Motyw biesiady

Użycie motywu biesiady pojawia się w wielu dziełach polskiej literatury. Można by stwierdzić, że większość dzieł była o zabawnej treści i ukazana w krzywym zwierciadle. Dzieła optymistyczne, żywe, barwne. Wykorzystanie tegoż motywu ułatwiało poetom zaprezentowanie przywar, obyczajów ludzi. W każdym dziele biesiada ujęta była inaczej. Obraz biesiady we fraszce „O doktorze Hiszpanie” Jana Kochanowskiego to przede wszystkim anegdota, w której występuje doktor Hiszpan (postać autentyczna-Piotr Roizjusz, dworzanin Zygmunta Augusta), który widocznie stawia upór, nie chce brać udziału w zabawie, na jego niekorzyść przyjaciele wywarzywszy drzwi do jego komnaty zaczęli z nim biesiadować.

Użycie motywu biesiady pojawia się w wielu dziełach polskiej literatury. Można by stwierdzić, że większość dzieł była o zabawnej treści i ukazana w krzywym zwierciadle. Dzieła optymistyczne, żywe, barwne. Wykorzystanie tegoż motywu ułatwiało poetom zaprezentowanie przywar, obyczajów ludzi. W każdym dziele biesiada ujęta była inaczej.

Obraz biesiady we fraszce „O doktorze Hiszpanie” Jana Kochanowskiego to przede wszystkim anegdota, w której występuje doktor Hiszpan (postać autentyczna-Piotr Roizjusz, dworzanin Zygmunta Augusta), który widocznie stawia upór, nie chce brać udziału w zabawie, na jego niekorzyść przyjaciele wywarzywszy drzwi do jego komnaty zaczęli z nim biesiadować. Ukazane jest ucztowanie w gronie przyjaciół, picie tylko wieczorem, występuje dużo mniejsza ilość alkoholu niż w satyrze, stąd wniosek, że biesiady te były bardziej kulturalne i ludzie nie mieli problemów z nałogiem opilstwa. Utwór jest krótki, akcja dzieje się od jednej do drugiej biesiady, pomijane są szczegóły.

Satyra „Pijaństwo” to dzieło Ignacego Krasickiego. To dzieło charakteryzuje się tym, iż bezpośrednio uwidacznia wadę Polaków, jaką jest tytułowe pijaństwo, warcholstwo. Można śmiało stwierdzić, że satyra ta jest w pewien sposób ponadczasowa, gdyż stereotyp opilstwa przypisuje się naszemu krajowi do dziś. Wiersz ten napisano w formie dialogu, w którym biorą udział dwie osoby. Szlachcic sarmacki, biesiadnik, każdą wolną chwilę poświęcałby zabawie i znajdzie każdy powód był dobry, by się napić. Pito bardzo dużo i bardzo często, w utworze ukazano również skutki nadużywania alkoholu. Zazwyczaj nie czekano długo by ujrzeć skutki biesiady, wszczynając kłótnie. Polacy dzięki temu zapominali o niepowodzeniach i kompleksach, głosili swoje poglądy i uważali je za najwspanialsze i klarowne, przy czym każdy z osobna przekonywał do swoich racji.

Krasicki prezentuje również bezsilność, w której to zawarta jest nałogowość i złe obyczaje Polaków, ukazuje to w krzywym zwierciadle.

Bardzo duże znaczenie w rozumieniu tekstu i jego interpretacji ma kontekst historyczno literacki. Ukazuje on różnice w tym jak postrzegano biesiadowanie i zabawy w danym okresie, gdy powstało dzieło.

Renesans to epoka, w której dominowało zainteresowanie człowiekiem, elementami ludzkiego życia, sytuacji codziennych, biesiad itp., czyli poglądy humanistyczne. We fraszce „O doktorze Hiszpanie” dostrzegamy zachętę, by cieszyć się życiem i korzystać z niego, „carpe diem”- epikureizm. Jan Kochanowski tworzył w dobie renesansu i kierował się zgodnie z ideałami epoki. Występuje również dość zauważalny antropocentryzm, gdy to stawianie ludzkich potrzeb jest na pierwszym planie.

W satyrze Ignacego Krasickiego „Pijaństwo” stworzonej w epoce oświecenia można zauważyć, że autor nie pochwala obyczajów sarmackich i przestrzega, a wręcz propaguje by naród zmieniał mentalność, że źle o nim to świadczy. Wszystko to ma cel dydaktyczny, poucza, by ludzie zaczęli się ograniczać, że to znaczący problem. Satyra ma to do siebie, że ukazuje przywary i złe cechy w krzywym zwierciadle, tak by ośmieszyć te zjawiska.