Rozrachunek Jana Kochanowskiego z samym sobą i głównymi ideami renesansu. Rozważ problem, analizując Tren IX.

Jan Kochanowski jest wybitnym twórcą doby renesansu, czyli okresu szczególnie ważnego dla kultury języka polskiego. Renesans jest czasem powrotu do antyku, wykorzystującym dzieła historyczne. Szczególnie ważna w twórczości Kochanowskiego jest Fortuna, która determinuje życie ludzkie. Poeta uważa także, że najwyższą wartością jest cnota, na którą składa się mądrość. W renesansie panuje przekonanie, że aby być spełnionym człowiekiem trzeba wspinać się po szczeblach mądrości na sam szczyt. Wszystkie te wartości zostają odrzucone z chwilą śmierci jego córki Urszulki, której poświęcony jest cykl trenów napisanych przez zrozpaczonego ojca.

Jan Kochanowski jest wybitnym twórcą doby renesansu, czyli okresu szczególnie ważnego dla kultury języka polskiego. Renesans jest czasem powrotu do antyku, wykorzystującym dzieła historyczne. Szczególnie ważna w twórczości Kochanowskiego jest Fortuna, która determinuje życie ludzkie. Poeta uważa także, że najwyższą wartością jest cnota, na którą składa się mądrość. W renesansie panuje przekonanie, że aby być spełnionym człowiekiem trzeba wspinać się po szczeblach mądrości na sam szczyt. Wszystkie te wartości zostają odrzucone z chwilą śmierci jego córki Urszulki, której poświęcony jest cykl trenów napisanych przez zrozpaczonego ojca. W Trenie IX autor zwraca się do Mądrości. Mądrość w utworze jest upersonifikowana, ponieważ autor traktuje ją jako rzecz materialną. Kochanowski uważa, że jego życie nie miało sensu, ponieważ wszystkie wartości, w które wierzył i którym ufał okazały się bezużyteczne w obliczu nieszczęścia jakie go spotkało. Zarzuca Mądrości, że traktuje życie ludzkie jako fraszkę, czyli krótkie i nic nie niosące ze sobą opowiadanie. Kochanowski przez całe życie wierzył, że jeśli będzie żył w cnocie i piął się po szczeblach wiedzy nigdy nie spotka go nieszczęście. Zrozpaczony zarzuca Mądrości bierność, wyśmiewanie się z życia ludzkiego. Poeta jest zawiedziony faktem, że poświęcając całe swoje życie wędrówce po szczeblach wiedzy nagle zostaje z nich zrzucony. Upadają wartości, w jakie do tej pory wierzył. Jego świat załamuje się i poeta szuka przyczyny swojej niedoli, obwiniając między innymi mądrość. Tren jest wyrazem okazania rozpaczy przez ojca, którego dotychczasowe wartości życiowe załamują się. Tren napisany jest trzynastozgłoskowcem, występują w nim rymy parzyste. Kochanowski tworząc cykl trenów odstąpił od antycznego charakteru utworu poświęcając je swojej zmarłej córeczce, Urszulce. W dziełach zauważamy zmianę wartości i nastrojów poety. Tren IX jest poświęcony przemyśleniom poety na temat wartości, w które do tej pory głęboko wierzył i dążył do ich realizacji przez całe życie. Zgodnie z powszechnym, renesansowym przekonaniem wchodzenie po szczeblach mądrości warunkowało dobrobyt i szczęśliwe życie. Toteż w Trenie IX dostrzegamy zarzuty poety skierowane do Mądrości na temat nieszczęścia jakie go spotkało. Kochanowski przekonuje się, że nie tylko Mądrość liczy się w życiu.