Źródła prawa

Źródła prawa Źródła prawa są to akty stanowione przez organy państwowe, które w swej treści zawierają normy prawne. Mówiąc o źródłach prawa w tym znaczeniu, określamy je najczęściej mianem aktów normatywnych. Akt normatywny są to teksty zawierające sformułowane w języku prawnym i zapisane w postaci przepisów normy prawne. Normy te mają najczęściej charakter generalny i abstrakcyjny. Niekiedy pod tym pojęciem rozumie się także wszelkie teksty formułujące normy postępowania. Norma prawna to najmniejszy, stanowiący sensowną całość, element prawa.

Źródła prawa Źródła prawa są to akty stanowione przez organy państwowe, które w swej treści zawierają normy prawne. Mówiąc o źródłach prawa w tym znaczeniu, określamy je najczęściej mianem aktów normatywnych. Akt normatywny są to teksty zawierające sformułowane w języku prawnym i zapisane w postaci przepisów normy prawne. Normy te mają najczęściej charakter generalny i abstrakcyjny. Niekiedy pod tym pojęciem rozumie się także wszelkie teksty formułujące normy postępowania. Norma prawna to najmniejszy, stanowiący sensowną całość, element prawa.

JAK POWSTAJE USTAWA? Ktoś mógłby zapytać: „Po co wciąż uchwalać nowe ustawy? Czy nie mamy ich już dostatecznie dużo?". Rzeczywiście, na pierwszy rzut oka wydaje się, że parlament w Polsce powinien być bezrobotny, przecież niemal wszystkie rzeczy są już jakoś uregulowane. A jednak stanowienie nowego prawa jest wciąż niezbędne. Po pierwsze dlatego, że wiele ustaw jest już przestarzałych i nie pasuje do obecnej sytuacji, po drugie dlatego, że wiele uchwalonych wcześniej ustaw ujawniło z czasem swoje wady - trzeba więc zmienić złe rozwiązania prawne i poprawić to, co się nie sprawdziło. Po trzecie, musimy pamiętać, że wciąż pojawiają się nowe zagadnienia, które wymagają legislacyjnego uregulowania. Jeszcze dwadzieścia pięć lat temu nie było żadnego powodu, by zakazywać piractwa komputerowego - było to bowiem zjawisko praktycznie rzecz biorąc nieznane. Nabrało ono znaczenia wraz z rozpowszechnieniem się komputerów osobistych. Po czwarte, partie polityczne mają swoje programy, które w czasie wyborów obiecywały zrealizować. Na przykład jedna partia opowiada się za wprowadzeniem wyższych podatków dla najlepiej zarabiających, druga jest temu przeciwna. Zwycięska partia (koalicja) dąży do zmiany ustaw po to, by zrealizować swój program. Zasadniczą rolę w uchwalaniu ustaw odgrywa parlament, jednak inicjatywa ustawodawcza - czyli prawo przekazywania parlamentowi projektu nowej ustawy - przysługuje nie tylko posłom i Senatowi, ale także rządowi i prezydentowi. Projekt nowej ustawy mogą przedstawić także obywatel - Sejm jest zobowiązany do rozpatrzenia takiego obywatelskiego projektu, jeśli podpisało się pod nim co najmniej sto tysięcy obywateli. Projekt nowej ustawy trafia najpierw do odpowiedniej komisji sejmowej i tam jest szczegółowo analizowany i poprawiany. Komisja w tej fazie zwanej pierwszym czytaniem ustawy - powołuje często ekspertów, którzy pomagają jej w usunięciu niedostatków projektu. Następnie projekt trafia na plenarne posiedzenie Sejmu (tzw. drugie czytanie w przypadku szczególnie ważnych projektów ustaw pierwsze czytanie może odbyć się na po siedzeniu plenarnym), gdzie w dyskusji wszyscy posłowie mogą wyrazić swoją opinię i zaproponować poprawki. Później projekt powraca zwykłe raz jeszcze do komisji, która zastanawia się nad sensownością poselskich poprawek. Na kolejnym posiedzeniu plenarnym Sejmu (trzecie czytanie) dochodzi do głosowania - najpierw głosowane są kolejno wszystkie poprawki, później zaś cały projekt ustawy. Projekt uważany jest za uchwalony przez Sejm, jeśli poprze go większość osób na Sali, podczas głosowania musi być kworum, czyli co najmniej połowa (230) wszystkich posłów. Uchwalony projekt ustawy trafia do Senatu. Najpierw zajmuje się nim odpowiednia komisja senacka, potem na plenarnym posiedzeniu senatorowie dyskutują nad przedstawionym projektem i proponują swoje poprawki. Ostatecznie w głosowaniu ustala się stanowisko Senatu. Senat może zaakceptować ustawę bez zastrzeżeń, wnieść swoje poprawki, może też odrzucić ustawę w całości. Jeśli Senat ustawę zaakceptuje, przekazywana jest ona do podpisu prezydentowi, w przeciwnym przypadku powraca do Sejmu. Sejm może odrzucić stanowisko Senatu bezwzględną większością głosów (to znaczy za odrzuceniem musi opowiedzieć się więcej niż połowa posłów spośród biorących udział w głosowaniu); jeżeli tego nie uczyni, ustawa pozostaje w wersji ustalonej przez Senat.