WYKŁADY I-II OCHRONA PAW WŁASNOŚCI INTELEKTUALNYCH

WYKŁAD I Kultura - zespół norm reguł, zachowań indywidualnych dotychczas niespotykanych przejawów umysłu ludzkiego czego efektem jest powstanie oryginalnego dzieła w sferze kultury duchowej lub materialnej. Kultura duchowa- ogół dzieł naukowych, literackich i dzieł sztuki tworzących dorobek ludzkości w danym okresie historycznym. Kultura materialna- ogół dóbr materialnych i umiejętności produkcyjno-materialnych społeczeństwa w danym okresie historycznym. 1710 rok Anglia przyjecie pierwszego dokumentu odnoszący się do praw ochrony intelektualnej. Ochrona własności przemysłowej – konwencja Paryska 1883 rok – jest kluczową ustawą 4.02.1994 rok Ustwa Praw autorskich i prawa pokrewne 30.036.2011 Prawo własności przemysłowej Ustawa praw intelektualnych wymienia

• utwory prawa autorskiego
• przedmioty praw pokrewnych
• bazy danych
• wynalazki
• wzory użytkowe, przemysłowe, znaki towarowe
• topografie układów scalonych
• oznaczenia geograficzne
• odmiany roślin

Źródła prawa- formalnie- akty normatywne, akty prawne, zawierające przepisy prawa oraz tworzenia (tzw. samoistne źródła prawa).
Źródła poznania prawa wszelkiego rodzaju materiały służące poznania tego prawa, wszelkie formy przekazu o tym prawie (dokumenty, publikacje) System prawa jest systemem zamkniętym jak i od strony przedmiotowej i podmiotowej.

Przedmiotowy- konstytucja wyczerpująco wymienia źródła prawa powszechnie obowiązującego zalicza do nich: • Konstytucje, ustawy, ratyfikowane umowy MN, rozporządzenia, akty prawa miejscowego, rozporządzenie prezydenta z mową ustawy, przepisy stanowione przez organizacje M Aby akt był powszechnie obowiązujący musi zostać podany do wiadomości publicznej. Są ograniczone od strony podmiotowej- tylko podmioty wymienione w konstytucji mogą stanowić Źródło Prawa Powszechnie Obowiązującego. Źródła prawa wewnętrznie obowiązującego- jest to system źródeł otwartych jak i ze strony przedmiotowej jak też podmiotowej.

Historia – źródła prawa- prawa autorskie Pierwsze dokumenty pojawiły w okresie zaborów Rosyjska ustawa o cenzurze z 15.04.1857 roku później została zastąpiona ustawą o prawach autorskich z 11,03,1911 roku Zabór Pruski- 1907 rok o prawie autorskim do utworów sztuk plastycznych i fotograficznych. 26.03.1926 rok ustawa o prawach autorkich 10.07.1952 rok kolejna ustawa praw autorskich

Umowy międzynarodowe

1. Konwencja Warneńska 9.09.1886 rok o chronię dzieł literackich i artystycznych
2. Konwencja Paryska o ochronie własności przemysłowej

Ochrona praw autorskich trwa za życia autora oraz 50 lat po jego śmierci. Jeśli dzieło jest współdzielone to liczy się data śmierci ostatniego autora.

WYKŁAD II OCHRoNA INFORMACJI NIEJAWNYCH

Zakres prawa autorskiego określa ustawa o prawie autorskim z 4 lutego 1994. Przedmiot prawa autorskiego określa art. 1.1:

• przedmiotem jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości i przeznaczenia oraz sposobu wyrażania. Ochrona dotyczy terytorium RP i zagranicy lub takich, które zostały opublikowane po raz pierwszy w języku polskim, lub które są chronione na podstawie umów międzynarodowych, w zakresie w jakim ich ochrona wynika z umów międzynarodowych. Art. 5 pkt 4. Co jest wyjęte spod prawa autorskiego: • sam pomysł • procedury i zasady działania • metody i zasady działania • koncepcje matematyczne • akty normatywne bądź ich urzędowe projekty • urzędowe dokumenty • materiały, znaki i symbole • opublikowane przepisy ochronne lub patentowe • proste informacje prasowe (art. Ustawy) Prawa autorskie przypisują się samemu twórcy.

Twórca- ustawa nie wprowadza ograniczenia co do twórcy, czyli twórcą może być każda osoba fizyczna, współtwórca utworu także otrzymuje także prawo.

Prawa autorskie dzielimy:

1. Autorskie prawa osobiste .

2. Autorskie prawa majątkowe

3. Autorskie prawa osobiste - prawa te dotyczą tylko twórcy, należą one do niego nawet po jego śmierci. Twórca może określić kto go może reprezentować po jego śmierci w zakresie praw autorskich. Jeśli nie ma takich określeń to reprezentantem jest małżonek twórcy jeśli jest brak małżonka to będą to wstępni rodzice, dzieci i rodzeństwo. Prawa autora:

4. Prawo do autorstwa utworu, prawo do uzewnętrznienia w jaki kol wiek sposób

5. Prawo do oznaczenia utworu swoim nazwiskiem, lub pseudonimem albo też udostępnienie go anonimowo

6. Prawo do nienaruszalności treści utworu, zakaz dokonywania jakichkolwiek zmian bez jego zgody

7. Prawo do rzetelnego wykorzystania utworu

8. Prawo do decydowania o udostępnieniu utworu publiczności Publiczne udostępnienie- jeśli utwór stanie się możliwy do zobaczenie przez bliżej nieokreślona grupę ludzi.

Naruszenie praw autorskich może dojść w sposób zawiniony i niezawiniony. Naruszenie zawinionego prawa autorskiego- twórca którego prawa zostały naruszone jego działaniem może żądać zaniechania takiego działania. W razie dokonanego naruszenia twórca może żądać także by osoba która dopuściła się takiego naruszenia powinna dokonać usunięcia jego skutków. W szczególności by złożyła publiczne oświadczenie o odpowiedniej treści i formie. W przypadku naruszenia zawinionego sąd może przyznać twórcy odpowiednią sumę pieniężna tytułem zadośćuczynienia za doznana krzywdę lub na żądanie twórcy zobowiązać sprawce aby uiścił odpowiednia sumę pieniężną na wskazany przez twórce cel społeczny. Ograniczenie tutaj obejmuje nie obejmuje programów komputerowych

• ochrona nie dotyczy pierwszego udostępnienia, nie dotyczy prawa do zachowania jego integralności
• oraz prawa nadzoru jego wykorzystania

Ochrona kodeksem cywilnym Art. 439 można się domagać iż osoba która może narazić twórcę na jego szkodę podjęła działania zmierzające do zaniechania albo nawet dała niezbędne zabezpieczenia jako gwarancje że takie naruszenie nie nastąpi. Art. 24,1-3 kodeksu- gdy dobro osobiste zostanie zagrożone cudzym działaniem osoba taka może żądać zaniechania takiego działania. Art. 23 dobra osobiste człowieka jak i twórczość naukowa, wynalazcza i reazitorstwa pozostają pod ochrona prawa cywilnego niezależnie od uchwał w innych przepisach.

Art. 115 1-3 odpowiedzialność za przywłaszczenie sobie autorstwa a także wprowadzenie w błąd co do autorstwa cudzego utworu albo artystycznego wykonania. Ponadto karane jest także rozpowszechnianie bez podania nazwiska lub pseudonimu twórcy cudzego utworu w wersji oryginalnej bądź postaci opracowania bądź artystycznego wykonania. Ponadto każe podlega każdy kto zniekształca utwory artystyczne wykonanie, fonogram, wideogram lub nagranie, taka osoba podlega karze. Karane jest także uniemożliwianie bądź też wykonywanie prawa do wykorzystywania utworu artystycznego wykonania, fonogram lub wideogram.

3. Autorskie prawa majątkowe Do praw majątkowych należą :
4. Wyłącznie prawa do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszelkich polch eksploatacji.
5. Prawo do wynagrodzenia z korzystania z utworu

Ad. 1 chodzi o korzyści materialne utworzonego dzieła np. poprzez sprzedaż, wystawienie publiczne itp. Eksploatacja – utrwalanie i zwielokrotnianie utworu. Chodzi tutaj o wytworzenie określonych technik takiego utworu a więc technik drukarza itp.

W zakresie oryginału bądź egzemplarzami na których ten utwór utrwalono

• wprowadzenie do obrotu
• użyczenie czy też najem oryginału bądź egzemplarza
• rozpowszechnianie eksploatacji w inny sposób (publiczne wykonanie, wystawianie, wyświetlanie, odtwarzanie, nadawanie i remitowanie a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym) Rozporządzenie utworu – możliwość obwoźnego nim dysponowania, dowolne cytowanie, udostępnianie prywatne bądź wprowadzenie do obrotu. W Amach tego twórca może decydować komu i za ile udostępniać utwór.

Przeniesienie praw autorskich w drodze umowy – umowa może być formułowana w sposób dowolny jeśli tylko nie jest sprzeczne z przepisami prawa.

Ograniczenia umowy/jak powinna wyglądać:

• forma pisemna
• umowę jest nieważna jeśli tą formę się złamie
• podanie danych twórcy i nabywcy, wskazanie tego samego utworu, powinna także określać pola eksploatacji utworu
• jeśli w umowie nie określono przetworzenia utworu to powinien on być zgodny z charakterem i przeznaczeniem utworu a także przyjętymi zwyczajami.

Umowa licencyjna- umowa o korzystanie z utworu, forma pisemna pod nadzorem nieważności.

Wyróżnia się dwa rodzaje licencji:

1. Wyłączna – korzystanie z utworu w określony sposób
2. Niewyłączna- nie ogranicza udzielanie przez twórcę upoważnienia innym osobą do korzystania z utworu na tym samym progu eksploatacji. Licencje udzielona na okres dłuższy niż pięć lat, uważa się że po upływie tego terminu taką licencje oznacza się za licencje na czas nieokreślony.

Ochrona autorskich praw majątkowych- ochrona mówi o osobie która tych praw naruszyła. po pierwsze- zaniechania naruszenia, po drugie- usuniecie skutków naruszenia, po trzecie- naprawienie wyrządzonej szkody.

Kodeks cywilny

• odpowiedzialność z czynu niedozwolenia – Art. 415. Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.

Ustawa o prawie autorskim

• przewiduje możliwość odszkodowania w postaci zapłacenia określonej sumy pieniężnej i po drugie w postaci stosownej publikacji (jednokrotnie albo wielokrotne ogłoszenie w prasie oświadczenia o odpowiedniej treści i formie, bądź też podanie do publicznej wiadomości części albo całości orzeczenia sądu wydanego w rozpatrywanej sprawie w sposób i zakresie określonej przez sąd).