służbami właściwymi w sprawach bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz policjami wojskowymi,  zwalczanie klęsk żywiołowych, nadzwyczajnych zagrożeń środowiska i likwidowanie ich skutków oraz czynne uczestniczenie w akcjach poszukiwawczych, ratowniczych i humanitarnych, mających na celu ochronę życia i zdrowia oraz mienia,  wykonywanie innych zadań określonych w odrębnych przepisach .

IV. ŚRODKI I METODY KSZTAŁTOWANIA BEZPIECZEŃSTWA PO „ZIMNEJ WOJNIE” Środki polityki bezpieczeństwa narodowego wg. kryterium przedmiotowego dzielą się na: polityczne, wojskowe (militarne), ekonomiczne i finansowe, naukowo-techniczne, kulturowe, ideologiczne, ekologiczne. Po zakończeniu się „zimniej wojny” zmniejszyło się znaczenie środków militarnych i siłowych, a większe znaczenie zyskał rozwój nauki i techniki, zwiększyło się znaczenie polityki i środków ekonomicznych. Państwa zaczęły prześcigać się pod względem ekonomicznym i naukowo - technicznym i w ten sposób rywalizować ze sobą, a nie rywalizować militarnie, zbrojąc się i taką metodą okazywać swoją dominacje jak to miało miejsce nie tak dawno, za czasów „zimnej wojny”. Odkąd przestał istnieć komunistyczny blok wschodni, Europa wyzwoliła się od politycznego podziału. Współczesny proces historyczny przebiegający w szybkim tempie na nowo podzielił kontynent . Ów czas pełen niepewności wywołuje instynktowną reakcję polegającą na trwaniu przy tym, co wiadome i znane. Aktorzy polityki regionalnej i narodowej, odwołując się do swoich starych strategii i kalkulacji politycznych, starają się ochronić dotychczasowy, znajomy i budzący zaufanie klimat polityczny . W myśl zasady „balance of power”, czyli równowagi sił między narodami sprawia, że waga integracji osłabia się. Rozszerzenie się Unii na Wschód w pewien sposób sprowadza się do walki o władze i mamy tu do czynienia wyraźnie ze wzrastającym znaczeniem polityki . Można, zatem myśleć, że jeżeli nie ma obecnie realnego zagrożenia ze strony jakiegoś mocarstwa to tworzenie organizacji i przynależność do owej wydaje się bez celowa. Na pewno ma to charakter polityczny związany z walką o władze. Oczywiste jest to, iż aktywność takiej organizacji jak np. Unia Europejska jest ma wymiar polityczny, rozwojowo techniczny, ideologiczny i ekonomiczny, bo kojarzy się z rozwojem i progresem, ale przede wszystkim łączy narody, stara się wypośrodkować ich siły oraz jest gwarantem jedności i w razie nieoczekiwanego bezpieczeństwa jest zobowiązana do pomocy. Interesy Zainteresowanie państw środkowo i wschodnio Europejskich zbliżeniem się do UE, aż po pełną przynależność do tej organizacji wynika z potrzeby nieodwracalnej przynależności do zachodu pod względem politycznym, ekonomicznym i obronnym, co oznaczałoby uwolnienie się od niewygodnego położenia w „między-Europie” i odcięcia się od jeszcze mocnych wpływów Wschodu . Szczególnie trudne może się to okazać dla Ukrainy i Białorusi. Warto zwrócić uwagę szczególnym zainteresowaniem państw Nadbałtyckich, ale także sąsiadujących z byłą Jugosławią, ale także Polski na początku zeszłego dziesięciolecia wiążąc z przystąpieniem do Unii o bezpośrednie interesy bezpieczeństwa. Zdając sobie jednak sprawę, że ani UE, ani Unia Zachodnioeuropejska (UZ) nie dają stu procentowych gwarancji o charakterze militarnym. Taka integracja może pomóc na płaszczyznach gospodarczych, ekonomicznych i finansowych, technologicznych, a także kulturowych i ideologicznych. I takich właśnie pomocy oraz możliwości należy teraz szukać w dobie umiarkowanego spokoju międzynarodowego wolnego od gróźb militarnych. Porządek i bezpieczeństwo w Europie po „zimnej wojnie” Jeżeli mówimy o bezpieczeństwie politycznym to warto wspomnieć jak rządy i ich polityka to bezpieczeństwo zapewnie w Europie. Podstawowymi środkami jest EEROPOL i KBWE,OBWE. Europejski Urząd Policji, czyli Europol (European Police Office) to europejska agencja policyjna z siedzibą w Hadze. Europol rozpoczął pracę 1 lipca 1999 r. ustanowienie Europolu zostało przewidziane w Traktacie z Maastricht. Agencja rozpoczęła ograniczone działania 3 stycznia 1994 r., jako Europol Drugs Unit (EDU). W 1998 została ratyfikowana konwencja Europolu, wchodząc w życie w październiku tego samego roku. Europol zatrudnia 590 osób i 90 oficerów łącznikowych, posiada osobowość prawną. Wielkość agencji wynika z faktu, że jest w stałym kontakcie z setkami organizacji zajmujących się egzekwowaniem prawa, z których każda ma swoją komórkę wspierającą działania Europolu. Obecnie agencja współpracuje ze wszystkimi 27 państwami członkowskimi . Zgodnie z Traktatem Amsterdamskim 1996/97, funkcje Europolu uległy rozszerzeniu o wspieranie akcji śledczych prowadzonych przez państwa członkowskie np. przez utworzenie wspólnego zespołu pomocniczego. Ponadto Europol ma kompetencje do kierowania do państwa członkowskich próśb o prowadzenie dochodzenia. Posiada możliwość prowadzenia wzajemnej współpracy między specjalnymi placówkami państw członkowskich, a także między nimi a Europolem w celu zwalczania przestępczości zorganizowanej. Dotyczy to przede wszystkim: nielegalny handel narkotykami, materiałami nuklearnymi i radioaktywnymi, handel ludźmi, seksualne wykorzystywanie dzieci, a także kradzież samochodów, ale również akcje terrorystyczne . Idea zwołania Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (KBWE) była nie tylko konsekwencją sytuacji politycznej Europy po II wojnie światowej, ale również próbą budowy ogólnoeuropejskiego systemu bezpieczeństwa. Proponowano wzajemne zobowiązania stron do nieagresji, nie używania siły i uregulowania kwestii spornych za pomocą pokojowych środków rozstrzygania tych sporów. W razie ataku na jedną ze stron układu, inne państwa zobowiązane miały być do zastosowania przymusu wobec agresora. Podstawę prawną tego porozumienia miał stanowić rozdział VIII Karty Narodów Zjednoczonych o układach i organizacjach regionalnych . Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, od 01.01.1955r nosząca nazwę Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE), w formie zasad ogólnych, zasad i dyrektyw podejmuje uzgodnienia regulujące kontakty na szczeblu społeczeństw i państw między sygnatariuszami . Przedmiot działania OBWE ujęte są w trzy kompleksy tematyczne: A. zagadnienia bezpieczeństwa Europy B. współpraca w zakresie gospodarki, nauki, techniki i ochrony środowiska C. współpraca w kwestiach humanitarnych i innych A) obejmuje zasady takie jak np. nienaruszalność granic, nie mieszanie się w sprawy wewnętrzne, poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności osobistych, równouprawnienie i prawo do samostanowienia narodów. B) Na to składa się dokument określający środki służące budowaniu zaufania i wybrane aspekty bezpieczeństwa i rozbrojenia. Postanowienia z tego bloku tematycznego są zaleceniami w dziedzinie handlu, współpracy przemysłowej, nauki i technologii, ochrony środowiska. Znaczenie wymiaru gospodarczego OBWE, jako elementu rozległej koncepcji bezpieczeństwa jest, co raz większe. C) Ostatni blok tematyczny skupia deklaracje woli i konkretne zalecenia dotyczące rozszerzenia i intensyfikacji kontaktów międzyludzkich, współpracy i wymiany w dziedzinie kultury, informacji i oświaty. To „ludzki wymiar”, którego oś stanowi żądanie zaspokojenia indywidualnych praw człowieka i swobodnego przepływu osób, informacji i idei. WNIOSKI Podsumowując można stwierdzić, iż polityka bezpieczeństwa sprawnie nadawana i kształtowana przez rząd i politykę państwa powinna być wciąż aktualizowana i dopasowywana do zmieniających się warunków tj. do czynników wewnętrznych i zewnętrznych mogących mieć wpływ na państwo i naród. A polityka bezpieczeństwa musi zabezpieczać społeczeństwo przed niepożądanymi zjawiskami. Dla tego wszyscy odpowiedzialni za funkcjonowanie działalności politycznej muszą mieć świadomość tego, że to w dużej mierze od nich samych, od ich decyzji zależy jak będzie zabezpieczać się przede wszystkim swój kraj i nas samych przed wszelkimi niebezpieczeństwami w różnorakiej postaci i na wszystkich płaszczyznach życia. Jak wiadomo bezpieczeństwo to stan i proces, który wymaga nieustannej kontroli i obserwacji. Rządzący i decydenci powinni mieć to na uwadze, ale także mieszkańcy kraju, obywatele powinni robić wszystko, aby pomagać w ułatwieniu prowadzenia polityki bezpieczeństwa w taki sposób, aby nie wznosić zagrożeń i bronić się przed niebezpieczeństwami.